Leszek Wątróbski:<>/b> Jak doszło do powstania katedry UNESCO na Uniwersytecie Szczecińskim?
Prof. dr hab. Maciej Kowalewski: Pracę nad aplikacją rozpoczęliśmy w roku 2021 od podpisania listu intencyjnego przez prof. Waldemara Tarczyńskiego rektora naszego uniwersytetu i marszałka województwa zachodniopomorskiego, Olgierda Geblewicza. Na ten sukces pracowało wiele osób. Inicjatywa wyszła od dr. Norberta Obryckiego, pełnomocnika rektora US ds. Współpracy Terytorialnej, który koordynował prace nad złożeniem aplikacji, korzystając ze swoich kontaktów międzynarodowych. W pracach uczestniczył także dyrektor Szkoły Doktorskiej – prof. Jarosław Korpysa i szefowa uniwersyteckiego Działu Projektów – Agnieszka Skrycka.
Czym się będzie zajmować Wasza katedra?
Zagrożeniami pokoju, zmianami klimatu, rosnącymi nierównościami, kryzysami zdrowotnymi i ekonomicznymi. Nie da się rozwiązać tych problemów bez nowego, globalnego modelu pracy naukowej. W odpowiedzi na te wyzwania 30 lat temu powstał program katedr UNESCO – swoiste globalne obserwatorium wiedzy.
Pomóż w rozwoju naszego portalu
Co istotne, program katedr nie przewiduje finansowania przez UNESCO – badacze i goszczące instytucje sami organizują środki na swoją działalność przez systemy grantów, co jest dla nas dodatkową formą aktywności. Naszym atutem są naukowcy i interdyscyplinarność. W przypadku katedry na Rzecz Zrównoważonego Rozwoju Społecznego są to przedstawiciele różnych dyscyplin: nauk prawnych, ekonomii, nauk przyrodniczych, nauk o zdrowiu, pedagogiki, socjologii.
Za główny obszar swojej działalności katedra podejmuje m.in. kwestie: wyzwań środowiskowej sprawiedliwości, wyrównywania szans, integracji społecznej, dialogu międzykulturowego, praw człowieka oraz otwartej, dostępnej edukacji w społeczeństwie demokratycznym. W pracy katedry chcemy skorzystać z doświadczenia młodych badaczy, ich energii, innowacyjności i odważnego definiowania celów – takich jak np. sprawiedliwość klimatyczna. Dlatego katedra UNESCO będzie działać przy szkole doktorskiej US, aby pełniej włączyć młodych naukowców do międzynarodowej współpracy badawczej.
Reklama
Ile podobnych katedr jest w Polsce?
Obecnie katedry UNESCO podlegają bardzo restrykcyjnej ewaluacji. Zaostrzone zostały także kryteria ich kwalifikacji. Z 14 katedr w Polsce pozostało 10 – w tym jedna na US. Wydawać by się mogło, że 900 katedr UNESCO na świecie to dużo, ale jeśli weźmiemy pod uwagę, że na świecie, mamy ok. 90 tys. instytucji szkolnictwa wyższego, to faktycznie niespełna 1% uczelni zostało wyróżnionych tym tytułem. Oczywiście, wciąż mamy nadwyżkę katedr w krajach tzw. globalnej Północy, dlatego tak istotna jest współpraca katedr z partnerami globalnego południa.
Jakie macie Państwo plany na przyszłość?
Za nami organizacja ważnego wydarzenia: z okazji 30 – lecia programu przedstawiciele polskich katedr spotkali się na konferencji on-line. W obradach wzięli udział także p. Inga Nichanian, paryska koordynatorka programu UNITWIN/UNESCO Chair oraz dr Alicja Jagielska-Burduk, sekretarz Polskiego Komitetu ds. UNESCO. Pani sekretarz jest jednocześnie kierowniczką katedry UNESCO z zakresu prawa ochrony dóbr kultury w Uniwersytecie Opolskim. Działalność katedr – jak każdej jednostki naukowej – najczęściej koncentruje się na prowadzeniu badań organizacji konferencji, wydawnictwach naukowych, współpracy z otoczeniem. W przyszłym roku organizujemy m.in. seminarium poświęcone tworzeniu polityk zrównoważonego rozwoju na szczeblu regionalnym. Chcemy podzielić się doświadczeniami naszego województwa z partnerami spoza Polski. Wierzymy, że wiedza naukowa jest dobrem wspólnym, a nie wyłącznie zasobem ekonomicznym czy politycznym. Romantyczne i radykalne założenie jest jedynym, które można przyjąć wobec wyzwań przyszłości. Zapraszamy do współpracy!
