Reklama

Spotkania z Kulturą Żydowską

Niedziela kielecka 28/2009

Mnóstwo było w Polsce takich miasteczek jak Chmielnik - zamieszkałych w większości przez ludność żydowską, ale dzisiaj w Chmielniku, jak mało gdzie do tych korzeni się nawiązuje i nadaje im wymiar współczesnego dialogu

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Już po raz VII zorganizowano Spotkania z Kulturą Żydowską, w tym roku w dniach 19-21 czerwca. W Chmielniku oraz w niedalekim Szydłowie przez trzy dni przypominano dawne żydowskie piosenki, tańce, dowcipy, obyczaje, a także wkład żydowskich mieszkańców w historię regionu.
Prawdziwym wydarzeniem duchowym Spotkań była niedzielna Msza św. w parafialnym kościele Niepokalanego Poczęcia NMP. Było na niej obecnych 86 Żydów. Mszy św. przewodniczył ks. Janusz Salamon, prezes Klubu Chrześcijan i Żydów „Przymierze” w Krakowie. Swoją obecność na chmielnickich spotkaniach uzasadniał urodzeniem i wychowaniem w podkarpackim miasteczku, w którym podobnie jak w Chmielniku, pokojowo koegzystowali Żydzi i Polacy, wymordowani podczas II wojny światowej przez nazistów. Ks. Salamon mówił także o swoim marzeniu - powrotu do tamtej pokojowej, przedwojennej atmosfery oraz że taki wymarzony klimat odnalazł właśnie w Chmielniku. W homilii podkreślał wkład Jana Pawła II w normalizację dialogu polsko-żydowskiego, mówił o „wspólnym pniu” chrześcijan i Żydów.
W koncelebrze uczestniczyli także ks. Manfred Deselaers z Centrum Dialogu i Modlitwy w Oświęcimiu, salwatorianin ks. Józef Pyrek, ks. Andrzej Drapała z Kielc, ks. proboszcz Franciszek Siarek i ks. Adam Rosochacki. We Mszy św. wzięli także udział: Bożentyna Pałka-Koruba, wojewoda świętokrzyska, Adam Jarubas - marszałek woj. świętokrzyskiego, senatorowie i eurodeputowani z Kielecczyzny, władze powiatowe, samorządowe. Wkład miejscowej parafii w coroczne Spotkania podkreśla burmistrz Jarosław Zatorski.
Tego rodzaju spotkanie międzyreligijne - na Mszy św. - odbywa się w Chmielniku już od kilku lat (Eucharystii przewodniczyli np. bp Edward Materski, ks. prof. Romuald Jakub Weksler-Waszkinel, o. Szczepan Praśkiewicz).
Gościem tegorocznych Spotkań był Leopold Kozłowski - muzyk i kompozytor, dyrygent, klezmer z klezmerskiej rodziny, zwany „ostatnim klezmerem Galicji”. O osobie artysty sporo powiedział wzruszający film dokumentalny - o powrocie kompozytora do korzeni - na Ukrainę w okolice Lwowa, gdzie w towarzystwie przyjaciela z obozu zagłady i z partyzantki, Kozłowski odwiedzał miejsca mordu Żydów podczas II wojny światowej, m.in. ojca, matki, brata. W dokumencie opowiadał także o swojej muzycznej pasji i pracy na rzecz zachowania muzycznej kultury żydowskiej w Krakowie.
Leopold Kozłowski urodził się w 1918 w Przemyślanach k. Lwowa. Ukończył lwowskie konserwatorium w klasie fortepianu i dyrygenturę w Państwowej Wyższej Szkole Muzycznej w Krakowie. Założył i przez 23 lata kierował Zespołem Pieśni i Tańca Krakowskiego i Warszawskiego Okręgu Wojskowego. Był kierownikiem muzycznym Teatru Żydowskiego w Warszawie i cygańskiego zespołu Roma oraz konsultantem muzycznym zespołu Rzeszowiacy. Skomponował muzykę do kilku filmów m.in. do „Austerii” w reż. Jerzego Kawalerowicza. Jako aktor zagrał w „Liście Schindlera” Stevena Spielberga. Opracował muzycznie sześć polskich wersji musicalu „Skrzypek na dachu”. Koncertował w całej Europie, Izraelu, Stanach Zjednoczonych.
A gośćmi wieczoru z Kozłowskim (i oczywiście innych punktów Spotkań) byli Żydzi o polskich korzeniach z okolic Chmielnika, przybyli tutaj z różnych stron świata. Były m.in. rodziny Kaliszów, Małych, Garfinkelów, Pinchasów, Rozenów - z Florydy i Chicago w USA, Izraela, Londynu. - To dla mnie ogromne przeżycie - spotkanie z rodakami w rodzinnych stronach, powspominanie. Żona Amerykanka, też chętnie przyjeżdża do Chmielnika, chociaż ani słowa nie umie po Polsku - opowiada Irwin Wygodny z USA. Urodził się w 1919 w niedalekim Śladkowie, gdzie jego dziadek miał młyn i 16 ha ziemi. Potem Wygodny mieszkał w Kielcach i pracował jako pomocnik dentysty. Był świadkiem Pogromu. Pomimo sędziwego wieku, przyjechał do Chmielnika razem z żoną. Ma czworo dzieci i dziesięcioro wnuków.
Tak więc w kuluarach była mowa i o współczesności, i o poplątanych, dramatycznych historiach polskich Żydów, a na scenach trwały pokazy tańców żydowskich, rozbrzmiewała muzyka klezmerska, bawiły dowcipy. Smakowano potrawy kuchni żydowskiej, serwowane na straganach, w skupieniu oglądano wystawy.
Oferta kulturalna tegorocznych Spotkań była niemała. Odbyły się m.in.: projekcja filmu „PO-LIN. Okruchy pamięci” w reżyserii Jolanty Dylewskiej, warsztaty tańca żydowskiego z pokazem tanecznym dzieci ze Szkoły Podstawowej w Chmielniku, wystąpił kabaret Hola-Hola i - z koncertem zespół „SHARENA”. W synagodze - wystawa „… Słyszę kroki, widzę twarze…” autorstwa Małgorzaty Gładyszewskiej, występ teatralny uczniów ze Szkoły Podstawowej i Gimnazjum w Chmielniku, a także recital Sławy Przybylskiej w jidysz i recytacja Jana Krzyżanowskiego przy akompaniamencie Janusza Tylmana. Pod kierunkiem L. Kozłowskiego rozstrzygnięto także I Młodzieżowy Konkurs Piosenki Żydowskiej. Na finał odbył się występ zespołu Klezmafour.
Natomiast w Szydłowie można było obejrzeć w synagodze wystawę poplenerową Stowarzyszenia Artystów Plastyków z Kielc, a wieczór żydowski wypełniły m.in. koncert zespołu klezmerskiego „Chmielnikers” z Chmielnika, towarzysząca mu wystawa „Żydowskie Kielce” oraz dwa spektakle: „NOC-TURNO” w wykonaniu Teatru Poezji „U Radziwiłła” z Szydłowca i „Kolacja szabatowa”.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

