Reklama

Niedziela Rzeszowska

Spojrzeć w oczy Niepodległej

Od lewej: Stefan Pajda, Albin Pajda

Stanisław Pajda

Od lewej: Stefan Pajda, Albin Pajda

Dwaj bracia, dwie twarze Niepodległej. Co widzą, patrząc na wolną Ojczyznę? Czy oglądają w niej oblicza swoich zmarłych przyjaciół i towarzyszy broni, czy czują naszą wdzięczność, czy są pewni, że współczesna Polska zachowa dziedzictwo swych ojców? Czy ktoś, prócz najbliższych, chce w te oczy dziś spojrzeć?

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Niewątpliwie polskie drogi do wolności to szlaki wydeptane przez szarą piechotę i siłaczy pracy organicznej, Kościuszkowskich kosynierów i żołnierzy dziewiętnastowiecznych powstań, robotników fabrycznych, działaczy narodowych, ludowców i najmłodszych, których uosobieniem pozostaną Dzieci Wrześni. Sześć pokoleń dążyło poprzez walkę, naukę i pracę do wolności, której doczekała najstarsza dziś generacja, będąca pierwszym pokoleniem niepodległej Polski. Niewielu już jest w stolicy Podkarpacia rówieśników wolnej Ojczyzny. Wśród nielicznego grona dostrzegam twarze dwóch braci, na pozór zwykłych ludzi, ale czynami udowodnili swoją niezwykłość...

Pan Albin (ur. 19 III 1920 r.) i Pan Stefan (ur. 14 X 1923 r.) Pajdowie są dziś weteranami walk o niepodległość Rzeczypospolitej Polskiej, żołnierzami Armii Krajowej i jednymi z ostatnich w Rzeszowie członkami Zrzeszenia „Wolność i Niezawisłość”, więźniami politycznymi czasów stalinowskich. Mają za sobą kolejno 98 i 95 lat życia. Oblicze współczesnej Polski oglądają w czterech ścianach, swoich domów lub szpitali, wszak zdrowie nie pozwala im na udział w uroczystościach patriotycznych. W ich długim życiu, w dziejach zacnej rodziny Państwa Pajdów, jak w soczewce zawrzeć można stuletnie dzieje Niepodległej, jej odrodzenia, rozwoju, nauki, ponownego zniewolenia i budowania nowej Polski. Panowie Albin i Stefan są ostatnimi żyjącymi z sześciorga dzieci Stanisława – żołnierza pierwszej wojny światowej – i Józefy, zamieszkałych w Obszarach Kielnarowskich. Wyrośli w atmosferze szacunku dla ciężkiej i uczciwej pracy ojca – rzemieślnika, prowadzącego gospodarstwo rolne, wdzięczności za naukę, którą odbierali od pani Nalezińskiej, matki swych przyjaciół i konspiracyjnych dowódców: Ludwika i Czesława, oraz w przekonaniu, że trzeba kochać i walczyć o niepodległość, podług Byronowskich słów: „walka o wolność, gdy się raz zaczyna, z krwią ojca spada dziedzictwem na syna”. Kiedy więc w 1939 r. przyszedł czas próby, najstarszy syn, Albin, wziął na siebie odpowiedzialność za losy okupowanej Polski i z gronem swych szlachetnych przyjaciół z Chmielnika, najwierniejszych z wiernych, jak powiedział o nich prezydent Ryszard Kaczorowski, rozpoczął służbę w Związku Walki Zbrojnej w lipcu 1940 r. Został zaprzysiężony przez Jana Bałdę „Piotra” i jako „Zbigniew”, bo pod tym pseudonimem służył, rozpoczął działalność, będąc łącznikiem i kolporterem prasy podziemnej „Na Posterunku” w oddziale propagandowo-dywersyjnym Inspektoratu Rzeszów AK, o kryptonimie „Wedeta”. Z czasem, za przykładem najstarszego brata, poszli młodsi: Stefan, ps. „Funio”, i Czesław, ps. „Drukarz”.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

