Reklama

Kapituły warszawskich diecezji (1)

Pomiędzy prałatem a kanonikiem

Niedziela warszawska 47/2003

Czym są kapituły diecezjalne? Przy jakich istnieją kościołach? Kim są ich członkowie? Jakie noszą stroje? Jaka jest różnica między kanonikiem a prałatem? Co to jest rokieta i mantolet? W kilku tekstach przedstawimy kapituły obu warszawskich diecezji. Zaczniemy jednak od informacji wprowadzających.

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Kapituła (od łacińskiego capitulum - główka) jest to kolegium księży kanoników skupionych przy katedrze lub kolegiacie. Stanowią oni jak gdyby przyboczną radę biskupa ordynariusza i po śmierci biskupa kierują diecezją za pośrednictwem wikariusza kapitulnego. Zadaniem członków kapituły jest również sprawowanie bardziej uroczystych czynności liturgicznych w kościele katedralnym lub kolegiackim. Biskup diecezjalny może zlecić kapitule również inne, specjalne zadania.
Każda kapituła posiada swoje statuty lub, w przypadku dopiero co powołanych kapituł, wytyczne przedstatutowe, sporządzone zgodnym z prawem aktem kapitulnym i zatwierdzone przez biskupa diecezjalnego. Statuty określają strukturę kapituły, liczbę jej członków i precyzują czynności, jakie powinni oni wykonywać. Jeden z księży kanoników kapitulnych sprawuje funkcję przewodniczącego kapituły - nazywanego często prepozytem. Są również i inne ważne funkcje. Np. kanonik penitencjarz ma z racji urzędu władzę rozgrzeszania zarezerwowaną ordynariuszowi.
W diecezji warszawsko-praskiej są 2 kapituły: katedralna przy katedrze św. Floriana i kolegiacka przy kolegiacie św. Jana Chrzciciela w Radzyminie. Obie powołał biskup ordynariusz Kazimierz Romaniuk. Natomiast w archidiecezji warszawskiej są 3 kapituły: katedralna przy katedrze św. Jana Chrzciciela, Opatrzności Bożej przy kolegiacie św. Anny w Wilanowie i kampinosko-bielańska przy kolegiacie Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny w Lasku Bielańskim. Ostatnie dwie powołał do istnienia arcybiskup warszawski kard. Józef Glemp.
Członkowie większości kapituł noszą tytuł kanoników lub prałatów. Posiadają także uroczysty, określony przez statuty strój. Kapituła ma także swoje dystynktorium, czyli coś w rodzaju herbu. Od słowa kapituła pochodzi nazwa miejsca jej zebrań, czyli kapitularz.
Niekiedy potocznie nazywa się wszystkich członków kapituł prałatami. Formalnie nie jest to poprawne. Określenie prałat (od łacińskiego praelatus - przełożony) oznacza bowiem wyższego dostojnika kościelnego w randze biskupa lub opata. W warszawskich kapitułach katedralnych i kolegiackich prałatami są biskupi pomocniczy, wikariusze biskupi i jeden lub dwóch najbardziej zasłużonych księży. Większość członków kapituł to kanonicy gremialni, czyli rzeczywiści albo tylko honorowi.
Niektórzy kapłani nie należą do kapituł, a posiadają jedynie przywilej noszenia rokiety i mantoletu.
Rokieta jest to rodzaj komży o wąskich rękawach, podbita kolorową tkaniną (najczęściej fioletową). Z kolei mantolet - w tym wypadku czarny - to krótka peleryna zakładana na rokietę. W obydwu warszawskich diecezjach kapłanów obdarowanych przywilejem rokiety i mantoletu tytułuje się kanonikami, choć nie należą do żadnej kapituły. Przywilej noszenia rokiety i mantoletu nie jest bowiem związany z przynależnością do kapituły. Co więcej, gdyby jakiś ksiądz obdarzony tym przywilejem wszedł do kapituły, traci przywilej rokiety i mantoletu. Zyskuje bowiem nowy, specjalny przywilej noszenia stroju kapituły.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

Podziel się:

Oceń:

2003-12-31 00:00

Wybrane dla Ciebie

Prezydent Nawrocki na audiencji u Papieża Leona XIV

2025-09-05 12:30

Vatican Media

Karol Nawrocki został przyjęty na audiencji przez Papieża Leona XIV. Prezydent zaprosił Ojca Świętego do Polski. Podarował Papieżowi obraz Matki Bożej Gietrzwałdzkiej.

Więcej ...

Pierwszy etap wizyty prezydenta Nawrockiego w Watykanie

2025-09-04 16:07
Para Prezydencka przy grobie Jana Pawła II

@Mikołaj Bujak/KPRP

Para Prezydencka przy grobie Jana Pawła II

Dziś pierwszy etap wizyty nowego prezydenta Polski w Watykanie. Etap o charakterze duchowym: przejście przez Drzwi Święte i modlitwa przy grobie św. Jana Pawła II. Z Leonem XIV Karol Nawrocki spotka się jutro o godz. 11. Następnie prezydent złoży też wizytę w watykańskim Sekretariacie Stanu.

Więcej ...

Wizyta prezydenta Nawrockiego w Watykanie: komunikat Biura Prasowego Stolicy Apostolskiej

2025-09-05 13:46

Vatican News

Biuro Prasowe Stolicy Apostolskiej opublikowało komunikat podsumujący dzisiejszą audiencję prezydenta RP Karola Nawrockiego u Ojca Świętego Leona XIV oraz w watykańskim Sekretariacie Stanu.

Więcej ...

Reklama

Najpopularniejsze

Nawet 100 proc. rezygnacji z tzw. edukacji zdrowotnej

Wiadomości

Nawet 100 proc. rezygnacji z tzw. edukacji zdrowotnej

Oświadczenie ws. ks. Dominika Chmielewskiego

Polska

Oświadczenie ws. ks. Dominika Chmielewskiego

Dziś przed nami jeden z wielu konfliktów - to jest...

Wiara

Dziś przed nami jeden z wielu konfliktów - to jest...

Pierwszy etap wizyty prezydenta Nawrockiego w Watykanie

Watykan

Pierwszy etap wizyty prezydenta Nawrockiego w Watykanie

Zamordowano kapłana, który piętnował korupcję i...

Kościół

Zamordowano kapłana, który piętnował korupcję i...

Prababcia Jezusa

Wiara

Prababcia Jezusa

Czym jest chrześcijańska pokora?

Wiara

Czym jest chrześcijańska pokora?

Mjr Maciej „Slab” Krakowian – jeden z najbardziej...

Wiadomości

Mjr Maciej „Slab” Krakowian – jeden z najbardziej...

Niezbędnik Katolika miej zawsze pod ręką

Wiara

Niezbędnik Katolika miej zawsze pod ręką