Powstanie Wielkopolskie wybuchło 27 grudnia 1918 r. Impulsem do jego rozpoczęcia był przyjazd dzień wcześniej i przemówienie wygłoszone z balkonu poznańskiego Hotelu Bazar przez Ignacego Jana Paderewskiego. Dla upamiętnienia wydarzenia sprzed 104 lat, w tym roku po raz drugi obchodzony jest Narodowy Dzień Zwycięskiego Powstania Wielkopolskiego.

"Szczególna modlitwa zanoszona będzie podczas Apelu Jasnogórskiego o godzinie 21.00" - poinformowali przedstawiciele częstochowskiego sanktuarium, zapewniając, iż także na Jasnej Górze trwa pamięć o Powstaniu Wielkopolskim.

"Chorągwie Powstania Wielkopolskiego nosiły wizerunek Matki Bożej Częstochowskiej, wpisując się tym samym w długą tradycję zawierzania Jasnogórskiej Królowej Polski zarówno członków organizacji powstańczych, jak i podejmowanych przez nich działań" - podało we wtorek biuro prasowe Jasnej Góry.

Oblicze Maryi Jasnogórskiej widniało na sztandarach m.in. 1., 2. i 3. Pułku Ułanów Wielkopolskich, chorągwi Straży Ludowej w Swarzędzu i chorągwi I Batalionu Czarnkowskiego. Sztandar z Czarnkowa zdobi także modlitewne wezwanie „Królowo Korony Polskiej, módl się za nami”. Wezwanie to już wcześniej, w 1863 r., tradycyjnie umieszczali na sztandarach powstańcy styczniowi.

W październiku 1919 r. - czytamy w informacji biura prasowego sanktuarium - na Jasnej Górze modlili się m.in. biskup polowy ks. Stanisław Gall i gen. Józef Dowbór Muśnicki - naczelny dowódca Powstania Wielkopolskiego. W raporcie złożonym wtedy przez gen. Muśnickiego znalazły się słowa: "Strażniczko naszej niepodległości, po zwycięskim powstaniu wielkopolskim razem z prymasem nominatem kard. Edmundem Dalborem pieszo z tutejszego dworca kolejowego jako pielgrzymi podążaliśmy przed Twój, jasnogórski tron".

Wielokrotnie na Jasną Górę pielgrzymował Ignacy Paderewski - kompozytor, wirtuoz fortepianu i mąż stanu, którego przyjazd do Poznania w grudniu 1918 r. stał się impulsem do wybuchu zakończonego sukcesem powstania.

Powstanie wielkopolskie wybuchło 27 grudnia 1918 r. w Poznaniu. W pierwszym okresie walk, do końca roku, Polakom udało się zdobyć większą część Poznania. Ostatecznie miasto zostało wyzwolone 6 stycznia, kiedy przejęto lotnisko Ławica, a w polskie ręce wpadło kilkaset samolotów. Do połowy stycznia wyzwolono też większą część Wielkopolski.

Zdobycze powstańców potwierdził rozejm w Trewirze, podpisany przez Niemcy i państwa ententy 16 lutego 1919 r. W myśl jego ustaleń, front wielkopolski został uznany za front walki państw sprzymierzonych. Ostateczne zwycięstwo przypieczętował podpisany 28 czerwca 1919 r. traktat wersalski, w którego wyniku do Polski powróciła prawie cała Wielkopolska.

Narodowy Dzień Zwycięskiego Powstania Wielkopolskiego został ustanowiony świętem państwowym przez Sejm w październiku 2021 r. Inicjatorem ustawy w tej sprawie był prezydent Andrzej Duda. Święto to przypada 27 grudnia - w rocznicę wybuchu powstania.(PAP)

mab/ dki/