Reklama

75 lat kościoła parafialnego w Jedliczu

Niedziela przemyska 3/2001

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

18 października 2000 r. kościół parafialny w Jedliczu obchodził szczególną rocznicę. W tym bowiem roku minęło 75 lat od chwili jego konsekracji dokonanej przez biskupów z Przemyśla - Nowaka i Fischera. Uroczystość jubileuszowa poprzedzona została przygotowaniem duchowym - a zakończona udzieleniem święceń kapłańskich przez abp. Józefa Michalika - ks. Ryszardowi Pelcowi z Gniewczyny. Warto przeto przypomnieć gwoli historii budowę owej świątyni - jednej z większych archidiecezji pw. św. Antoniego.

Myśl budowy kościoła podjęli wielkoduszni parafianie i właściciele majątku w Jedliczu, Zofia i Walery Stawiarscy, jeszcze przed wybuchem I wojny światowej tj. w 1905 r. w okresie, kiedy kolatorzy sami byli u szczytu bankructwa. Budowa kościoła trwała długo - w latach 1905-1925, zważywszy tę okoliczność, że w międzyczasie była wojna a po jej zakończeniu wielki kryzys gospodarczy w kraju. Projekt kościoła wykonał architekt Sas Zabrzycki, ten sam, który projektował kościół w Trześniowie, w Cieklinie i kościół Księży Misjonarzy w Tarnowie. Ten sam architekt zaprojektował pałac Stawiarskich, w którym od 1946 r. mieści się Liceum im. Marii Konopnickiej. Kościół w stylu nadwiślańskim, zwieńczony dwoma potężnymi wieżami o wysokości 65 metrów - góruje nad całą okolicą. Budowę kościoła rozpoczęto za księdza Janickiego a dokończono za księdza Nawrockiego. Przez cztery lata proboszczem był ks. Chlebiński (zmarł w 1929 r.), następnie ks. Bobola, a w latach 1931-1947 ks. Wincenty Grzyb - zarazem dziekan jasielski, ks. Jan Bazan w okresie 1947-1949, a następnie do 1982 ks. Stanisław Szpytma. Przez kolejne trzy lata duszpasterzował ks. Zbigniew Nowak, a aktualnie od 15 lat pasterzem jest ks. prałat Stanisław Guzik. Samo wybudowanie kościoła to jeszcze nie wszystko, trzeba było wewnętrznego wyposażenia. Częściowo wyposażenie przeniesiono ze starego kościoła - bardzo czczono obraz Matki Boskiej Różańcowej, i boczne ołtarze. Drewniana ambona - posadzka i ławki.

W czasie okupacji kościół otrzymał światło elektryczne. W kościele pracowało trzech kapłanów - ksiądz proboszcz, wikariusz i etatowy katecheta w szkole podstawowej w Jedliczu. 1 września wybuchła druga wojna światowa. Niemcy zajęli Jedlicze 8 września, 9 września od bomby niemieckiej w Drohobyczu zginął długoletni katecheta ks. Antosz, w październiku 1942 r. został aresztowany ks. Józef Przybylski i osadzony w obozie śmierci w Dachau. 6 lutego 1944 r. w niedzielę miała miejsce egzekucja 22 bezimiennych rozstrzelanych przy drodze w kierunku Długiego. Ciemna okrutna okupacja gromadziła w kościele osoby, które były zaangażowane w ruchu podziemnym, rodziny uwięzionych i zmarłych w obozach - szukających pomocy i ratunku u Matki Bożej. 8 września 1944 r. od wczesnych godzin rannych rozpoczęła się ofensywa wojsk radzieckich od strony Ustrobnej i Odrzykonia. Jedlicze zostało wyzwolone wieczorem 8 września. Od pocisków artyleryjskich został uszkodzony kościół; zniszczony wielki ołtarz, rozbita figura Matki Bożej Niepokalanie Poczętej, wybite witraże, podziurawiony dach na kościele. Jeszcze do dzisiaj można zauważyć na murze kościoła odpryski od pocisków. W tym czasie był ciężko chory proboszcz ks. Wincenty Grzyb. Było przekonanie wśród parafian Jedlicza, że ksiądz proboszcz swoją modlitwą i cierpieniem uratował kościół od zniszczenia.

