Nuncjusz apostolski w Polsce abp Celestino Migliore wyraził zadowolenie, że gala „Ubi Caritas” i wręczane podczas niej statuetki mają charakter ekumeniczny, bo chodzi przecież nie tylko o wzajemną solidarność, ale i o braterstwo w wierze”. Srebrny jubileusz Caritas Polska jest natomiast okazją do podziękowania za „cenną działalność charytatywną przez te 25 lat, a przede wszystkim za ewangelicznego ducha, który jest jej inspiracją i przekłada się na konkretne owoce”.

Podziękował także za ekumeniczną współpracę z Caritas Polska organizacjom charytatywnym Kościoła luterańskiego (Diakonia) i Kościoła prawosławnego (Eleos). „Instytucje, które reprezentujecie, pokazują najbardziej prawdziwe oblicze Kościoła, jakim jest dobroczynność, miłosierdzie, poświęcenie na rzecz bliźniego. Są one wraz z przepowiadaniem Słowa Bożego i posługą liturgiczną, szczególnie żywą i integralną częścią życia Kościoła – dodał abp Migliore.

Wskazał, że oprócz działalności charytatywnej, na organizacjach tych spoczywa także zadanie pełnienia roli wychowawczej przez promowanie postawy dzielenia się dobrami oraz miłości względem bliźniego według logiki Chrystusowej Ewangelii. „Sto lat Caritas! Sto lat braterstwu w wierze i solidarności między Caritas, Diakonią i Eleos! – dodał abp Migliore.

Arcybiskup Migliore powiedział także, że obecny kryzys migracyjny w Europie polega nie tylko na tym, ilu ludzi potrzebuje pomocy, ale także na tym, na ile jesteśmy otwarci, żeby tę pomoc dawać.

Kard. Kazimierz Nycz podkreślił, że jubileusz Caritas Polska to okazja do wypowiedzenia trzech słów: „dziękuję, gratuluję i życzę”. – Dziękuję wszystkim, którzy pełnili jakąkolwiek rolę w historii tych 25 lat. Gratuluję dalszego rozwoju tej wspaniałej wielkiej rośliny, która wyrosła z małego ziarenka. Życzę, by Caritas, Eleos i Diakonia umiały sprostać nowym wyzwaniom, których - jak to w życiu - nie będzie ubywać, ale przybywać – powiedział metropolita warszawski.

Zaznaczył, że choć w PRL działalność instytucjonalnej Caritas była zakazana, to w parafiach Kościoła w Polsce praca charytatywna odbywała się w nieformalny sposób. Istniała bowiem „caritas” przez małe „c”, a owoce jej działalności trafiały m.in. w stanie wojennym i całych latach 80. do ludzi potrzebujących. Podkreślił, że Caritas Polska i Caritas diecezjalne muszą być zawsze przygotowane do tego, by umieć sprostać wyzwaniom swoich czasów, na co wskazują m.in. wydarzenia ostatnich miesięcy.

Ważne chwile w historii Caritas

W gali uczestniczyli pracownicy Caritas Polska z jej dyrektorem ks. dr. Marianem Suboczem, który wspominał początki działania organizacji. Przypomniał, że o przewodniczenie Caritasowi poprosił go śp. bp Czesław Domin, ówczesny przewodniczący Komisji Charytatywnej Episkopatu Polski. – Przyszedłem do sekretariatu Episkopatu, na poddaszu był jeden pokoik, maszyna do pisania, dwie siostry zakonne. Przyznam, że byłem w strachu, nie wiedziałem, co mam robić – mówił.

Szybko jednak przystąpił do działania, organizując dla dyrektorów Caritas diecezjalnych szkolenia w Caritas we Włoszech, Belgii i Niemczech. Z czasem zaczęły powstawać pierwsze akcje: „Świeca Miłosierdzia” (dziś „Wigilijne Dzieło Pomocy Dzieciom”) czy mobilne stacje opieki zdrowotnej dla osób starszych i ubogich. - Z biegiem czasu, gdy struktury Caritas się rozrastały, zaczęliśmy dawać coś z siebie – przypominając m.in. o pierwszych wielkich akcjach, np. zorganizowaniu kolejowego transportu węgla dla ogarniętej wojną Bośni w latach 90.

