Reklama

Hrabiowie Załuscy i ich fara

Niedziela przemyska 43/2009

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Zarodziny Załuskich Jasienica Rosielna przeżyła prawdziwy rozkwit. Ambicją wielkich magnatów stała się budowa odpowiedniej dla ich pozycji i potrzeb świątyni farnej. Załuscy czerpią wzory z pobliskich świątyń, może z sąsiedniego Brzozowa. W 1770 r. powstał przedziwny kościół. Niby drewniany, o konstrukcji zrębowej, jednak o imponującej dwuwieżowej fasadzie zachodniej imitującej barokowe kościoły miejskie. Ściany zewnętrzne jasienickiej świątyni szalowane są deskami, wzmocnione lisicami, w ścianach prostokątne okna. Do 1881 r. kościół kryty był gontem, obecnie dach pokrywa blacha. Na prawej wieży w XIX wieku miejscowy kowal z Orzechówki zamontował zegar.
We wnętrzu dominował czarno-złoto-srebrny wystrój. Kościół pomyślano jako mauzoleum rodowe Załuskich; zbudowano zatem krypty grzebalne pod prezbiterium. Fundatorami obiektu byli: dziedzic Jasienicy, starosta chęciński Ignacy hrabia Załuski oraz jego żona Marianna z Dębińskich. Kościół został konsekrowany w 1798 r. przez biskupa przemyskiego Antoniego Gołaszewskiego pw. Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny.
Od 1881 r. kolejni właściciele miejscowości - Wysoccy gospodarują tutejszymi dobrami i kościołem. W 1926 r. do nazwy Jasienica dodano nazwę: Rosielna od płynącej nieopodal rzeczki, a to dla odróżnienia od innych miejsc noszących taką samą nazwę. W czasie II wojny światowej kościół praktycznie nie ucierpiał. Okrutny los faszystowski okupant zgotował jednak mieszkańcom narodowości żydowskiej.
Wchodząc do wnętrza świątyni zachwyca nas bogaty rokokowy wystrój. Piękny ołtarz główny w centralnym miejscu mieści obraz „Koronacja Matki Bożej” z końca XV wieku (?). Nad klęczącą ze złożonymi dłońmi Marią unoszą się, podtrzymując koronę, anioły, nieco niżej Duch Święty pod postacią gołębicy, bo bokach dostrzegamy ukoronowane postacie Chrystusa i Boga-Ojca. W dolnej części obrazu fragmenty scen biblijnych: „Zmartwychwstania” (po lewej), „Ofiarowania w świątyni” (po prawej). Obraz został przeniesiony ze starego kościoła, gdzie być może stanowił środkową część ołtarza szafiastego. Tu także umieszczono rokokowe tabernakulum. Po prawej stronie na ścianie prezbiterium wiszą obrazy epitafijne wspomnianych wyżej fundatorów z II poł. XVIII wieku namalowane z dużą klasą przez nieznanego malarza. Na barokowej, wygiętej belce tęczowej Grupa Pasji z osiemnastego stulecia. Na belce tęczowej zachowały się informacje w języku łacińskim odnośnie zakończenia budowy świątyni w 1770 r. oraz jego konsekracji w 1798 r.
Po prawej stronie prezbiterium stoi barokowa chrzcielnica kamienna z XVIII wieku z rzeźbą Chrztu Chrystusa. W ołtarzach bocznych z osiemnastego stulecia znajdują się obrazy św. Antoniego (po lewej stronie) oraz św. Onufrego (po prawej). W prezbiterium znajduje się także ambona (XVIII wieku) z rzeźbą Matki Bożej Niepokalanie Poczętej.
Na ścianach świątyni znajdują się tablice epitafijne dobrodziejów świątyni - głównie z rodziny Załuskich - najstarsze z 1802 r. m.in. znanych już nam Ignacego i Marianny Załuskich, pierwszych kolatorów, Teofila Wojciecha Załuskiego, podskarbiego koronnego (zm. 1831) Hieronima Załuskiego, kasztelana rawskiego (zm. 1716) i jego żony Ludwiki z Wierzbowskich, wojewodzianki sieradzkiej (zm. 1733) i Józefa Załuskiego generała wojsk polskich (zm. 1866 r.).
Na chórze znajduje się prospekt organowy z XVIII stulecia przebudowany w 1926 r. Unikalną ozdobą kościoła jest zachowana i eksponowana w prezbiterium w okresie Triduum Paschalnego dekoracja Bożego Grobu, w formie kulis, składająca się z malowanych farbami olejnymi płócien przedstawiających różne sceny i rozpiętych na blejtramach połączonych ze sobą.
Początkowo ściany i stropy świątyni pozostawały naturalnie drewniane, z czasem przykryto je cienką powłoką wapienną. W 1870 r. znany freskant Jan Tabiński ozdobił ściany i stropy świątyni polichromią. Nad prezbiterium i nawą malowidła przedstawiają trzy sceny: Wniebowzięcie Najświętszej Maryi Panny, Adorację Najświętszego Sakramentu i Bóg Ojciec w otoczeniu świętych. Stropy naw bocznych przedstawiają sceny z udziałem świętych - po trzy w każdej nawie. Na ścianie zachodniej, po obu stronach głównego wejścia kościoła znajdują się osiemnastowieczne zacheusze konsekracyjne wykonane techniką temperową. W kruchcie świątyni znajduje się osobliwa pamiątka: nadpalony krucyfiks z drewnianego kościółka św. Antoniego umiejscowiony na tutejszym cmentarzu. Kościół spłonął w 1970 r. i jedyną pamiątką po nim jest właśnie nadpalony czarny krucyfiks.
Przy kościele, na wzniesionej w latach dwudziestych XX wieku dzwonnicy zachował się średniowieczny dzwon z XV stulecia, pochodzący z pierwszej jasienickiej świątyni.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

