Reklama

Skarby naszej kultury

Cenne tkaniny Bożogrobców

15 lipca przypada rocznica konsekracji świątyni miechowskiej, której w 1802 r. dokonał bp Tomasz Nowina Nowiński. Zapoznawaliśmy już naszych Czytelników z bogatą historią i wciąż żywą tradycją Bożogrobców. Tym razem przypominamy jeden ze skarbów, pozostałych po latach świetności Kawalerów Zakonu Grobu Bożego - są to zabytkowe tkaniny, z których większość czeka na niezbędną renowację.

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Jednym z najcenniejszych eksponatów miechowskiego skarbca jest infuła, z ok. 1633-1666, haftowana perłami, pochodząca prawdopodobnie z zapisu testamentowego bp. Piotra Gembickiego, a także komplety tkanin, które były zawieszane na tabernakulum - np. unikatowa zasłona, składająca się z czterech fragmentów złotej koronki z XVIII w.
Skarbiec miechowski posiada bogaty zbiór tkanin, pod względem czasu i miejsca powstania reprezentujący większość ośrodków tkackich z Europy. Są to ornaty i dalmatyki pochodzące z XVII-wiecznych ośrodków włoskich (12 sztuk), w tym dwie bardzo rzadkie - z tkaniny włoskiej, z drugiej poł. XVI w. Jest duży zbiór ornatów, kap i dalmatyk z tkanin francuskich - o charakterystycznych, koronkowych wzorach, z naturalistycznymi elementami zdobniczymi (np. ok. 70 z motywem rzeki); są również liczne tkaniny wschodnie, w tym bardzo rzadki ornat o bokach z tkaniny tureckiej z XVI w. (wraz ze stułą i manipularzem). Bogaty zbiór stanowią hafty wysokiej klasy (np. z tzw. haftem polskim, tj. z motywem pojedynczych kwiatów, datowanych na ok. 1700 r.).
W skarbcu Bazyliki Grobu Bożego znajduje się w sumie ok. 200 tkanin zabytkowych (liczba ta nie obejmuje zabytkowych sztandarów oraz wszelkich tkanin nowszych, czyli od początku XX w.). Niektóre z nich stanowią pełne komplety szat liturgicznych, składających się z: kapy, ornatu, dalmatyki, stuły, manipularza. Przykładem może być komplet z wzorzystego aksamitu włoskiego, z drugiego ćwierćwiecza XVIII w., z herbem Nałęcz.
Tkaniny ze skarbca nie mają dostatecznie dobrych warunków do przechowywania; większość wymaga przeprowadzenia kosztownych zabiegów konserwatorskich, zaś wszystkie - oczyszczenia.
Do tej pory, w ramach ratowania tkanin ze skarbca Bazyliki Miechowskiej, staraniem Towarzystwa Przyjaciół Sztuki, udało się zrekonstruować 9 cennych egzemplarzy. Nazwiska sponsorów tych działań, wykazujących zrozumienie dla idei ratowania dziedzictwa narodowego, jakim są niewątpliwie unikatowe tkaniny, wpisują się w chlubną historię Bożogrobców.

Dalmatyka: strój diakona podczas Mszy św. odprawianej z asystą, przypominający wyglądem ornat, ale z krótkimi rękawami; dawniej strój papieży, biskupów, cesarzy i królów w czasie koronacji.
Pala, palka: płócienna, sztywna, kwadratowa przykrywka do kielicha, używana podczas Mszy św.;
Manipularz: opaska zakładana na lewe przedramię przez księży odprawiających Mszę św.
(na podst. "Słownika wyrazów obcych i zwrotów obcojęzycznych" Władysława Kopalińskiego, Warszawa 2000 r.)

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

Podziel się:

Oceń:

2003-12-31 00:00

Wybrane dla Ciebie

Bóg lubi przychodzić do tych, którzy nie są już szybcy, ale są wierni

2025-12-29 08:26

Karol Porwich/Niedziela

Więcej ...

Przyjście Jezusa na świat jest światłem, które oświetla nasze noce

Adobe Stock

Rozważania do Ewangelii Łk 2, 22-35

Więcej ...

Biały Dom: Trump odbył pozytywną rozmowę z Putinem na temat Ukrainy

2025-12-29 20:34
Prezydent Donald Trump

PAP

Prezydent Donald Trump

Prezydent USA Donald Trump zakończył pozytywną rozmowę z przywódcą Rosji Władimirem Putinem dotyczącą Ukrainy - oświadczyła w poniedziałek rzeczniczka Białego Domu Karoline Leavitt. Nie podała szczegółów rozmowy przywódców.

Więcej ...

Reklama

Najpopularniejsze

Ks. prałat Henryk Jagodziński nuncjuszem apostolskim w...

Niedziela Kielecka

Ks. prałat Henryk Jagodziński nuncjuszem apostolskim w...

Kard. Ryś przeprowadził zmiany w kurii krakowskiej. Ks....

Kościół

Kard. Ryś przeprowadził zmiany w kurii krakowskiej. Ks....

Francuski biskup żegna Brigitte Bardot. Co znana aktorka...

Kościół

Francuski biskup żegna Brigitte Bardot. Co znana aktorka...

Bóg lubi przychodzić do tych, którzy nie są już...

Wiara

Bóg lubi przychodzić do tych, którzy nie są już...

Leon XIV wprowadza zmiany w uroczystościach Bożego...

Kościół

Leon XIV wprowadza zmiany w uroczystościach Bożego...

Kraków: wiadomo, kto będzie osobistym sekretarzem kard....

Kościół

Kraków: wiadomo, kto będzie osobistym sekretarzem kard....

Nowenna do Świętej Rodziny

Wiara

Nowenna do Świętej Rodziny

Nakazane święta kościelne w 2025 roku

Kościół

Nakazane święta kościelne w 2025 roku

Kalendarz Adwentowy: Dom Boga i Świt Boga

Wiara

Kalendarz Adwentowy: Dom Boga i Świt Boga