Podziel się:

Oceń:

2009-12-31 00:00

Wybrane dla Ciebie

Zbrodnia bez kary. "Likwidacja" mediów publicznych w Polsce 2023-2024

2024-12-17 21:36
Konferencja

Stowarzyszenie Dziennikarzy Polskich

Konferencja "Zbrodnia bez kary"

Jak przebiegało przejmowanie mediów publicznych? Jak wyrzucano z pracy dziennikarzy Dlaczego doszło do tej sytuacji i jakie są jej konsekwencje dzisiaj – na te i inne pytania będą odpowiadać uczestnicy konferencji p.t. Zbrodnia bez kary. "Likwidacja" mediów publicznych w Polsce w latach 2023 – 2024”

Więcej ...

Relikwie patrona Polski wróciły na swoje miejsce

2024-12-17 20:44
Srebrny relikwiarz św. Wojciecha

ks. P. Kwiatkowski, ks. R. Malewicz, J. Andrzejewski

Srebrny relikwiarz św. Wojciecha

Zakończyły się trwające od maja tego roku prace restauratorskie i konserwatorskie przy konfesji św. Wojciecha. Barokowy złoty baldachim wykonany na wzór rzymskiej konfesji Berniniego lśni nowym blaskiem. Do srebrnej trumny wróciły już także relikwie patrona Polski św. Wojciecha, które na czas prac przechowywane były w katedralnym skarbcu.

Więcej ...

Relikwie patrona Polski wróciły na swoje miejsce

2024-12-17 20:44
Srebrny relikwiarz św. Wojciecha

ks. P. Kwiatkowski, ks. R. Malewicz, J. Andrzejewski

Srebrny relikwiarz św. Wojciecha

Zakończyły się trwające od maja tego roku prace restauratorskie i konserwatorskie przy konfesji św. Wojciecha. Barokowy złoty baldachim wykonany na wzór rzymskiej konfesji Berniniego lśni nowym blaskiem. Do srebrnej trumny wróciły już także relikwie patrona Polski św. Wojciecha, które na czas prac przechowywane były w katedralnym skarbcu.

Więcej ...
Przejdź teraz
REKLAMA: Artykuł wyświetli się za 15 sekund

Reklama

Najpopularniejsze

Nowenna do Dzieciątka Jezus

Wiara

Nowenna do Dzieciątka Jezus

Episkopat odradza korzystanie z Nowego Przekładu...

Kościół

Episkopat odradza korzystanie z Nowego Przekładu...

On sam jest Słowem Ojca, Mądrością, która przychodzi...

Wiara

On sam jest Słowem Ojca, Mądrością, która przychodzi...

Afera wokół Domu Miłosierdzia. Bp Zieliński: Mnie na...

Kościół

Afera wokół Domu Miłosierdzia. Bp Zieliński: Mnie na...

Świętokrzyskie: W wypadku samochodowym zginął proboszcz

Kościół

Świętokrzyskie: W wypadku samochodowym zginął proboszcz

Co mamy czynić?

Wiara

Co mamy czynić?

Tajemnica wizerunku Matki Bożej z Guadalupe

Wiara

Tajemnica wizerunku Matki Bożej z Guadalupe

Bóg zaprasza nas dziś do szczerości, do stanięcia w...

Wiara

Bóg zaprasza nas dziś do szczerości, do stanięcia w...

Panie, ucz mnie uczciwości i gotowości niesienia pomocy...

Wiara

Panie, ucz mnie uczciwości i gotowości niesienia pomocy...