Reklama

Niedziela Wrocławska

Między Wschodem a Zachodem #16 – Χριστός ανέστη!

Zmartwychwstały Pan ukazuje się Apostołom – kościół Świętej Bożej Opatrzności w Zamościu

Ks. Krzysztof Hawro

Zmartwychwstały Pan ukazuje się Apostołom – kościół Świętej Bożej Opatrzności w Zamościu

Wciąż trwamy w radosnym czasie Zmartwychwstania Pańskiego, które jest najlepszym przykładem i dowodem Miłości Boga względem człowieka. Korzystając z okazji, że nasi wschodni bracia w wierze, prawosławni, będą w tym roku świętowali Paschę dopiero 2 maja, chciałbym przybliżyć Wam w niniejszym felietonie, jak Grecy obchodzą to najważniejsze święto dla chrześcijan wszystkich obrządków w kalendarzu liturgicznym.

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Świętowanie zaczyna się już w Wielką Sobotę. W poprzednim felietonie napisałem, że ten dzień jest poświęcony zadumie i refleksji, i rzeczywiście tak jest. Jednakże już rano sprawowana jest liturgia nazywana również „Liturgią Pierwszego Zmartwychwstania”. Jest to zapowiedź tego, co ma się wydarzyć o północy, kiedy to wierni uroczyście będą radowali się zwycięstwem Chrystusa nad śmiercią i grzechem ludzkim. W trakcie liturgii śpiewany jest hymn: ἀνάστα, ὁ Θεός, κρίνων τὴν γῆν, ὅτι σὺ κατακληρονομήσεις ἐν πᾶσι τοῖς ἔθνεσι co oznacza mniej więcej: Powstań, zatem, Boże i wypełnij swój sprawiedliwy wyrok wobec ziemi, albowiem wszystkie narody są Twoją własnością.

Co ciekawe, Wielka Sobota jest też wyjątkowym dniem postnym, bowiem tego dnia Cerkiew Prawosławna surowo zabrania spożywania oliwy. Dlatego też na Wielką Sobotę mówi się potocznie: Αλάδωτο Σάββατο (wym. Aladoto Sawato), czyli Nieoliwna Sobota. Ponadto, innym „zwyczajem” w Grecji na czas Wielkiego Tygodnia, a szczególnie w okresie Triduum Paschalnego, jest emitowanie w stacjach telewizyjnych filmów poświęconych życiu Jezusa Chrystusa oraz innych wydarzeniach biblijnych. Szczególną popularnością cieszy się film (a także serial) Jezus z Nazaretu w reż. Franca Zeffirellego z 1977 roku.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

Trzeba też wspomnieć, że w Wielką Sobotę do Grecji sprowadzany jest też specjalnym rządowym samolotem Święty Ogień z Jerozolimy, który następnie jest przekazywany wszystkim kościołom i będzie rozdawany wiernym o północy. Właśnie o tej godzinie chrześcijanie gromadzą się w cerkwiach trzymając w rękach lambady, czyli długie, chude, ozdobione świece. Zwyczaj ten bierze się z pierwszych wieków chrześcijaństwa. Według tradycji, osoby które chciały nawrócić się i być uczniami Syna Bożego, przyjmowały chrzest święty w Wielką Sobotę lub Niedzielę Zmartwychwstania Pańskiego. W trakcie obrzędu trzymały zapaloną lambadę, co miało symbolizować przyjęcie światła Chrystusa.

Reklama

Kiedy wybije północ, zaczynają hucznie bić dzwony kościołów, a pop śpiewa radosny hymn «Χριστὸς ἀνέστη ἐκ νεκρῶν, θανάτῳ θάνατον πατήσας, καὶ τοῖς ἐν τοῖς μνήμασι, ζωὴν χαρισάμενος!» co oznacza mniej więcej: „Chrystus powstał z martwych, śmierć pokonał swoją śmiercią a tym, co byli w grobach, przywrócił życie”. Wtedy pop podaje swoją świecę, od której wierni zapalają kolejno swoje. Przy tym Świętym Ogniu wierni składają sobie życzenia z okazji Zmartwychwstania Pańskiego. Następnie wierni zanoszą ogień do swoich domów i na drzwiach wejściowych dymem świecy znaczą krzyż, aby w tym mieszkaniu zagościł Syn Człowieczy, błogosławił i strzegł mieszkańców przed zasadzkami złego ducha. Widok tysięcy ludzi idących ulicami Aten z wielu cerkwi z zapalonymi lampionami w środku nocy na trwałe utkwił w mej pamięci.

W Niedzielę Zmartwychwstania Pańskiego natomiast wierni zasiadają wraz z rodziną do stołów, aby skosztować potraw, które były przygotowywane w Wielką Sobotę. W trakcie biesiadowania stuka się czerwonymi jajkami, pomalowanymi w Wielki Czwartek. Przyjmuje się, że dla osoby, u której skorupa jajka nie pęknie, będzie to pomyślny rok. Natomiast wśród dań jakie są spożywane w Wielkanoc jest m.in. zupa μαγειρίτσα (wym. magiritsa) która zawiera podroby z jagnięcia, sok z cytryny oraz koperek. Inną wyjątkową potrawą jest κοκορέτσι (wym. kokoretsi) czyli grillowane flaki z baraniny. Danie te sporządza się w ten sposób, że większość wnętrzności owijanych jest jelitami, a następnie grillowane na specjalnym ognisku, które Grecy rozpalają na podwórku. Nie może oczywiście zabraknąć też samego baranka, którego mięso, upieczone na ruszcie, jeżeli jest dobrze przyprawione i przypieczone, smakuje wyśmienicie. Samo pieczenie baranka trwa kilka godzin, ruszt należy co kilka minut obracać, żeby mięso się nie przypaliło – ten czas wypełnia Grekom śpiewanie pieśni, tańce i popijanie lekkiego wina.

