Reklama

Czym różni się kolęda od chodzenia po kolędzie?

Niedziela w Chicago 51/2003

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Na początku XVI wieku kapłani polscy ułożyli mnóstwo „pastorałek”, czyli „kolęd pobożnych o narodzeniu Chrystusa Pana do języka ludowego wybornie zastosowanych” oraz „wprowadzili obchody z szopkami, gwiazdą i królem Herodem”. Szopki Bożonarodzeniowe powstały z jasełek, którymi w średniowieczu uświetniano uroczystości narodzenia Dzieciątka. Nazwa „jasełka” wywodzi się od słowa „jasła” i oznacza żłób w stajni. Pomysł urządzania jasełek przypisywany jest św. Franciszkowi z Asyżu, który w 1223 r. w grocie w Greccio przedstawiał narodzenie Pana w prawdziwym żłobie, na sianie. Przedstawienie, odgrywane następnie w licznych kościołach i klasztorach franciszkańskich, szybko rozprzestrzeniło się po całej Europie i w XIII w. zostało przez franciszkanów przyniesione do Polski. Najpierw figury przedstawiające Boże Narodzenie były kamienne lub drewniane, a następnie pomysłowi bracia zaczęli wystawiać animowane przedstawienia z użyciem ruchomych kukiełek. Hałaśliwa reakcja widzów, niegodna świątyń, spowodowała, że jasełka przeniesiono na publiczne place. Wystawianie jasełek było zabronione w zaborze pruskim i rosyjskim oraz podczas II wojny światowej. Jasełka w Polsce miały bowiem dodatkowo charakter patriotyczny, gdyż często oprócz Świętej Rodziny, Heroda i Trzech Królów można było zobaczyć w nich znane postacie z polityki. Obecnie w przedstawieniach jasełkowych obok ludzi „grają” żywe zwierzęta, wzbudzające niekłamany zachwyt dzieci.
Jednym z najpiękniejszych zwyczajów bożonarodzeniowych jest śpiewanie kolęd. Nazwa wywodzi się od łacińskiego słowa „calendae”, oznaczającego początek miesiąca. Do najstarszych polskich kolęd należy Przybieżeli do Betlejem pasterze, pochodząca z 1631 r. Z pokolenia na pokolenie przekazywano zwyczaj kolędowania, a po wynalezieniu druku spisano kolędy w formie zbiorów, zwanych kantyczkami. Najwięcej polskich kolęd powstało w XVII I XVIII wieku, m.in.: Wśród nocnej ciszy, Bóg się rodzi, Lulajże Jezuniu.
Z biegiem czasu kolędą zwano nie tylko pieśń na Boże Narodzenie, ale także zwyczaj chodzenia po domach z życzeniami świąteczno-noworocznymi oraz odwiedzanie przez kapłana parafian w ich domach. Pierwsze wzmianki o takich odwiedzinach znajdujemy w XVII wieku. Synod piotrkowski i gnieźnieński zobowiązywał księży, aby „na kolędzie grzeszników napominali, każdego do pełnienia obowiązków i przyzwoitości nakłaniali, nieszczęśliwych pocieszali”.
Dlaczego wszystko, co wydarzy się w czasie wigilijnego dnia jest takie ważne? Ponieważ, jak mówi ludowa mądrość, cały nadchodzący rok będzie odzwierciedleniem Wigilii. Wspaniała polska obrzędowość związana z Bożym Narodzeniem ukazuje nie tylko sens duchowy przyjścia na świat Zbawiciela, ale utrwala też więzi z bliskimi i z Ojczyzną. Bóg stał się człowiekiem, aby „odnowić całe stworzenie”, przywrócić ludziom nadzieję utraconą przez grzech, nauczyć miłości, dobroci, oddania, ofiarności i pokoju.
Święta Bożego Narodzenia mają taką czarowną moc, że jeżeli już raz, w dzieciństwie, zapadły w naszą duszę, to ich blask będzie towarzyszyć przez całe życie, gdziekolwiek się nie znajdziemy, a na Obczyźnie przyniosą pokrzepienie, wspomnienie rodzinnego domu i dalekiej Polski.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

Podziel się:

Oceń:

2003-12-31 00:00

Wybrane dla Ciebie

Agonia św. ojca Pio. Jak cierpiał wielki święty?

wyd. Esprit

Ojciec Pio za życia cierpiał przede wszystkim z oskarżeń, które wysuwano przeciwko niemu. Często płakał z tego powodu. Jego beatyfikacja stała się możliwa dzięki Janowi Pawłowi II. Kapucyna i Papieża Polaka łączyła wyjątkowo bliska więź – mówi uznany włoski dziennikarz Renzo Allegri, autor książki „Zniszczyć Świętego. Śledztwo w sprawie prześladowania ojca Pio”.

Więcej ...

Kup książkę: „To ja, Andrzej Duda”

2025-09-22 12:49

red

Książka podsumowująca jedną z najważniejszych prezydentur w dziejach III RP.

Więcej ...

Uczy godzić patriotyzm z religijnością

2025-09-23 10:00
Relikwie św. Maurycego zostały wprowadzone do kościoła w uroczystej procesji.

Magdalena Lewandowska

Relikwie św. Maurycego zostały wprowadzone do kościoła w uroczystej procesji.

Parafia św. Maurycego we Wrocławiu zainaugurowała Rok Jubileuszowy 800-lecia.

Więcej ...

Reklama

Najpopularniejsze

Ksiądz, powstaniec, patriota. Powieszony przez Niemców na...

Kościół

Ksiądz, powstaniec, patriota. Powieszony przez Niemców na...

Nowenna do św. Ojca Pio

Wiara

Nowenna do św. Ojca Pio

Incydent z udziałem prezydenta Nawrockiego w USA....

Wiadomości

Incydent z udziałem prezydenta Nawrockiego w USA....

Modlitwa św. Jana Pawła II o pokój

Wiara

Modlitwa św. Jana Pawła II o pokój

Tragedia w USA. Nie żyją polscy żołnierze

Wiadomości

Tragedia w USA. Nie żyją polscy żołnierze

A jednak małżeństwo górą! Papież mówi „stop”...

Felietony

A jednak małżeństwo górą! Papież mówi „stop”...

PILNE! Powtórzył się cud św. Januarego

Wiara

PILNE! Powtórzył się cud św. Januarego

Pismo Święte podkreśla potrzebę uczciwości

Wiara

Pismo Święte podkreśla potrzebę uczciwości

Matka Boża Płacząca

Wiara

Matka Boża Płacząca