Podziel się:

Oceń:

2009-12-31 00:00

Wybrane dla Ciebie

Powstaje pierwsze na świecie sanktuarium św. Carla Acutisa!

2025-09-11 13:27
Św. Carlo Acutis

CBCEW/Mazur

Św. Carlo Acutis

W argentyńskim Chacras de Coria w archidiecezji Mendoza powstaje pierwsze na świecie sanktuarium poświęcone św. Karolowi Acutisowi, kanonizowanemu 7 września 2025 r. przez Papieża Leona XIV. Celem jest stworzenie miejsca modlitwy, spotkania i inspiracji szczególnie dla młodzieży.

Więcej ...

Portugalia: Biskupi z byłych kolonii krytycznie o emigracji

2025-09-11 18:10

flickr.com/episkopatnews

Masowe wyjazdy na emigrację zarobkową z byłych portugalskich kolonii w Afryce, Azji i Ameryce Południowej osłabiają te kraje, uważają biskupi zebrani w Portugalii na XVI spotkaniu biskupów państw luzofońskich (języka portugalskiego). Odbywa się ono w Lizbonie i Fatimie z udziałem przedstawicieli władz Kościołów Portugalii, Brazylii, Angoli, Republiki Zielonego Przylądka, Gwinei Bissau, Mozambiku, Timoru Wschodniego oraz Wysp Zielonego Przylądka i Książęcej.

Więcej ...

MSWiA: odnaleziono siedemnastego drona; był pod Biłgorajem w woj. lubelskim

2025-09-12 07:18

PAP

Siedemnasty dron został odnaleziony w miejscowości Przymiarki, gm. Księżpol, powiat Biłgoraj - poinformowała rzeczniczka Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji Karolina Gałecka. Jak dodała, wszystkie służby zostały poinformowane, a teren został zabezpieczony

Więcej ...

Reklama

Najpopularniejsze

Modlitwa św. Jana Pawła II o pokój

Wiara

Modlitwa św. Jana Pawła II o pokój

PAŻP: do 9 grudnia ograniczenie ruchu lotniczego we...

Wiadomości

PAŻP: do 9 grudnia ograniczenie ruchu lotniczego we...

Nowenna do św. Stanisława Kostki

Wiara

Nowenna do św. Stanisława Kostki

Jezus kieruje swoje słowa do tych, którzy chcą stawać...

Wiara

Jezus kieruje swoje słowa do tych, którzy chcą stawać...

Carlo Acutis modlił się też po polsku

Kościół

Carlo Acutis modlił się też po polsku

Kanonizacja bł. Acutisa i bł. Frassatiego....

Kościół

Kanonizacja bł. Acutisa i bł. Frassatiego....

Archidiecezja katowicka: Komunikat w sprawie parafii św....

Kościół

Archidiecezja katowicka: Komunikat w sprawie parafii św....

Nawet 100 proc. rezygnacji z tzw. edukacji zdrowotnej

Wiadomości

Nawet 100 proc. rezygnacji z tzw. edukacji zdrowotnej

To on wybrał mnie

Kościół

To on wybrał mnie