Reklama

XX Świętojański Festiwal Organowy

Niedziela toruńska 28/2004

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

„Muzyka organowa staje się językiem tam, gdzie milknie słowo”.
Jan Paweł II

Muzyka organowa od wielu lat zajmuje ważne miejsce w życiu muzycznym bazyliki katedralnej Świętych Janów w Toruniu. To tu odbywają się organizowane w sezonie wiosenno-letnim koncerty i festiwale: Świętojańskie Festiwale Organowe i Międzynarodowy Letni Festiwal „Toruń - Muzyka i Architektura”, które każdego roku przyciągają sporą grupę melomanów, a także znakomitych organistów zarówno polskich, jak i zagranicznych.
W tym roku mija 20 lat, odkąd za przyczyną Mariana Dorawy odbył się pierwszy Świętojański Festiwal Organowy. Pomysł i możliwość zorganizowania Festiwalu pojawiły się po rekonstrukcji nieczynnych od czasu zakończenia II wojny światowej wczesnobarokowych organów Mateusza Brandtnera z 1688 r. Instrument przywrócono do użytku w 1983 r., w którym to Toruń obchodził 750-lecie nadania praw miejskich. Organy te posiadają ogromną wartość jako instrument muzyczny, gdyż umożliwiają stylowe wykonanie muzyki dawnej. Równie ważne jest ich znaczenie historyczne, gdyż w Polsce, z powodu burzliwej historii, wiele instrumentów barokowych zostało bezpowrotnie zniszczonych. Ten, który możemy oglądać w bazylice, jest jednym z niewielu zachowanych do dzisiaj.
Pierwszy, inauguracyjny koncert odbył się 25 sierpnia 1985 r., a jego wykonawcą był wybitny polski organista - prof. Feliks Rączkowski z Warszawy.
Do 1991 r. Świętojańskie Koncerty Organowe odbywały się jedynie na barokowym instrumencie, dlatego też w skład repertuaru tej imprezy muzycznej wchodziły utwory do baroku włącznie. W 1991 r., w wyniku starań ks. Zdzisława Wyrowińskiego, przeprowadzono w bazylice remont generalny organów głównych zbudowanych przez Maxa Terletzkiego w 1878 r. i zaczęto używać ich podczas tego cyklu koncertów. Od tej pory zmienił się charakter Świętojańskich Koncertów Organowych, ponieważ wykorzystanie dwóch różnych stylowo obiektów - barokowego i romantycznego pozwoliło koncertującym artystom na zaprezentowanie podczas jednego występu literatury organowej niemal wszystkich wieków. Taka możliwość nie istnieje w żadnym innym oprócz Torunia mieście w Polsce, co też nadało tej imprezie muzycznej wyjątkowy i niepowtarzalny charakter.
W ciągu 20 lat trwania Świętojańskiego Festiwalu Organowego kilkakrotnie zmieniali się jego dyrektorzy artystyczni. Przez pierwsze 10 lat dyrektorem artystycznym Festiwalu był jego twórca Marian Dorawa, w latach 1996-2001 funkcję tę sprawował prof. Roman Grucza, a od 2002 r. dyrektorem artystycznym Festiwalu jest ks. dr Mariusz Klimek.
Podczas Świętojańskich Festiwali Organowych w toruńskiej bazylice katedralnej w przeciągu minionych 20 lat wystąpiło ponad 100 wykonawców z całej Polski, a także z zagranicy - z Hiszpanii, Holandii, Niemiec, Szwecji, Finlandii, Wielkiej Brytanii, Stanów Zjednoczonych, Holandii i Austrii.
W tym roku organizatorzy Festiwalu przygotowali bardzo bogaty i zróżnicowany program uświetniający jubileusz XX-lecia Świętojańskich Koncertów Organowych. Oprócz koncertów organowych odbyły się także: koncert kameralny „Alternatim” i koncert symfoniczny. Koncerty odbywały się w niedzielne wieczory w czterech toruńskich kościołach - tradycyjnie - w bazylice katedralnej Świętych Janów, w kościele Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Toruniu, w kościele Matki Bożej Królowej Polski i kościele pw. Miłosierdzia Bożego. Była to doskonała okazja do tego, aby zaprezentować brzmienie niedawno tam wyremontowanych instrumentów organowych.
Wśród wykonawców tegorocznego XX Świętojańskiego Festiwalu Organowego mieliśmy okazję usłyszeć - 9 maja w bazylice katedralnej Świętych Janów - Władysława Szymańskiego z Mikołowa, w którego repertuarze znalazły się m.in. interesujące utwory organowe współczesnych kompozytorów polskich - Bolesława Szabelskiego i Feliksa Borowskiego. Drugi koncert festiwalowy miał miejsce 6 maja w kościele Matki Bożej Królowej Polski i wystąpił na nim Jakub Garbacz z Łodzi. Zaprezentował on toruńskiej publiczności utwory J. S. Bacha, J. Stanleya, F. Mendelssohna-Bartholdy’ego i L. Boellmanna. Kolejny koncert odbył się 23 maja w bazylice katedralnej Świętych Janów w wykonaniu Henryka Gwardaka z Finaldii. Usłyszeliśmy na nim rzadko prezentowaną podczas wcześniejszych edycji Festiwalu (ze względu na stopień trudności) toccatę i fugę d-moll Dorycką BWV 538 J. S. Bacha, a także utwory J. Stanleya, G. Böhma, J. G. Rheinbergera i L. Thuille’a. Tydzień później - 30 maja w kościele pw. Miłosierdzia Bożego odbył się koncert Jarosława Ciecierskiego z Olsztyna. Artysta ten wykonał m.in. interesujące, choć niestety rzadko wykonywane utwory hiszpańskiej muzyki dawnej. Zaprezentował także twórczość pochodzącego z Portugalii kompozytora okresu rokoka - J. de Sousa Carvalho - nazywanego „portugalskim Mozartem”.
5 czerwca, w ramach Festiwalu, w bazylice katedralnej Świętych Janów miał miejsce niezwykle ciekawy koncert kameralny „Alternatim”, podczas którego wystąpili: ks. dr M. Klimek (kantor), ks. P. Mizera (kantor) i R. Marzec (organy). W programie koncertu znalazła się msza nr 1 z Tabulatury Jana z Lublina, kompozycje Jakuba Sowy, Marcela Dupre i Pierre Cocherau.
W niedzielę 6 czerwca w kościele Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny odbył się festiwalowy koncert w wykonaniu prof. Andrzeja Chorosińskiego z Warszawy, podczas którego nastąpiło uroczyste oddanie do użytku organów tej świątyni po remoncie. W wykonaniu profesora usłyszeliśmy opracowane przez niego transkrypcje organowe utworów A. Vivaldiego - Wiosna, B. Smetany Wełtawa oraz kompozycje J. S. Bacha i A. Guilmanta.
Uroczysty charakter miał także następny koncert - 13 czerwca w bazylice katedralnej Świętych Janów, na którym wystąpiła Mariola Hadrysiak-Kurasz z Torunia wraz z uczniami i absolwentami. Był to koncert jubileuszowy uwieńczający 25 lat pracy pedagogicznej tej znanej toruńskiej organistki i pedagoga. Mariola Hadrysiak-Kurasz jest związana z Festiwalem Świętojańskim od samego początku. Występowała wielokrotnie, począwszy od pierwszego koncertu w 1985 r., w którym brał udział także wspomniany wcześniej Henryk Gwardak.
Obchody jubileuszu XX edycji Świętojańskiego Festiwalu Organowego uwieńczył finałowy koncert symfoniczny w wykonaniu Toruńskiej Orkiestry Kameralnej, Chóru Akademickiego UMK w Toruniu i Chóru Wydziału Teologicznego UMK - „Tibi Domine”, na którym usłyszeliśmy IX Symfonię Ludwika van Beethovena.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

