Reklama

Hojny mecenas i ojciec ubogich...

Niedziela przemyska 51/2009

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Był wielkim mecenasem kultury, hojnym darczyńcą i ojcem ubogich. Sprowadzone do Przemyśla z papieskiej manufaktury, niezwykle cenne tapiserie z wizerunkami czterech Ewangelistów projektu Guido Reniego były pilnie poszukiwane przez niemieckiego okupanta podczas ostatniej wojny. Mówiono, że bp Aleksander Antoni Fredro zastał diecezję przemyską drewnianą, a pozostawił murowaną.
Urodzony w 1674 r. Fredro, po odebraniu starannego wykształcenia pracował, jak zresztą wielu jego poprzedników, w królewskiej kancelarii. Sprawował odpowiedzialną funkcję sekretarza królewskiego u boku Augusta II Mocnego, przez pewien czas był także prezydentem Trybunału Koronnego. Jako duchowny początkowo sprawował posługę proboszcza i prepozyta przy jarosławskiej kolegiacie. Zanim postąpił na biskupstwo przemyskie - w 1719 r. został mianowany biskupem chełmskim. Już wtedy zasłynął jako hojny donator i opiekun ubogich. Zasłużył się wielce remontem kościoła w Krasnymstawie.
27 września 1724 r. papież Benedykt XIII wystawił bullę prekonizującą Fredrę na biskupa przemyskiego. Objęcia biskupstwa dokonał przez dziekana kapituły katedralnej przemyskiej ks. Zygmunta Drohojowskiego, 14 listopada 1724 r. Do Przemyśla przybył w roku następnym, 2 czerwca. Po złożeniu wymaganej przysięgi wobec kapituły katedralnej, rozpoczął swoje urzędowanie w diecezji. Ponieważ katedra przemyska - matka kościołów diecezji - znajdowała się w złym stanie, powziął nasz biskup decyzję o renowacji kościoła. Wnętrza, główny ołtarz i ołtarze boczne przekształcono w duchu wszechobecnego wówczas baroku. Wyposażono także kościół we wspaniałe obrazy włoskich mistrzów przywiezione z samego Rzymu ok. 1730 r. Dokonano renowacji sklepień (po powtórnym zawaleniu się), powiększono okna. Biskup wystawił także kaplicę Pana Jezusa Ukrzyżowanego, zwaną później Kaplicą Fredrów. Wejście do niej znajduje się w prawej nawie bocznej. Kaplica posiada bogato zdobioną kopułę z freskami przedstawiającymi aniołów z narzędziami męki Pańskiej i zdjęcie z krzyża, podobnymi do fresków watykańskiej Sykstyny. W centrum kaplicy znajduje się ołtarz późnobarokowy z czarnego marmuru. Umieszczono na nim średniowieczny krucyfiks cechu szewców (pochodzący z początków szesnastego stulecia). Poniżej ołtarza możemy oglądać przepiękną Pietę z alabastru (I poł. XVII wieku). W kaplicy znajduje się barokowy nagrobek fundatora, bp. Aleksandra Fredry (+1733) i jego barokowe epitafium, a także relikwie bp. św. J. S. Pelczara (biskupa przemyskiego w latach 1900-24). Dla katedry ufundował bp Fredro wspaniałą monstrancję ze szczerego złota, wysadzaną diamentami, w 1786 r. zabraną przez Austriaków.
Nie tylko katedra w Przemyślu doznała opieki bp. Fredry. Wspierał rozbudowę kościoła jezuitów (dzisiaj dominikanów) w Jarosławiu mądrymi radami oraz darami materialnymi. Wyrazem wdzięczności było umieszczenie inicjałów biskupa na wieży-sygnaturce oraz portret umieszczony na jednej ze ścian klasztoru. Dla jarosławskiej kolegiaty ufundował biskup liczne paramenty liturgiczne, a także kamienną rzeźbę św. Jana Nepomucena oraz obraz Matki Bożej Częstochowskiej. Pragnąc rozpowszechnić kult Matki Bożej, sprowadził do Starej Wsi koło Brzozowa zakon paulinów z Częstochowy i rozpoczął fundację kościoła i klasztoru, dokonując także jego majątkowego uposażenia z posiadanych przez siebie dziedzicznych miejscowości. Do dzisiaj w prezbiterium Bazyliki w Starej Wsi znajduje się piękny owalny portret bp. Fredry. W kościele w podłańcuckiej Krzemienicy zatwierdził Aleksander Antoni Fredro w 1733 r. Bractwo Rzemiennego Paska Świętej Moniki, propagowane przez zakon augustianów, na którego erygowanie proboszcz ówczesny, Marcin Kokoszyński uzyskał zgodę od generała augustianów z Rzymu. Św. Monika prosiła Maryję, aby mogła się do niej upodobnić, gdy ta po śmierci swojego Syna nosiła czarny płaszcz i przepasana była czarnym rzemieniem. Przy brzozowskiej kolegiacie ufundował biskup dwie nowe prałatury, a wszystkie kościoły w diecezji zaopatrzył w polskojęzyczny egzemplarz katechizmu. W latach 1724-56 z inicjatywy bp. Fredry wystawiono murowaną świątynię w Jaśliskach.
Na sercu bp. Aleksandra leżała też sprawa kształcenia dla diecezji nowych kapłanów. Ze swoich własnych funduszy utrzymywał on 12 kleryków. Potępiał gorliwie świeckie zwyczaje duchowieństwa, zabraniając m.in. noszenia przez osoby duchowne wystawnych strojów.
Bp Aleksander Antoni Fredro zmarł w swoim dworze w Radymnie 26 kwietnia 1734 r. Pogrzeb zgromadził rzesze wiernych, duchowieństwa, uczestniczyli w nim biskupi ze Lwowa i Kijowa. Ciało pasterza spoczęło w ufundowanej przez niego Kaplicy Fredrów.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

