Reklama

O dobrej śmierci jako drodze do nieba

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Tajemnica śmierci zawsze intrygowała człowieka i za wszelką cenę starał się ją zgłębić. Na kartach literatury zostały uwiecznione zmagania ludzi z tą wciąż niezgłębioną niewiadomą. W utworach średniowiecznych pisarzy pojawia się temat związany z przyczynami śmiertelności człowieka oraz wyobrażenia dotyczące pośmiertnego losu duszy ludzkiej, która przebywa w zaświatach.
Wiersz Rozmowa Mistrza Polikarpa ze Śmiercią rozpoczyna się uroczystym zwrotem do Boga, aby ten pomógł napisać dzieło, które ma powstać na chwałę Stwórcy oraz ku przestrodze ludziom, by nie zapominali, że każdy musi umrzeć. Utwór ten ostrzega tych, co śmierć mają za nic.
W utworze tym została ukazana również bezradność człowieka wobec wszechwładnej i okrutnej pani, która pozbawia życia wszystkich, nie oszczędzając nawet dzieci. Przedstawiony w Rozmowie Mistrza Polikarpa ze Śmiercią jej rodowód wyjaśnia, że umieranie związane jest z grzechem, którego dopuścił się Adam:

Adam mię w jebłce ukusił,
Przeto przez mię umrzeć musił -
W tem Boga barzo obraził
Wszystko swe plemię zaraził.
(Rozmowa Mistrza Polikarpa ze Śmiercią, w. 140-144)

Została ujawniona marność wszystkich sił ziemskich, które nie potrafią pokonać bezwzględnej damy z kosą, zabierającą ze sobą największych tego świata. Jedynie Chrystus potrafił ją zwyciężyć.
Celem utworu było nie tylko podkreślenie przemijania i marności wszelkich wartości doczesnych, ale przede wszystkim przygotowanie człowieka do tej ostatecznej chwili, która nie była straszna dla dobrych, ponieważ opuszczając świat doczesny, idą do szczęścia w niebie:

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

Bo dobremu mało płaci,
Acz umrze, nic nie straci:
Pozbędzie świecskiej żałości,
Pójdzie w niebieskie radości.
(Rozmowa Mistrza Polikarpa ze Śmiercią, w. 417-420)

Pojawienie się nagiego, szkaradnego i przepasanego białą płachtą kobiecego trupa, budzi uczucie wstrętu i przerażenia. Na widok tak okropnej postaci sam Mistrz mdleje i długo nie może dojść do siebie. Dopiero po zapewnieniach rozmówczyni uspokaja się i zaczyna pytać, chcąc zaspokoić swoją ciekawość. Kiedy otrzymuje odpowiedzi na wszystkie swoje pytania, uświadamia sobie, że nic nie zmieni tego, co jest nieuchronne, dlatego dochodzi do wniosku, że należy zastanowić się nad własnym życiem i sposobem pozwalającym osiągnąć zbawienie.
W pieśni Skarga umierającego („Ach! Mój smętku, ma żałości!”) podmiot liryczny przyznaje się do strachu przed śmiercią. Boi się, że nie przygotował swojej duszy do przejścia na tamten świat i z tego powodu ona zostanie potępiona. Uświadamia sobie, że wszystko co zdobył i osiągnął na ziemi, nieodwracalnie traci. Pozostaje mu jedynie grób:

Reklama

Gdzie ma siła, ma robota?
Głupiem robił po ty lata:
Ośm miar płotna, siedm stop w grobie,
Tom tyło wyrobił sobie.
(Skarga umierającego, w. 25-28)

Umierający dokonuje rachunku sumienia. Przyznaje się do chciwości, do zaniedbań wobec Boga i bliźnich, gdyż nie czcił żadnego święta, nie dotrzymywał ślubów składanych Najwyższemu oraz nie dawał jałmużny biednym. Obawia się, że niebo będzie dla niego zamknięte, a piekło otwarte. Dlatego podejmuje się wyspowiadać, przyjąć Komunię św. oraz sakrament ostatniego namaszczenia. Jest zdecydowany naprawić wszystko to, co uniemożliwia mu zbawienie:

Rolą z domem dziatkam podaj,
Coś urobił, za duszę daj,
S jimienia przyjaciół nabywaj,
Coć przyłącza twą duszę w raj.