Zdaniem o. Huberta Matusewicza, największą radością zwłaszcza w początkach działania Caritas Polska była pozytywna odpowiedź parafii na apel o zakładanie Parafialnych Zespołów Caritas, trudniących się podstawową opieką nad osobami potrzebującymi na poziomie Kościoła lokalnego. – Mimo dziesięcioleci, gdy działalność charytatywna Kościoła była oficjalnie zakazana, odbywała się ona – została „przechowana” - w parafiach. Odpowiedź ze strony diecezji i parafii była szybka, gdyż potrzeby ze względu na panującą wtedy biedę były ogromne. To dawało wiele radości i do dziś jest siłą, która pozwala nam wypełniać naszą misję – dodał wicedyrektor Caritas Polska.

Przejmujące były wspomnienia o. Huberta, który opowiadał o licznych misjach zagranicznych Caritas, podczas których jej przedstawiciele udawali się z pomocą do ogarniętych wojną, najbardziej niebezpiecznych krajów na świecie: Iraku, Iranie, Syrii, Kosowa, Macedoni, Rwandy, Somalii, na Haiti, na Filipiny czy na Ukrainę.

Za tę pracę dziękowali obecni na uroczystości dyrektorzy Caritas z Syrii i Libanu. Pascal al-Kateb, dyrektor generalny Caritas Syria opisał skutki trwającego od czterech lat konfliktu zbrojnego dla jego ojczyzny, m.in. powszechnie podejmowane decyzje o emigracji. Od końca 2014 r. 6,8 mln osób, czyli 53 proc. ludności, zmieniło miejsce pobytu. Dziękował Caritas Polska za olbrzymią pomoc medyczną, w formie sprzętu i lerastw. Pomoc ta rozdawana jest potrzebującym, umożliwia też funkcjonowanie centrum medycznego w Damaszku.

Ks. Paul Karam, dyrektor Caritas w Libanie, apelował o położenie kresu wojnie na Bliskim Wschodzie. „Trzeba zatrzymać wojnę i handel bronią. Nigdy wojna nie rozwiązała żadnego problemu, a grzech zabijania dotyczy nie tylko tych, którzy pociągają za spust, ale też tych, którzy produkują i sprzedają broń" - zaapelował. Dziękował Caritas Polska za doskonałą współpracę w zakresie pomocy uchodźcom, przebywających w licznych obozach na terenie Libanu.

Nagrody Ubi Caritas

Podczas gali wręczono nagrody "Ubi Caritas" 34 osobom i firmom na co dzień zaangażowanym w działania Caritas diecezjalnych. Wyróżnionych wskazały diecezjalne Caritas. Laureaci otrzymali dyplomy i nagrody w postaci statuetki św. Siostry Faustyny Kowalskiej, która zainicjowała w Polsce i na świecie kult Miłosierdzia Bożego.

Dyplomy oraz statuetki oprócz dyrektora Caritas Polska ks. Mariana Subocza wręczali członkowie jednego ze szkolnych kół Caritas, uczestniczy programu wychodzenia z bezdomności "Damy radę", dzieci ze świetlicy Caritas oraz niepełnosprawni.

Nagrodę Ubi Caritas – z nominacji dyrektora Caritas Polska - otrzymały też media najbardziej zaangażowane w promocję pracy na rzecz najbardziej potrzebujących: Katolicka Agencja Informacyjna, „Niedziela”, „Gość Niedzielny” i red. Stanisław Karnacewicz z Polskiej Agencji Prasowej.

KAI została wyróżniona za „wspieranie Caritas Polska w informowaniu o wszelkich inicjatywach tej kościelnej organizacji charytatywnej”. Jubileuszową Nagrodę przyznano także tygodnikom „Niedziela” i „Gość Niedzielny” oraz Stanisławowi Karnacewiczowi z PAP.

„Dzięki rzetelności i stałemu zaangażowaniu KAI rozmiar nie zawsze głośnych Caritas staje się bardzo widoczny” – podkreślił prowadzący galę Krzysztof Ziemiec z TVP.

Statuetkę odebrał redaktor naczelny KAI Marcin Przeciszewski. - Faktem jest, że o działalności Caritas staramy się pisać sporo. Z dwóch względów, po pierwsze Kościół ma dwa skarby: Eucharystię i ubogich. Działalność Caritas na ich rzecz jest istotą misji Kościoła. Gdybyśmy o tym nie pisali, to nie nagłaśnialibyśmy sprawy tak ważnej – wyjaśnił. Życzył też Caritas Polska, by nadal reprezentowała postawę „wiarygodności w służbie Kościoła i przekazywania orędzia miłości, które jest istotą naszej wiary”.