Podziel się:

Oceń:

0 0
2004-12-31 00:00

Wybrane dla Ciebie

Msza św. Wieczerzy Pańskiej w Wielki Czwartek rozpoczyna obchody Triduum Paschalnego

2024-03-28 07:18

Karol Porwich/Niedziela

Mszą Wieczerzy Pańskiej w Wielki Czwartek rozpoczynają się w Kościele katolickim obchody Triduum Paschalnego - trzydniowe celebracje obejmujące misterium Chrystusa ukrzyżowanego, pogrzebanego i zmartwychwstałego. Liturgia tego dnia odwołuje się do wydarzeń w Wieczerniku, kiedy Jezus ustanowił dwa sakramenty: kapłaństwa i Eucharystii.

Więcej ...

Przerażające dane: 1937 osób między 15. a 17. rokiem życia skorzystało w ub.r. z tabletki "dzień po"

2024-03-27 09:25

Adobe Stock

Minister zdrowia Izabela Leszczyna poinformowała, że w ubiegłym roku 15-latki stanowiły 2 proc. osób korzystających z tabletki "dzień po". Dodała, że w tym czasie 1937 osób między 15. a 17. rokiem życia skorzystało z tabletki "dzień po".

Więcej ...

Naśladowanie Jezusa

2024-03-28 21:33

Renata Czerwińska

Biskup Wiesław Śmigiel przewodniczył Liturgii Wielkiego Czwartku w toruńskiej katedrze.

Więcej ...

Reklama

Najpopularniejsze

Triduum Paschalne - trzy najważniejsze dni w roku

Triduum Paschalne - trzy najważniejsze dni w roku

Przerażające dane: 1937 osób między 15. a 17. rokiem...

Wiadomości

Przerażające dane: 1937 osób między 15. a 17. rokiem...

Tajemnica Wielkiego Czwartku wciąga nas w przepastną...

Wiara

Tajemnica Wielkiego Czwartku wciąga nas w przepastną...

Sercanie: niepokoją nas doniesienia o sposobie prowadzenia...

Sercanie: niepokoją nas doniesienia o sposobie prowadzenia...

Bratanek Józefa Ulmy o wujku: miał głęboką wiarę,...

Kościół

Bratanek Józefa Ulmy o wujku: miał głęboką wiarę,...

Jak przeżywać Wielki Tydzień?

Wiara

Jak przeżywać Wielki Tydzień?

Abp Galbas: Mówienie, że diecezja sosnowiecka jest...

Kościół

Abp Galbas: Mówienie, że diecezja sosnowiecka jest...

Przewodniczący KEP: rozpoczynamy dziewięcioletnią...

Kościół

Przewodniczący KEP: rozpoczynamy dziewięcioletnią...

Świadectwo Abby Johnson: to, że zobaczyłam aborcję na...

Wiara

Świadectwo Abby Johnson: to, że zobaczyłam aborcję na...