Sbierz dłużniki i gniewniki,
Odproś, zapłać dług wszytki;
Nie trać dusze o cudz pieniądz,
I za nie źle w piekle gorzeć.

(Skarga umierającego, w. 65-72)

Podmiot liryczny zwraca się do Chrystusa z prośbą o dobrą śmierć. Porównuje się do syna marnotrawnego, który błądził w ciemnościach grzechu, ale który teraz wyznaje swoje winy i wyraża swój żal. Konający prosi o świeczkę i zarazem ostrzega, aby inni przygotowali się na ten dzień, by ich dusza nie cierpiała i nie była pełna strachu. Pieśń zaleca, by każdy z nas zadbał już za życia o swoje zbawienie i aby nie przywiązywał się do świata ziemskiego, który jest krótką drogą do nieba, a wszystko, co uczynimy tutaj jest tylko marnością.
Pomimo że minęło tak wiele wieków od napisania tych utworów, nadal są one aktualne i mówią, może dziś już w archaicznym języku, o problemach, obawach i lękach współczesnego człowieka. Zachęcają one do przygotowania się na ten dzień, który kiedyś nastąpi, abyśmy mogli stanąć przed obliczem Pana z czystym sercem.

Podziel się:

Oceń:

0 0
2003-12-31 00:00

Wybrane dla Ciebie

Przerażające dane: 1937 osób między 15. a 17. rokiem życia skorzystało w ub.r. z tabletki "dzień po"

2024-03-27 09:25

Adobe Stock

Minister zdrowia Izabela Leszczyna poinformowała, że w ubiegłym roku 15-latki stanowiły 2 proc. osób korzystających z tabletki "dzień po". Dodała, że w tym czasie 1937 osób między 15. a 17. rokiem życia skorzystało z tabletki "dzień po".

Więcej ...

Tak, proszę, Jezu Chryste, obmyj mnie

Pio Si/pl.fotolia.com

Rozważania do Ewangelii J 13, 1-15.

Więcej ...

Pożegnanie poety

2024-03-28 17:13

Biuro Prasowe AK

- Niepoprawny indywidualista, a jednak bardzo przywiązany do wspólnoty ducha, obyczaju, kultury, języka – mówił o zmarłym poecie abp Wacław Depo.

Więcej ...

Reklama

Najpopularniejsze

Triduum Paschalne - trzy najważniejsze dni w roku

Triduum Paschalne - trzy najważniejsze dni w roku

Przerażające dane: 1937 osób między 15. a 17. rokiem...

Wiadomości

Przerażające dane: 1937 osób między 15. a 17. rokiem...

Postawiono zarzuty ks. Michałowi O.

Kościół

Postawiono zarzuty ks. Michałowi O.

Tajemnica Wielkiego Czwartku wciąga nas w przepastną...

Wiara

Tajemnica Wielkiego Czwartku wciąga nas w przepastną...

Bratanek Józefa Ulmy o wujku: miał głęboką wiarę,...

Kościół

Bratanek Józefa Ulmy o wujku: miał głęboką wiarę,...

Jak przeżywać Wielki Tydzień?

Wiara

Jak przeżywać Wielki Tydzień?

Przewodniczący KEP: rozpoczynamy dziewięcioletnią...

Kościół

Przewodniczący KEP: rozpoczynamy dziewięcioletnią...

Abp Galbas: Mówienie, że diecezja sosnowiecka jest...

Kościół

Abp Galbas: Mówienie, że diecezja sosnowiecka jest...

W internecie pojawiło się nieznane dotąd nagranie...

Kościół

W internecie pojawiło się nieznane dotąd nagranie...