To był początek charyzmatu tego miejsca. Do Matki Bożej Gidelskiej, która zyskała tytuł Uzdrowienie Chorych, od pięciu wieków przyjeżdżają pielgrzymi z Polski i ze świata. Są wśród nich osoby głęboko wierzące i takie, którym do tej pory niekoniecznie było po drodze do kościoła. W gidelskich kronikach zanotowano tysiące świadectw o uzdrowieniach duchowych i cielesnych, tysiące wyproszonych tutaj łask. Świadczą o nich także wota pozostawione na ścianach świątyni.

Kąpiółka i uzdrowienia

Na pamiątkę wyorania figurki Matki Bożej co roku w pierwszą niedzielę maja w sanktuarium odprawiana jest odpustowa Msza św. W jej trakcie odbywa się tradycyjna Kąpiółka, czyli zanurzenie figurki w winie, które następnie jest przelewane do ampułek. Przez cały kolejny rok ampułki rozdawane są pielgrzymom razem z „receptą”, że dla wysłuchania intencji potrzebna jest kropla wina i wiadro wiary.

Nie wiadomo, kiedy narodziła się tradycja Kąpiółki. Najstarsza wzmianka o niej pochodzi z 1618 r. Nieco wcześniej, w roku 1615, właścicielka Gidel sprowadziła tutaj z Krakowa ojców dominikanów, aby opiekowali się przybywającymi tu coraz liczniej pielgrzymami. Ojcowie zaczęli wznosić kościół, ale trudne czasy, m.in. przetaczający się przez polskie ziemie potop szwedzki, sprawiły, że jego konsekracja była możliwa dopiero w 1656 r. Świątynia w stylu barokowym, z trzema nawami i dwiema wysokimi wieżami, przetrwała w niezmienionym kształcie do dziś.

Historia i piękno tego miejsca

Obraz w ołtarzu głównym przedstawia Wniebowzięcie Matki Bożej. Cudowna figurka Maryi jest umieszczona w bocznej kaplicy w specjalnie zaprojektowanym ołtarzu. Po bokach umieszczone są figury św. Anny i św. Joachima. Po przeciwnej stronie nawy głównej znajduje się kaplica św. Jacka – pierwszego polskiego dominikanina, a zarazem jedynego polskiego świętego, którego figura znajduje się na szczycie kolumnady na Placu św. Piotra w Watykanie.

Gdy przyjeżdża się z pielgrzymką do Gidel, warto pamiętać, że sanktuarium, oprócz swojego niezwykłego charyzmatu, jest też skarbnicą wielu cennych zabytków: obrazów, rzeźb i pamiątek historycznych, którym warto poświęcić uwagę. Znajdują się one w kościele i w pobliskim muzeum zorganizowanym w przylegającym do świątyni klasztorze.

Trzeba też przypomnieć, że klasztor gidelski, tak jak wiele innych polskich klasztorów, w ramach represji po powstaniu styczniowym został w 1864 r. przeznaczony do kasacji. Pełnił rolę placówki, do której przenoszono dominikanów z innych likwidowanych klasztorów, nowych kandydatów nie wolno było przyjmować. Klasztor szczęśliwie przetrwał i odrodził się po odzyskaniu przez Polskę niepodległości. 19 sierpnia 1923 r. odbyła się koronacja cudownej figurki. W historycznej uroczystości wzięło udział 100 księży i ponad 300 tys. wiernych. Od tego dnia jest to najmniejsza na świecie figurka Matki Bożej ozdobiona papieskimi koronami.

W tradycję sanktuarium wpisana była również własna kapela, która istniała tutaj przez ponad 300 lat. Pozostał po niej obszerny zbiór nut, który w drugiej połowie XX wieku został naukowo opracowany.

To już 500 lat

Tegoroczne uroczystości, które odbędą się w niedzielę 1 maja, z okazji jubileuszu będą miały szczególny charakter. – Rocznica wyorania figurki Matki Bożej jest dla tego miejsca jakąś formą urodzin, dlatego przyjdźmy do Niej tak, jak się przychodzi do mamy na urodziny; z radością i wdzięcznością – mówi o. Andrzej Konopka, przeor klasztoru Ojców Dominikanów w Gidlach. – Radość, bo na 1050 lat, które upłynęły od Chrztu Polski, Matka Boża Gidelska jest z nami niemal przez połowę tego czasu. Została nam dana, abyśmy za Jej pośrednictwem wypraszali na tym miejscu potrzebne łaski i umacniali naszą wiarę. Stąd wielka wdzięczność, przede wszystkim za życie, które Matka daje i chroni. To jest także szczególna uroczystość dziękczynna osób chorych i cierpiących, które przybywają tu od 500 lat i z pokorą, i ufnością powierzają się Matce Bożej. Papież Franciszek powiedział w wywiadzie, że współczesny Kościół jest jak szpital polowy, gdzie opatruje się ciężko rannych. To porównanie jest trafne także w odniesieniu do naszego sanktuarium. Tocząca się współcześnie wojna jest faktem, chociaż nie widać walczących wojsk, to ona trwa. Matka Boża Gidelska Uzdrowienie Chorych opatruje nasze rany. Określenie „polowy” pojmujemy też w sensie dosłownym. Figurka Matki Bożej została znaleziona w polu, do dzisiaj Gidle są terenem rolniczym, tuż za ogrodzeniem sanktuarium roztaczają się pola, a o tej porze roku widać na nich skiby i wschodzącą zieleń, zapewne tak samo, jak było pięć wieków temu.

* * *

Uroczystość 500-lecia wyorania figurki Maryi w sanktuarium Matki Bożej Gidelskiej Uzdrowienie Chorych w Gidlach

Gidle, 1 maja 2016

Program
10.00 – Nabożeństwo różańcowe ze świadectwami uzdrowień
11.00 – Procesjonalne przeniesienie figurki Matki Bożej Gidelskiej Uzdrowienie Chorych z kaplicy do ołtarza polowego; obrzęd Kąpiółki, czyli zanurzenia figurki w winie; Msza św. pod przewodnictwem abp. Stanisława Gądeckiego – przewodniczącego Konferencji Episkopatu Polski
13.00 – Koncert pieśni maryjnych