Reklama

W ramach świętowania Zmartwychwstania Pańskiego w różnych częściach Grecji są praktykowane regionalne zwyczaje. Jednym z nich jest palenie kukły Judasza, który zdradził Jezusa Chrystusa. Natomiast na wyspie Kerkyra (znana również jako Korfu) wierni zrzucają gliniane dzbany co ma przypominać wyrzucenie zła z mieszkania. Ponadto przez najbliższe kilka tygodni (zazwyczaj do świąt Wniebowstąpienia Pańskiego) wierni pozdrawiają się mówiąc: «Χριστός Ανέστη!» (wym. Christos Anesti) czyli „Chrystus Zmartwychwstał!” na co należy odpowiedzieć «Αληθώς Ανέστη» (wym. Alithos anesti) lub «Αληθώς ο Κύριος» (wym. Alithos o Kirjos) co oznacza Prawdzie (Pan) Zmartwychwstał!

Kończąc, życzę wszystkim Czytelnikom wiele łask płynących od Tego, który jest, który był i który przychodzi. Niech Zmartwychwstały Pan ma wszystkich w Swej opiece i w Swoim niezmierzonym Miłosierdziu, niech nas zachowa od złego i prowadzi do Królestwa Bożego! Χριστός Ανέστη!!

Podziel się:

Oceń:

0 0
2021-04-11 08:00

Wybrane dla Ciebie

Nowi kanonicy

2024-03-28 12:00

Karol Porwich/Niedziela

Podczas Mszy Krzyżma bp Tadeusz wręczył nominacje i odznaczenia kapłanom diecezji.

Więcej ...

Przez krzyż idzie się do zmartwychwstania. Innej drogi nie ma – rozważania ks. Popiełuszki

2024-03-27 20:38

Muzeum ks. Jerzego Popiełuszki/40rocznica.popieluszko.net.pl

- Przez krzyż idzie się do zmartwychwstania. Innej drogi nie ma - to słowa wypowiedziane przez ks. Jerzego Popiełuszkę 6 września 1982 r. podczas Mszy św. w intencji Ojczyzny w kościele św. Stanisława Kostki w Warszawie. Stanowią one fragment rozważań proponowanych przez Sanktuarium Błogosławionego Księdza Jerzego Popiełuszki w piątym tygodniu programu „osobistej i społecznej duchowej przemiany”, który można podjąć w roku obchodów 40-lecia śmierci kapłana. Każdego dnia od 28 lutego do 9 listopada o godz. 21. przy grobie Błogosławionego odbywa się modlitwa o wolność od lęku i nienawiści oraz w intencji Ojczyzny.

Więcej ...

Całun Turyński – badania naukowe potwierdzają, że nie został wyprodukowany

2024-03-28 22:00
Całun Turyński

Adobe.Stock

Całun Turyński

W Turynie we Włoszech zachowało się prześcieradło, w które według tradycji owinięto ciało zmarłego Jezusa - Święty Całun. W ostatnich latach tkanina ta została poddana licznym, nowym badaniom naukowym. Rozmawialiśmy o tym z prof. Emanuelą Marinelli, autorką wielu książek na temat Całunu - niedawno we Włoszech ukazała się publikacja „Via Sindonis” (Wydawnictwo Ares), napisana wspólnie z teologiem ks. Domenico Repice.

Więcej ...

Reklama

Najpopularniejsze

Triduum Paschalne - trzy najważniejsze dni w roku

Triduum Paschalne - trzy najważniejsze dni w roku

Przerażające dane: 1937 osób między 15. a 17. rokiem...

Wiadomości

Przerażające dane: 1937 osób między 15. a 17. rokiem...

Sercanie: niepokoją nas doniesienia o sposobie prowadzenia...

Sercanie: niepokoją nas doniesienia o sposobie prowadzenia...

Tajemnica Wielkiego Czwartku wciąga nas w przepastną...

Wiara

Tajemnica Wielkiego Czwartku wciąga nas w przepastną...

Bratanek Józefa Ulmy o wujku: miał głęboką wiarę,...

Kościół

Bratanek Józefa Ulmy o wujku: miał głęboką wiarę,...

Jak przeżywać Wielki Tydzień?

Wiara

Jak przeżywać Wielki Tydzień?

Abp Galbas: Mówienie, że diecezja sosnowiecka jest...

Kościół

Abp Galbas: Mówienie, że diecezja sosnowiecka jest...

Przewodniczący KEP: rozpoczynamy dziewięcioletnią...

Kościół

Przewodniczący KEP: rozpoczynamy dziewięcioletnią...

Świadectwo Abby Johnson: to, że zobaczyłam aborcję na...

Wiara

Świadectwo Abby Johnson: to, że zobaczyłam aborcję na...