Reklama

Góra, którą nazwano Chełmową

Niedziela kielecka 11/2003

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Grzegorzowice - mała miejscowość z zabytkowym, w kształcie rotundy kościółkiem. Można tu dojechać z Wałsnowa, a później dojść pieszo do zabytkowego romańskiego kościoła. Po stronie południowo-wschodniej mamy widoki na Pasmo Jeleniowskie, po zachodniej na Wzgórza Bostońskie . Miejscowa nazwa tego wzgórza to Dobruchna. Po kilkunastu minutach marszu pojawia się kopulasta, zalesiona góra. Oddziela ją od wzgórza Dobruchny podmokła dolina. Stoimy na drodze ze Starej Słupi do Cząstkowa. Napotkany leśnik opowiada nam legendę o tej górze. Bardzo dawno temu w tę krainę przybyły litewskie wojska. Grabili, palili, zdobywali wsie, a ludzi uprowadzali w niewolę. Wówczas to władyka ze Starej Słupi zebrał parobków wiejskich i poprowadził ich w ten las. Polecił, aby na drzewka młodego wówczas lasu pozakładać rycerskie chełmy. Las był po pożarze i drzewa mogły mieć od 2 do 3 metrów wysokości. Napadające wojsko, które przybyło od Łagowa, ujrzało nagle dużo wojska; w błąd wprowadziły ich błyszczące rosą chełmy i groty dzid. Cofnęli się i nie zdobyli tych okolic. Od tego to zdarzenia górę ową nazwano Chełmową.
W 1920 r. las porastający Chełmową Górę zamieniono na rezerwat ścisły. Był to pierwszy na ziemiach polskich rezerwat, który chronił las. Dał początek Świętokrzyskiemu Parkowi Narodowemu. W tym rezerwacie rośnie drzewo - modrzew polski, który zainteresował polskiego naukowca - dziekana Wydziału Przyrody UJ prof. Mariana Raciborskiego. Ustalił on, że to drzewo jest inne od modrzewia ogólnoeuropejskiego. Naukowcy Polskiej Akademii Umiejętności w Krakowie w 1922 r. nadali nazwę dla tego modrzewia Lariks Polonika Raciboroviensis- modrzew polski Raciborskiego.
Gdy Polska odzyskała niepodległość uczniowie profesora i działacze Polskiego Towarzystwa Krajoznawczego doprowadzili do zmiany zwykłego lasu na rezerwat ścisły. Pierwszy rezerwat obejmował około 180 ha lasów, to znaczy całą zalesioną górę. Obecnie rośnie tutaj dużo pomnikowych 200-letnich modrzewi oraz kilka cisów, co jest obecnie rzadkością w innych lasach.
Wysokość góry wynosi 351 metrów. Jest zbudowana z szarych piaskowców dolnodewońskich. Patrząc na mapę Gór Świętokrzyskich możemy dostrzec, że jest to cały ciąg wyniesień układających się w pasmo górskie. Są to Masyw Bukowej Góry, Stawiana, Miejska Góra, Garb Bostoński i Chełmowa Góra. Wszystkie mają dewońską budowę. Góra pokryta jest warstwą lessów i porośnięta lasem mieszanym. Są tu cztery stuletnie dęby, trzy stuletnie modrzewie, sosny itp. Na szczyt wchodzi się dość stromym szlakiem. Nigdzie nie można usiąść, bowiem jest tu ogromna ilość mrówek, przeważnie mrówki Rudnice o długości odwłoka ok. 6-7 mm. Co parę kroków widać ogromne mrowiska; naliczono ich ok.500. Mrówki są pod całkowitą ochroną, dlatego wyznaczono ścieżkę do poruszania się ludzi. Wstęp poza ścieżki jest niedozwolony.
Po utworzeniu Świętokrzyskiego Parku Narodowego obszar rezerwatu zmniejszono do powierzchni 17 ha. Obejmuje on tylko południową część Góry. Rezerwat nosi imię Józefa Kostyrki - badacza lasów na tej górze i naukowca, który organizował ten rezerwat. Rezerwat jest również ostoją dla ptactwa. Występuje tutaj aż 88 odmian różnych ptaków na 150 żyjących na Kielecczyźnie. Niektóre ptaki żyją tylko w okolicy modrzewi. Przemieszczając się po obszarze parku, należy zachowywać się cicho, aby nie zakłócać spokoju stałym jego mieszkańcom.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

Podziel się:

Oceń:

2003-12-31 00:00

Wybrane dla Ciebie

Kustosz sanktuarium św. Andrzeja Boboli: ten męczennik może nam wiele wymodlić

2024-03-22 18:36

polona.pl

Kustosz narodowego sanktuarium św. Andrzej Boboli jezuita o. Waldemar Borzyszkowski zauważa od lat wzmożenie kultu męczennika. Teraz, kiedy wolność Polski jest zagrożenia, szczególnie warto modlić się za jego wstawiennictwem - zaznacza w rozmowie z KAI. W dniach 16-24 marca odbywa się ogólnonarodowa nowenna o pokój, pojednanie narodowe i ochronę życia za wstawiennictwem św. Andrzeja Boboli i bł. Jerzego Popiełuszki.

Więcej ...

Więzienie za zdrowy rozsądek?

2024-04-16 14:14

Niedziela Ogólnopolska 16/2024, str. 32-33

Adobe Stock

Kiedy 1 kwietnia w Szkocji weszło w życie nowe prawo, wielu się zastanawiało, czy nie był to tylko żart primaaprilisowy.

Więcej ...

Łomża: zakończyło się zgromadzenie plenarne COMECE

2024-04-19 20:41

pixabay.com

W Łomży zakończyło się trzydniowe (17-19 kwietnia) wiosenne zgromadzenie plenarne Komisji Episkopatów Wspólnoty Europejskiej (COMECE). W 20. rocznicę rozszerzenia Unii Europejskiej, delegaci konferencji biskupich z 27 państw Unii Europejskiej wysłuchali głosów krajów Europy Środkowej i Wschodniej w świetle nadchodzących wyborów europejskich.

Więcej ...

Reklama

Najpopularniejsze

Krewna św. Maksymiliana Kolbego: w moim życiu dzieją...

Wiara

Krewna św. Maksymiliana Kolbego: w moim życiu dzieją...

Gdy spożywamy Eucharystię, Jezus karmi nas swoją...

Wiara

Gdy spożywamy Eucharystię, Jezus karmi nas swoją...

Oświadczenie ws. beatyfikacji Heleny Kmieć

Kościół

Oświadczenie ws. beatyfikacji Heleny Kmieć

Św. Ekspedyt - dla żołnierzy i bezrobotnych

Św. Ekspedyt - dla żołnierzy i bezrobotnych

„Niech żyje Polska!” - ulicami Warszawy przeszedł...

Kościół

„Niech żyje Polska!” - ulicami Warszawy przeszedł...

Przewodniczący KEP prosi, by najbliższa niedziela była...

Kościół

Przewodniczący KEP prosi, by najbliższa niedziela była...

Rozpoczął się proces beatyfikacjny sł. Bożej Heleny...

Święci i błogosławieni

Rozpoczął się proces beatyfikacjny sł. Bożej Heleny...

Zakaz działalności dla wspólnoty

Niedziela Zamojsko - Lubaczowska

Zakaz działalności dla wspólnoty "Domy Modlitwy św....

W „nowej”, antyklerykalnej Polsce aresztowano księdza

Kościół

W „nowej”, antyklerykalnej Polsce aresztowano księdza