Reklama

Przełomowy w historii rodziny był rok 1943, kiedy to rodzice trójki Akowców przyjęli pod swój dach, za namową najstarszego syna, tajną drukarnię „Na Posterunku”, wcześniej zdekonspirowaną po tragicznej śmierci jej twórcy i wybitnego żołnierza porucznika Jana Bałdy oraz pacyfikacji Chmielnika, gdzie była wydawana. Wtedy to rodzice, synowie i trzy najmłodsze córki: Ola, Felicja i Kazia w ściśle rodzinnej konspiracji rozpoczęli drukowanie najbardziej poczytnego wydawnictwa, które wychodziło w nakładzie 3 tys. egzemplarzy, krzepiąc ducha i podnosząc morale społeczeństwa udręczonego okupacją. „Zbigniew” wybudował dlań podziemny bunkier w pomieszczeniach gospodarskich, gdzie pracował jako drukarz i zaopatrzeniowiec w papier, farby i czcionki. On też zdobył się na nie lada wyczyn w zaopatrzeniu, przywożąc do podziemnego wydawnictwa drukarnię, wykradzioną Niemcom z rzeszowskiego Zamku. Podczas gdy młodsze siostrzyczki Albina zajmowały się suszeniem i składaniem nowego wydania, bracia Stefan i Czesław zajmowali się kolportażem już opracowanych gazetek. A pisali doń młodzi i obiecujący żołnierze propagandy, wśród których wymienić należy: Ludwika Nalezińskiego „Rysia”, Mieczysława Huchlę „Wilbika” i Mieczysława Skotnickiego „Głoga”. Odwagę i niezłomność charakteru, wyniesione z rodzinnego domu, pokazał Pan Albin w czasie akcji „Burza”, kiedy z Czesławem Nalezińskim rozbroił ośmiu Niemców, i bodaj w najtrudniejszym czasie swego życia, gdy zdecydował się na kontynuowanie walki o wolną Polskę w Zrzeszeniu „Wolność i Niezawisłość”. W atmosferze terroru i bezwzględnej walki nie złożył broni, którą w jego przypadku była drukarnia i razem z chmielnickimi, sprawdzonymi w boju przyjaciółmi, braćmi Nalezińskimi, rozpoczął wydawanie organu prasowego WiN-u „Orła Białego”. Do konspiracyjnej i antysowieckiej działalności wciągnął także swego brata Stefana. Dzięki temu zaangażowaniu polski „Orzeł Biały” rozpostarł skrzydła od Krakowa po Jelenią Górę, gdzie był kolportowany.

Po siedmiu latach ustawicznej walki o wolność „Zbigniew” został aresztowany, osadzony w krakowskim więzieniu na Montelupich i poddany śledztwu. Choć namawiany, nie podjął współpracy z UB, nie sprzedał swoich kolegów, ale przyjął na siebie wyrok pięciu lat ciężkiego więzienia, pozbawienia praw obywatelskich i honorowych oraz przepadek mienia. Uwięzienie za walkę o Polskę odbywał we Wronkach i w obozie pracy w Rusku, w kopalni gliny ogniotrwałej. Wyszedł z więzienia z szarganym zdrowiem i bez nadziei na karierę w komunistycznej Polsce.

Podziel się:

Oceń:

0 0
2018-11-07 08:52

[ TEMATY ]

Wybrane dla Ciebie

Moja Niepodległa

Złożenie kwiatów przed pomnikiem Józefa Piłsudskiego w Soli

Joanna Ferens

Złożenie kwiatów przed pomnikiem Józefa Piłsudskiego w Soli

Główne uroczystości w powiecie biłgorajskim, związane z setną rocznicą odzyskania przez Polskę niepodległości, odbyły się 11 listopada w Biłgoraju.

Więcej ...

Postawiono zarzuty ks. Michałowi O.

2024-03-27 18:21

Adobe Stock

Prokuratura postawiła w środę zarzuty pięciu osobom w związku ze sprawą wykorzystania pieniędzy z Funduszu Sprawiedliwości. Wśród nich jest czterech urzędników resortu sprawiedliwości i „beneficjent funduszu” ks. Michał O. W ramach Funduszu ośrodkowi „Archipelag” miała zostać przyznana dotacja na kwotę blisko 100 milionów złotych.

Więcej ...

Panie! Bądź dla nas codziennym zmartwychpowstawaniem!

2024-03-28 23:44

Karol Porwich/Niedziela

Chrystus zmartwychwstał, lecz każdy z wierzących musi szukać zrozumienia wielkości tej prawdy w swoim życiu i sił, których ona udziela.

Więcej ...

Reklama

Najpopularniejsze

Triduum Paschalne - trzy najważniejsze dni w roku

Triduum Paschalne - trzy najważniejsze dni w roku

Sercanie: niepokoją nas doniesienia o sposobie prowadzenia...

Sercanie: niepokoją nas doniesienia o sposobie prowadzenia...

Przerażające dane: 1937 osób między 15. a 17. rokiem...

Wiadomości

Przerażające dane: 1937 osób między 15. a 17. rokiem...

Tajemnica Wielkiego Czwartku wciąga nas w przepastną...

Wiara

Tajemnica Wielkiego Czwartku wciąga nas w przepastną...

Bratanek Józefa Ulmy o wujku: miał głęboką wiarę,...

Kościół

Bratanek Józefa Ulmy o wujku: miał głęboką wiarę,...

Jak przeżywać Wielki Tydzień?

Wiara

Jak przeżywać Wielki Tydzień?

Abp Galbas: Mówienie, że diecezja sosnowiecka jest...

Kościół

Abp Galbas: Mówienie, że diecezja sosnowiecka jest...

Świadectwo Abby Johnson: to, że zobaczyłam aborcję na...

Wiara

Świadectwo Abby Johnson: to, że zobaczyłam aborcję na...

Komisja Liturgiczna: apel do kapłanów o wygłaszanie...

Kościół

Komisja Liturgiczna: apel do kapłanów o wygłaszanie...