Tygodnik „Niedziela” wyróżniono za to, że od 25 lat wiernie towarzyszy Caritas Polska w misji charytatywnej. Jako głos Kościoła krzewi idee posługi charytatywnej, docierając do wszystkich środowisk parafialnych w Polsce, w których działają na co dzień Parafialne Zespoły Caritas. Nagrodę odebrała redaktor naczelna Lidia Dudkiewicz. „Pragniemy nadal jako media katolickie przekazywać rytm bicia serca Caritas do wszystkich, którzy tego potrzebują” – powiedziała.

Jubileuszowa Nagroda przypadła także „Gościowi Niedzielnemu”. Odbierając ją redaktor naczelny katolickiego tygodnika ks. Marek Gancarczyk powiedział, że medialne wspieranie Caritas Polska „nie jest jakąś specjalną zasługą, ale prostym obowiązkiem”. Dodał, że mówiąc o dziełach miłosierdzia nigdy nie możemy zapominać o Bogu, który nas do tego powołuje, a działalność charytatywna związana jest też z oddawaniem chwały Bogu. Widzimy to odwiedzając dowolną placówkę Caritas

„Kojarzę tę osobę od zawsze. Jednego dnia potrafił być w kilku miejscach. Dynamiczny, dociekliwy i rzetelny” – tak o czwartym laureacie Nagrody Dyrektora Caritas Polska – red. Stanisławie Karnacewiczu z PAP – powiedział Krzysztof Ziemiec. Relacjonuje działania Caritas od 25 lat, jest obecny przy wszystkich edycjach Wigilijnego Dzieła Pomocy Dzieciom, przy akcjach krajowych i zagranicznych, stał się „wiernym głosem Caritas w świecie informacji”.

Nagroda "Ubi Caritas", w postaci statuetki św. Faustyny, jest przyznawana od 2003 roku. Do tej pory nagrody przyznawano w poszczególnych kategoriach: Darczyńca, Świadectwo, Współpraca. W tym roku, w związku z 25-leciem organizacji, formuła została zmieniona. Uhonorowano osoby i podmioty zasłużone dla działalności Caritas Polska. Laureatów wskazywały poszczególne diecezjalne oddziały Caritas.

Ekumenizm wokół ubogich

Gala Caritas Polska miała charakter ekumeniczny. Obecni byli na niej przedstawiciele organizacji charytatywnych bratnich Kościołów - prawosławnej Eleos i ewangelickiej Diakonii - oraz liczni reprezentanci instytucji kościelnych i państwowych, polskich i zagranicznych. Ich współpraca ekumeniczna – jak poinformował stojący na czele Diakonii ewangelicki biskup Ryszard Bogusz – rozpoczęła się w 2000 r., a okazją do niej była Wigilijna Świeca, dochód z której przeznaczany jest na pomoc dzieciom.

Zdaniem bp Bogusza ekumenizm najlepiej poznać w praktycznej działalności, będącej znakiem Miłosierdzia, które nie ma żadnych granic międzywyznaniowych.

Osoby szczególnie zasłużone w innych Kościołach zostały także uhonorowane specjalnymi nagrodami. W imieniu Kościoła ewangelicko-augsburskiego nagrody „Miłosiernego Samarytanina” wręczał bp Bogusz, w imieniu Kościoła ewangelicko-reformowanego wręczone zostały nagrody im. bp. Jana Niewieczerzała, a w imieniu Kościoła prawosławnego nagrody „Dłonie Miłosierdzia” przekazał ks. Doroteusz Sawicki.

Ekumeniczny wymiar uroczystości podkreśliła także w swoim liście do uczestników gali małżonka Prezydenta RP Agata Duda. Jak stwierdziła, jest ona wyrazem troski i współdziałania o człowieka niezależnie od wyznania, pochodzenia społecznego czy etnicznego i dlatego jest godna uznania.

„Pomagacie Państwo ludziom, do których często nie docierają instytucje państwa. Oferujecie nie tylko pomoc materialną, ale pielęgnujecie rozwój więzi międzyludzkich i formujecie do odpowiedzialnego życia w społeczeństwie. (...) Państwa przykład inspiruje innych do działania, a dzisiejsze wydarzenie jest pięknym wyrazem tej inspiracji” – napisała Agata Duda.