Ks Tomasz Zmarzły: Jaka jest historia pielgrzymowania w diecezji sosnowieckiej?

Dariusz Kosiński: Mówiąc o pielgrzymowaniu kojarzymy od razu Częstochowę. To zasługa sługi Bożego prymasa Augusta Hlonda, który po odzyskaniu przez Polskę niepodległości dołożył starań, aby znaleźć miejsce i czas, by scalić naród podzielony przez zaborców. Uznał, że to właśnie będzie Jasna Góra z powodu centralnego położenia, istniejącego kultu, ale i utrwalonego przez Sienkiewicza w polskich sercach bastionu, który dał odpór Szwedom podczas Potopu. Prócz Częstochowy Zagłębie pielgrzymuje do Kalwarii Zebrzydowskiej, a to z racji historycznych, kiedy to ziemia siewierska, w której skład wchodził znaczący obszar terenów dzisiaj nazywanych Zagłębiem, należała do biskupów krakowskich. Przy okazji, jako typową pielgrzymkę sosnowiecką możemy nazywać tę, która od 5 lat we wrześniu wyrusza właśnie do Kalwarii pod przewodnictwem bp. Grzegorza Kaszaka. Kalwaria dysponuje 600 miejscami noclegowymi praktycznie na terenie klasztoru. Czas spędzamy przede wszystkim na przemierzaniu tzw. dróżek. Dróżki mają od 4 do 5 km i mamy na ten dystans cały dzień.

Czy jest coś takiego, jak hierarchia albo ranking pielgrzymek?

Lubimy, gdy nasza grupa jest liczniejsza, nasza orkiestra głośniejsza, sztandary wyższe, a feretrony najpiękniej przyozdobione. A co do miejsc to na jedno niedoceniane zwróciłbym uwagę. Częstochowa, Kalwaria, Ludźmierz, Piekary, Licheń itd. są wyłącznie tzw. miejscami kultu maryjnego, a uświęcenie tych miejsc dokonało się wraz z upływem lat. Gdyby wziąć pod uwagę rangę świętości miejsca to na pierwszym miejscu jest bez wątpienia Gietrzwałd, gdzie 140 lat temu miały miejsce uznane oficjalnie przez Kościół objawienia maryjne. Jest to jedyne takie miejsce na terenie Polski, czyli nasz odpowiednik Lourdes i Fatimy.

Jak wyglądać będzie pielgrzymowanie w dobie ograniczeń spowodowanych koronawirusem?

Tradycyjne pielgrzymowanie może być niebezpieczne. Nie jest to tylko kwestia przemarszu, ale postojów, a zwłaszcza noclegów. Jeśli nawet my nie obawiamy się choroby, nie znaczy, że nie obawiają się jej inni, np. gospodarze, którzy goszczą pielgrzymów. Dlatego cieszy mnie decyzja naszego biskupa Grzegorza Kaszaka o ograniczeniu w tym roku pielgrzymki sosnowieckiej do grupy przedstawicieli składających się tylko z księży przewodników, którzy pójdą do Częstochowy niejako w zastępstwie wiernych, którymi opiekują się na co dzień w swoich parafiach. Tegoroczna pielgrzymka do Kalwarii Zebrzydowskiej, z zachowaniem rygorów sanitarnych, również podlegać będzie ograniczeniom jeśli chodzi o liczebność. Przygotowaliśmy też zapas maseczek oraz środki dezynfekcji dla wszystkich uczestników.

W Kalwarii szczególny charakter mają nabożeństwa za zmarłych.

W żadnym innym sanktuarium nie modlą się pątnicy w tej intencji, jak to ma miejsce na Kalwarii. Sobota to dzień, w którym modlimy się za dusze zmarłych, posiłkując się specjalnie przygotowanymi na tę okazję rozważaniami do poszczególnych stacji Drogi Krzyżowej. Przemierzamy dróżki Matki Bożej i w tajemnicach bolesnych modlimy się za wyznaczonych zmarłych, w tajemnicach zaśnięcia za tych, za których Matka Boża pragnie, abyśmy się modlili. Natomiast w tajemnicach chwalebnych za tych zmarłych, o których w modlitwie wstawienniczej prosili pielgrzymi, którzy sami nie mogą tu przybyć. Tego dnia na wybranych stacjach odczytywane są też wypominki za zmarłych.

Czy można dołączyć jeszcze do tej pielgrzymki?

Zainteresowani mogą kontaktować się z czeladzkimi przewodnikami kalwaryjskimi lub zakrystią kościoła pw. św. Stanisława w Czeladzi. Dane kontaktowe znajdą na stronie internetowej parafii: www.parafia czeladź.pl w zakładce pielgrzymi kalwaryjscy. Wiem też, że pielgrzymi kalwaryjscy znajdują się w innych częściach diecezji sosnowieckiej, m.in. w Olkuszu.