Podziel się:

Oceń:

2009-12-31 00:00

Wybrane dla Ciebie

Na ile jestem zjednoczony z Chrystusem?

2025-06-13 12:55

CANVA

Rozważania do Ewangelii Mt 9, 32-38.

Więcej ...

Błogosławiony Piotr Jerzy Frassati powraca do Rzymu

2025-07-08 10:39
Błogosławiony Piotr Jerzy Frassati

Vatican Media

Błogosławiony Piotr Jerzy Frassati

W świecie, gdzie duchowość młodych coraz częściej poszukuje żywych świadków wiary, wydarzenie, które odbędzie się latem w Rzymie, będzie jednym z najważniejszych momentów trwającego Roku Jubileuszowego. Niezniszczone ciało bł. Piotra Jerzego Frassatiego – patrona młodzieży, studentów i ludzi gór – zostanie wystawione w sercu Wiecznego Miasta. Jego obecność ma inspirować nowe pokolenia do życia w prawdzie, służbie i odwadze.

Więcej ...

W imię władzy – jak brudna kampania miała zatrzymać Karola Nawrockiego

2025-07-08 20:47
Samuel Pereira

Materiały własne autora

Samuel Pereira

W polskiej polityce widzieliśmy już wiele. Emocje, ostre starcia, manipulacje, a nawet oszczerstwa – to wszystko zdarzało się wcześniej. Ale kampania prezydencka 2025 roku wyznaczyła nowe „standardy”. Bo to już nie była walka na wizje, idee czy nawet programy. To była walka o wszystko – o domknięcie systemu, o bezkarność, o podporządkowanie ostatnich niezależnych instytucji. I dlatego też atak na Karola Nawrockiego przybrał kształt nie tylko brutalny, ale wręcz obrzydliwy.

Więcej ...

Reklama

Najpopularniejsze

Zmarł bp Władysław Bobowski

Kościół

Zmarł bp Władysław Bobowski

Św. Jan z Dukli wzorem pokory i cierpliwości

Niedziela Świdnicka

Św. Jan z Dukli wzorem pokory i cierpliwości

Zmiany kapłanów 2025 r.

Kościół

Zmiany kapłanów 2025 r.

Na ile jestem zjednoczony z Chrystusem?

Wiara

Na ile jestem zjednoczony z Chrystusem?

Jest orzeczenie Trybunału Konstytucyjnego ws. lekcji...

Wiadomości

Jest orzeczenie Trybunału Konstytucyjnego ws. lekcji...

Rodzice mogą iść do sądu. Jak szkolne świadectwo bez...

Wiadomości

Rodzice mogą iść do sądu. Jak szkolne świadectwo bez...

Najwyższy pomnik Jana Pawła II na świecie zdewastowany

Kościół

Najwyższy pomnik Jana Pawła II na świecie zdewastowany

Najmodniejsze firany gotowe 2025 – te wzory i tkaniny...

Wiadomości

Najmodniejsze firany gotowe 2025 – te wzory i tkaniny...

Watykan: zmiany w nuncjaturach, w tym w Warszawie

Kościół

Watykan: zmiany w nuncjaturach, w tym w Warszawie