Reklama

Czym różni się kolęda od chodzenia po kolędzie?

Niedziela w Chicago 51/2003

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Na początku XVI wieku kapłani polscy ułożyli mnóstwo „pastorałek”, czyli „kolęd pobożnych o narodzeniu Chrystusa Pana do języka ludowego wybornie zastosowanych” oraz „wprowadzili obchody z szopkami, gwiazdą i królem Herodem”. Szopki Bożonarodzeniowe powstały z jasełek, którymi w średniowieczu uświetniano uroczystości narodzenia Dzieciątka. Nazwa „jasełka” wywodzi się od słowa „jasła” i oznacza żłób w stajni. Pomysł urządzania jasełek przypisywany jest św. Franciszkowi z Asyżu, który w 1223 r. w grocie w Greccio przedstawiał narodzenie Pana w prawdziwym żłobie, na sianie. Przedstawienie, odgrywane następnie w licznych kościołach i klasztorach franciszkańskich, szybko rozprzestrzeniło się po całej Europie i w XIII w. zostało przez franciszkanów przyniesione do Polski. Najpierw figury przedstawiające Boże Narodzenie były kamienne lub drewniane, a następnie pomysłowi bracia zaczęli wystawiać animowane przedstawienia z użyciem ruchomych kukiełek. Hałaśliwa reakcja widzów, niegodna świątyń, spowodowała, że jasełka przeniesiono na publiczne place. Wystawianie jasełek było zabronione w zaborze pruskim i rosyjskim oraz podczas II wojny światowej. Jasełka w Polsce miały bowiem dodatkowo charakter patriotyczny, gdyż często oprócz Świętej Rodziny, Heroda i Trzech Królów można było zobaczyć w nich znane postacie z polityki. Obecnie w przedstawieniach jasełkowych obok ludzi „grają” żywe zwierzęta, wzbudzające niekłamany zachwyt dzieci.
Jednym z najpiękniejszych zwyczajów bożonarodzeniowych jest śpiewanie kolęd. Nazwa wywodzi się od łacińskiego słowa „calendae”, oznaczającego początek miesiąca. Do najstarszych polskich kolęd należy Przybieżeli do Betlejem pasterze, pochodząca z 1631 r. Z pokolenia na pokolenie przekazywano zwyczaj kolędowania, a po wynalezieniu druku spisano kolędy w formie zbiorów, zwanych kantyczkami. Najwięcej polskich kolęd powstało w XVII I XVIII wieku, m.in.: Wśród nocnej ciszy, Bóg się rodzi, Lulajże Jezuniu.
Z biegiem czasu kolędą zwano nie tylko pieśń na Boże Narodzenie, ale także zwyczaj chodzenia po domach z życzeniami świąteczno-noworocznymi oraz odwiedzanie przez kapłana parafian w ich domach. Pierwsze wzmianki o takich odwiedzinach znajdujemy w XVII wieku. Synod piotrkowski i gnieźnieński zobowiązywał księży, aby „na kolędzie grzeszników napominali, każdego do pełnienia obowiązków i przyzwoitości nakłaniali, nieszczęśliwych pocieszali”.
Dlaczego wszystko, co wydarzy się w czasie wigilijnego dnia jest takie ważne? Ponieważ, jak mówi ludowa mądrość, cały nadchodzący rok będzie odzwierciedleniem Wigilii. Wspaniała polska obrzędowość związana z Bożym Narodzeniem ukazuje nie tylko sens duchowy przyjścia na świat Zbawiciela, ale utrwala też więzi z bliskimi i z Ojczyzną. Bóg stał się człowiekiem, aby „odnowić całe stworzenie”, przywrócić ludziom nadzieję utraconą przez grzech, nauczyć miłości, dobroci, oddania, ofiarności i pokoju.
Święta Bożego Narodzenia mają taką czarowną moc, że jeżeli już raz, w dzieciństwie, zapadły w naszą duszę, to ich blask będzie towarzyszyć przez całe życie, gdziekolwiek się nie znajdziemy, a na Obczyźnie przyniosą pokrzepienie, wspomnienie rodzinnego domu i dalekiej Polski.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

Podziel się:

Oceń:

2003-12-31 00:00

Wybrane dla Ciebie

Niezbędnik Katolika miej zawsze pod ręką

red

Do wersji od lat istniejącej w naszej przestrzeni internetowej Niezbędnika Katolika, która każdego miesiąca inspiruje do modlitwy miliony katolików, dołączamy wersję papierową. Każdego miesiąca będziemy przygotowywać niewielki i poręczny modlitewnik, który dotrze do Państwa rąk razem z naszym tygodnikiem w ostatnią niedzielę każdego miesiąca. Dostępna jest również wersja PDF naszego Niezbędnika!

Więcej ...

Egzorcyzm papieża Leona XIII. "Święty Michale Archaniele, wspomagaj nas w walce"

Niedziela łódzka 1/2004

Karol Porwich/Niedziela

W tak zwanej „starej liturgii”, przed Soborem Watykańskim II, kapłan sprawujący Eucharystię wraz z wiernymi, po zakończeniu celebracji odmawiał modlitwę do Matki Bożej i św. Michała Archanioła. Słowa tej ostatniej ułożył papież Leon XIII, a wiązało się to z pewną niezwykłą wizją, w której sam uczestniczył.

Więcej ...

Pod opieką Ojca Pio

2025-09-29 19:52
II Dzień Skupienia dla Grup Modlitwy Ojca Pio Archidiecezji Wrocławskiej

Marcin Cyfert

II Dzień Skupienia dla Grup Modlitwy Ojca Pio Archidiecezji Wrocławskiej

II Dzień Skupienia dla Grup Modlitwy Ojca Pio Archidiecezji Wrocławskiej odbył się w parafii pod wezwaniem świętego we Wrocławiu.

Więcej ...

Reklama

Najpopularniejsze

Kim są najbardziej znani archaniołowie?

Święci i błogosławieni

Kim są najbardziej znani archaniołowie?

Każdy, kto sobie tego życzy, może przyjąć Komunię...

Wiara

Każdy, kto sobie tego życzy, może przyjąć Komunię...

Egzorcyzm papieża Leona XIII.

Wiara

Egzorcyzm papieża Leona XIII. "Święty Michale...

Nowenna do św. Franciszka z Asyżu

Wiara

Nowenna do św. Franciszka z Asyżu

Ksiądz zmarł na zawał serca podczas Mszy św.

Kościół

Ksiądz zmarł na zawał serca podczas Mszy św.

Nowenna do św. Michała Archanioła

Wiara

Nowenna do św. Michała Archanioła

Modlitwa św. Jana Pawła II o pokój

Wiara

Modlitwa św. Jana Pawła II o pokój

Watykan/ Papież Leon XIV wprowadził nowy zwyczaj: wtorki...

Leon XIV

Watykan/ Papież Leon XIV wprowadził nowy zwyczaj: wtorki...

Ksiądz, powstaniec, patriota. Powieszony przez Niemców na...

Kościół

Ksiądz, powstaniec, patriota. Powieszony przez Niemców na...