Reklama

Tajemnice zabytków naszej diecezji

Pochodzenie ołtarza św. Anny z kościoła św. Jakuba w Toruniu

Niedziela toruńska 2/2003

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

O pięknie toruńskich świątyń świadczy nie tylko wspaniała ceglana architektura, ale także bogate wyposażenie ich wnętrz, głównie w postaci licznych drewnianych ołtarzy. Wyjątkowe ich nagromadzenie jest wynikiem dramatycznych losów nie zachowanych do dzisiaj świątyń, z których najokazalszą był nowomiejski kościół Dominikanów św. Mikołaja rozebrany w 1834 r. Część jego wyposażenia dostała się wtedy do świątyni św. Jakuba pełniącej w owym czasie rolę kościoła macierzystego.
Do najciekawszych obiektów należy konserwowany w roku ubiegłym ołtarz św. Anny, znajdujący się w jednej z kaplic po stronie południowej kościoła. W trakcie prac wykonywanych przez zespół toruńskich konserwatorów dzieł sztuki ujawnione zostały pewne nowe przesłanki potwierdzające tezę o jego dominikańskiej proweniencji. Obecne wezwanie ołtarza (św. Anny) wydaje się wtórne, o czym świadczy umieszczony na tzw. zasuwie prostokątny obraz z wizerunkiem św. Anny nauczającej młodocianą Maryję, kształtem nie pasujący do zwieńczonej łukiem ramy. Poza tym obraz główny tematycznie nie odpowiada wezwaniu ołtarza, przedstawia bowiem Matkę Bożą z Dzieciątkiem na rękach w koronie z róż, które oplatają całą Jej postać. Ta "różana" tematyka obrazu, odkryta dopiero po zdjęciu srebrnych szatek, pasuje bardziej do innego wezwania.
Jerzy Domasłowski - autor najnowszej publikacji o kościele św. Jakuba - zwrócił uwagę na podobieństwo naszego ołtarza do ołtarza św. Róży z koś-cioła Dominikanów, z zaznaczeniem, że był on koloru zielonego. Kolor ten odkryliśmy właśnie spod przemalowań w czasie wspomnianych prac konserwatorskich. Chodzi więc prawdopodobnie o ten sam obiekt.
Dominikańską proweniencję potwierdza ponadto obecność w ołtarzu relikwii m.in. dominikanina św. Tomasza z Akwinu. Dominikanką była też św. Róża z Limy, domniemana, pierwotna patronka naszego ołtarza, której kult był szczególnie propagowany przez dominikanów w XVII w. łącznie z kultem modlitwy różańcowej. Stosownie do swego imienia św. Róża większość czasu spędzała na modlitwie w ogrodzie, cechowała ją niezwykła zażyłość z przyrodą (Legendy dominikańskie w oprac. o Jacka Salija, Poznań 1982). Motywy różane występują również w plastyce ołtarza, co widoczne jest szczególnie w ozdobnych uszakach; łącznie z zieloną barwą ołtarza stwarza to atmosferę ogrodu.
Wszystko wskazuje więc na to, że obecne wezwanie otrzymał ołtarz po przeniesieniu go do kościoła św. Jakuba, z czym wiązała się jego nowa aranżacja kolorystyczna w tonacji brązowej odpowiadającej wystrojowi całej kaplicy.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

Podziel się:

Oceń:

2003-12-31 00:00

Wybrane dla Ciebie

Niezbędnik Katolika miej zawsze pod ręką

red

Do wersji od lat istniejącej w naszej przestrzeni internetowej Niezbędnika Katolika, która każdego miesiąca inspiruje do modlitwy miliony katolików, dołączamy wersję papierową. Każdego miesiąca będziemy przygotowywać niewielki i poręczny modlitewnik, który dotrze do Państwa rąk razem z naszym tygodnikiem w ostatnią niedzielę każdego miesiąca. Dostępna jest również wersja PDF naszego Niezbędnika!

Więcej ...

Wielka Brytania: Wkrótce katolików może być więcej niż anglikanów

2025-09-25 10:59
Wnętrze katedry w Canterbury

pl.wikipedia.org

Wnętrze katedry w Canterbury

Katolicyzm w Wielkiej Brytanii zyskuje na sile i w niedalekiej przyszłości może liczebnie przewyższyć anglikanizm. Jeszcze niedawno taki scenariusz wydawał się niemożliwy – donosi hiszpański portal Religión en Libertad. Jak pokazują badania, katolicyzm w Wielkiej Brytanii przeżywa wyraźne ożywienie, zbliżając się do pozycji anglikanów zwłaszcza wśród młodych i w dużych miastach.

Więcej ...

Leon XIV weźmie udział w konferencji nt. zmian klimatu

2025-09-25 17:37
Papież Leon XIV

Vatican Media

Papież Leon XIV

W środę 1 października Leon XIV weźmie udział w międzynarodowej konferencji na temat zmian klimatu, organizowanej przez Ruch Laudato Sì z okazji dziesiątej rocznicy publikacji encykliki papieża Franciszka „Laudato si’”. Spotkanie odbędzie się w dniach 1-3 października w ośrodku Mariapoli w Castel Gandolfo pod hasłem „Raising Hope for Climate Justice” (Wzbudzić nadzieję na sprawiedliwość klimatyczną).

Więcej ...

Reklama

Najpopularniejsze

Nowenna do św. Franciszka z Asyżu

Wiara

Nowenna do św. Franciszka z Asyżu

Czy potrafię z pokorą i uczciwie dążyć do prawdy?

Wiara

Czy potrafię z pokorą i uczciwie dążyć do prawdy?

Modlitwa św. Jana Pawła II o pokój

Wiara

Modlitwa św. Jana Pawła II o pokój

Błogosławiony poeta

Święci i błogosławieni

Błogosławiony poeta

Tragedia w USA. Nie żyją polscy żołnierze

Wiadomości

Tragedia w USA. Nie żyją polscy żołnierze

Ksiądz zmarł na zawał serca podczas Mszy św.

Kościół

Ksiądz zmarł na zawał serca podczas Mszy św.

Nowenna do św. Ojca Pio

Wiara

Nowenna do św. Ojca Pio

PILNE! Powtórzył się cud św. Januarego

Wiara

PILNE! Powtórzył się cud św. Januarego

Ksiądz, powstaniec, patriota. Powieszony przez Niemców na...

Kościół

Ksiądz, powstaniec, patriota. Powieszony przez Niemców na...