Zabite deskami okna przez dłuższy czas świadczyły o skutkach zniszczenia. Pierwszych prac przy kościele podjął się ks. Jan Bazan - ale na skutek nacisków władz świeckich zrezygnował z Jedlicza, a jego następcą został na długie lata ks. Stanisław Szpytma - 1949-1982. On to podjął się najpierw założeniem witraży, zarówno w nawach głównych, jak i bocznych. W 1951 r. poświęcono trzy nowe dzwony, stare dzwony bowiem zostały zabrane przez okupanta niemieckiego w 1941, zainstalowano zegar na wieży, kościół otrzymał nagłośnienie. Troską księdza proboszcza i wiernych było odnowienie zniszczonego ołtarza głównego i figury Matki Bożej. Poświęcenie figury Matki Bożej miało miejsce 12 września 1954 r.

Zasadniczą myślą i troską zarówno parafian jak i księdza proboszcza było malowanie kościoła. Odbyło się ono w latach 1959-62. Projektantem i wykonawcą był prof. Władysław Drapiewski z Pelplina. Artysta ten wymalował w swoim życiu 200 kościołów. Jedlicze było ostatnim, zmarł bowiem w 1966 r. Wystrój kościoła wymagał fachowej ręki. Ksiądz Szpytma zlecił wykonanie projektu balasek, ambony, chrzcielnicy i konfesjonałów profesorowi Zinowi. Stolarkę ołtarzy i konfesjonały wykonał pan Janas z Kopytowej. Na uczczenie 600-lecia diecezji przemyskiej zostały wykonane organy, które w marcu 1975 r. poświęcił bp Stanisław Jakiel.

W międzyczasie została rozbudowana plebania, wybudowano także budynek, w którym aktualnie mieszkają i pracują siostry michalitki.

12 sierpnia 1982 r., w 46. rocznicę święceń kapłańskich w 33. roku duszpasterzowania w Jedliczu, zmarł nagle i niespodziewanie ks. prałat Stanisław Szpytma. Następcą księdza prałata został ks. Zbigniew Nowak, a od 15 lat służy parafii ks. prałat Stanisław Guzik.

W 1989 r. w uroczystość św. Antoniego bp Stefan Moskwa poświęcił nowy budynek parafialny, a w ostatnich latach dzięki staraniom Księdza Prałata otoczenie kościoła wzbogaciło się o solidne, żelazne ogrodzenie i duży parking.

Równocześnie z pracami w kościele i wokół niego postępowała troska o dusze wiernych. Na przestrzeni dziesiątków lat kościół przeżywał wielkie uroczystości. Przed wojną dominowały uroczystości religijno-patriotyczne, w czasie okupacji świątynia stała się miejscem cichych modlitw w intencji Ojczyzny.

16 października 1944 r. nabożeństwem w kościele rozpoczęło działalność Gimnazjum i Liceum w Jedliczu. W kościele miało miejsce odsłonięcie tablicy pamiątkowej ku czci zamordowanych w czasie wojny.

W 1986 r. poświęcono sztandar Armii Krajowej, co pięć lat od czasu powstania odbywają się uroczystości gromadzące licealistów.

Z parafii pochodzą: ks. Głowiński z Męcinki, ks. Władysław Ziemski, ks. Feliks Wojtowicz, ks. Jan Wajda z Żarnowca. Ks. Stanisław Zub z Jedlicza nie miał tu Mszy św. prymicyjnej. Wyświęcony na kapłana 10 września 1939 r., tuż przed wejściem wojsk niemieckich do Przemyśla. Uroczyście natomiast świętował w Jedliczu 50-lecie kapłaństwa. W lipcu 1941 r. odprawiał Mszę prymicyjną ks. Feliks Wójtowicz z Żarnowca.

