NOBLE
Polskie korzenie

Laureatami Nagrody Nobla 2024 w dziedzinie medycyny zostali amerykańscy biolodzy Victor Ambros i Gary Ruvkun. Odkryli oni nowy mechanizm regulacji aktywności genów – mikroRNA, nową klasę małych cząsteczek RNA. Opisany mechanizm pomaga m.in. zrozumieć rozwój chorób autoagresywnych, nowotworów czy cukrzycy. Pierwsze mikroRNA odkrył Ambros w 1993 r., ale przez ponad 7 lat uważano, że jest ono charakterystyczne tylko dla małego nicienia. Okazało się, że występuje też w innych organizmach, w tym u ludzi. Jak podkreślił Thomas Perlmann, sekretarz generalny Komitetu Noblowskiego, mikroRNA są powiązane z rakiem i trwają badania nad ich wykorzystaniem właśnie w jego leczeniu. Ojciec Victora Ambrosa był imigrantem z Polski, który przybył do USA po II wojnie światowej.

Polskiego pochodzenia jest także John Hopfield, który podzielił się tegoroczną Nagrodą Nobla z fizyki z Geoffreyem E. Hintonem. Urodził się jako jedno z sześciorga dzieci polskiego fizyka Johna Josepha Hopfielda. Hopfield Jr. z Uniwersytetu Princeton oraz Hinton z Uniwersytetu w Toronto zostali uhonorowani za ważne odkrycia umożliwiające uczenie się maszyn i rozwój sztucznej inteligencji (AI). „Uczenie maszynowe od dawna jest ważne dla badań, w tym sortowania i analizy ogromnych ilości danych. John Hopfield i Geoffrey Hinton wykorzystali narzędzia z fizyki do opracowania metod, które kładą podwaliny pod dzisiejsze uczenie maszynowe” – czytamy w oficjalnym komunikacie. Co ciekawe, Hinton – uważany za ojca chrzestnego AI – w 2023 r. odszedł z pracy w Google; ostrzegał przed zagrożeniami związanymi z niekontrolowanym rozwojem AI.
j.k.