Po wojnie nadszedł czas wielu powołań z Jedlicza. 4 lipca 1954 r. prymicje przeżywał ks. Kazimierz Bugiel, trzy lata później ks. Władysław Krzyściak, w 1987 r. ks. Adam Nitka, ks. Jan Broński-Waliszko w 1990 r. i w dwa lata później ks. Adam Słota. Dobrze, że są następni kandydaci zarówno w Seminarium przemyskim, jak i w zakonach.

Kościół w Jedliczu był przez te lata także miejscem pożegnania zmarłych kapłanów: w 1929 r. księdza Chlebińskiego, w 1947 r. księdza Wincentego Grzyba. W lutym 1968 r. wierni i uczniowie żegnali zmarłego katechetę ks. Robaka. 13 stycznia 1985 r. pożegnano męczennika - sybiraka ks. Jana Wajdę z Żarnowca, stąd na wieczny spoczynek odprowadzono ks. Feliksa Wójtowicza i wreszcie wspomnianego już proboszcza ks. prałata Szpytmę.

W tutejszym kościele odbyły się również pogrzeby córek Marii Konopnickiej: Laury Pytlińskiej w 1935 r. i Zofii Mickiewiczowej w 1956 r.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

Podziel się:

Oceń:

+1 -1
2001-12-31 00:00

Wybrane dla Ciebie

Świdnica. Sutanna jako znak wyboru - obłóczyny w katedrze świdnickiej

2025-12-06 14:57
Nowoobłóczeni alumni, od lewej: kl. Łukasz Przetocki, kl. Szymon Makowski i kl. Wiktor Zychla.

ks. Mirosław Benedyk/Niedziela

Nowoobłóczeni alumni, od lewej: kl. Łukasz Przetocki, kl. Szymon Makowski i kl. Wiktor Zychla.

Ilekroć będziecie zakładać sutannę, pomyślcie, ile treści ona niesie – tymi słowami bp Marek Mendyk zwrócił się do alumnów podczas uroczystości obłóczyn w katedrze świdnickiej 6 grudnia. Jak podkreślił, strój duchowny nie jest jedynie zewnętrznym znakiem, lecz świadectwem wyboru drogi, która ma prowadzić ku służbie i oddaniu Chrystusowi.

Więcej ...

Nie udało się

2025-12-06 08:45
Samuel Pereira

Materiały własne autora

Samuel Pereira

Polacy nie kupili bajki o „dobrym kelnerze”, który z czułością przejmie rachunek za cudzą winę

Więcej ...

Bp Sławomir Oder członkiem Dykasterii Spraw Kanonizacyjnych

2025-12-06 13:18
Bp Sławomir Oder

Karol Porwich/Niedziela

Bp Sławomir Oder

Biskup gliwicki Sławomir Oder został członkiem Dykasterii Spraw Kanonizacyjnych. Decyzję taką podjął papież Leon XIV.

Więcej ...

Reklama

Najpopularniejsze

Nowenna przed uroczystością Niepokalanego Poczęcia...

Wiara

Nowenna przed uroczystością Niepokalanego Poczęcia...

Kalendarz Adwentowy: Wiara, która otwiera oczy

Wiara

Kalendarz Adwentowy: Wiara, która otwiera oczy

Kalendarz Adwentowy: Nowy początek!

Wiara

Kalendarz Adwentowy: Nowy początek!

„Nie mówić o Panu Bogu, to jest obciach” – Rafał...

Kościół

„Nie mówić o Panu Bogu, to jest obciach” – Rafał...

Presja ma sens. Prokuratura zmienia termin przesłuchania...

Wiadomości

Presja ma sens. Prokuratura zmienia termin przesłuchania...

Kalendarz Adwentowy: Radość Mesjasza w sercach małych

Wiara

Kalendarz Adwentowy: Radość Mesjasza w sercach małych

Kalendarz Adwentowy: Wiara pod osłoną Chwały

Wiara

Kalendarz Adwentowy: Wiara pod osłoną Chwały

Kalendarz Adwentowy: Uczta, która ociera łzy

Wiara

Kalendarz Adwentowy: Uczta, która ociera łzy

Nowenna do św. Mikołaja

Wiara

Nowenna do św. Mikołaja