Reklama

Kolejna premiera w Teatrze Nowym

Wczesny Dostojewski - dojrzały Brejdygant

Niedziela łódzka 2/2004

Teatralne czy filmowe adaptacje wielkiej prozy są zawsze ryzykowne; trzeba dokonywać skrótów, wyborów, fragmentów, wątków i nad każdą taką adaptacją zawisa pytanie: czy nie poświęcono zbyt wiele oryginału, by powstał sceniczny lub ekranowy „wtórnik”?

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Kolejna już (czwarta w tym sezonie) premiera w łódzkim Teatrze Nowym, pod artystycznym kierownictwem Grzegorza Królikiewicza - to Biedni ludzie, wg powieści Fiodora Dostojewskiego pod tym samym tytułem, w reżyserii Stanisława Brejdyganta i ze scenografią Marcina Jarnuszkiewicza. Biedni ludzie to krótka powieść - pierwsza, zdradzająca głębokie jeszcze uzależnienie Dostojewskiego od Gogola (to samo, któremu ulegał początkowo młody Czechow). Pisze wytrawny krytyk, znawca Dostojewskiego - Stanisław Cat-Mackiewicz: „Dostojewski nie był naśladowcą, nie. Po prostu Gogol w Płaszczu uderzył w klawisz, który w Dostojewskim wywołał niesłychanie silny rezonans, tak nawet silny, że przytłumił w nim zdolność do oryginalnej twórczości (...) Przewrażliwienie Dostojewskiego na wizję człowieka upokarzanego, będące niewątpliwie skutkiem tego, że sam Dostojewski czuje się stale upokarzany przez wszystkich, odbija się ujemnie na jego twórczości. Nawet najlepsze z jego «płaszczowych» nowel, jak Biedni ludzie, Białe noce czy Skrzywdzeni i upokorzeni są przesentymentalnione i jednocześnie przesłodzone męką ludzką. Rozpamiętywanie cierpień ludzkich ma wówczas dla Dostojewskiego wartość narkotyku”.
Biedni ludzie to zatem pierwsza i cokolwiek wtórna powieść autora. Stąd może i ryzyko jej adaptacji scenicznej nie było wielkie, a można nawet powiedzieć, że w tym przypadku epistolarna powieść Dostojewskiego straciła niewiele. Dużo natomiast zyskała inscenizacja Stanisława Brejdyganta: kameralna, dopracowana w każdym szczególe, harmonizująca klimatem z intymnością korespondencji między Makarym Diewuszkinem - urzędnikiem najniższej rangi czynowniczej carskiej Rosji (świetny w tej roli Andrzej Jurczak), a Barbarą Dobrosielową - ubożuchną panną na łasce najdalszych krewnych... (przekonująca rola Kamili Wojciechowicz).
Z tej pierwszej, niewielkiej, naśladowniczej jeszcze powieści przyszłego geniusza literatury rosyjskiej, połączonej z doświadczonym warsztatem teatralnym reżysera, wyszła więc ujmująca i wzruszająca opowieść teatralna o uczuciu dwojga ludzi, pogrążonych w dotkliwej biedzie, dokonujących bolesnych wyborów, doświadczających bolesnych rozczarowań. Warto zauważyć, że dokonany przez reżysera wybór tekstu, jak również scenografia, ocaliły to, co wraz z upływem czasu zaciera się i odchodzi w niepamięć: ów klimat i realia carskiej Rosji z pierwszej poł. XIX w., które łatwo opisać prozą, ale znacznie trudniej przedstawić na scenie.
Długotrwałe oklaski wieńczące premierę nagrodziły wykonawców sztuki.

Biedni ludzie, wg powieści Fiodora Dostojewskiego; reżyseria - Stanisław Brejdygant, scenografia - Marcin Jarnuszkiewicz, muzyka - Wojciech Walasik. Premiera w łódzkim Teatrze Nowym odbyła się 12 grudnia 2003 r.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

Podziel się:

Oceń:

2004-12-31 00:00

Wybrane dla Ciebie

Konklawe jest sakramentem

2025-05-07 16:42

Red

W ten oto sposób, po złożeniu przysięgi przez kardynałów i wypowiedzeniu słynnych słów: "extra omnes" – wszyscy na zewnątrz - kończy się konklawe medialne, a rozpoczyna to prawdziwe, mające wymiar religijny.

Więcej ...

Watykan: oczekiwanie na wynik pierwszego głosowania podczas konklawe

2025-05-07 18:29

PAP/EPA/VATICAN MEDIA HANDOUT

Tysiące ludzi zgromadziły na placu św. Piotra w Watykanie w oczekiwaniu na wynik pierwszego głosowania 133 kardynałów elektorów, którzy od dziś wybierają nowego papieża. Rezultat ten tradycyjnie ogłosi dym z komina na dachu Kaplicy Sykstyńskiej, w której odbywa się głosowanie.

Więcej ...

Prokuratura: zatrzymany na UW usłyszy zarzuty m.in. zabójstwa i znieważenia zwłok

2025-05-08 16:09

PAP/Szymon Pulcyn

Prok. Lucyna Korga-Mazurek z Prokuratury Rejonowej Warszawa Śródmieście przekazała, że zatrzymany w sprawie zabójstwa na kampusie Uniwersytetu Warszawskiego Mieszko R. usłyszy zarzuty zabójstwa, usiłowania zabójstwa i znieważenia zwłok.

Więcej ...

Reklama

Najpopularniejsze

Zabójstwo na Uniwersytecie Warszawskim: nie żyje...

Wiadomości

Zabójstwo na Uniwersytecie Warszawskim: nie żyje...

Czarny dym nad Watykanem!

Kościół

Czarny dym nad Watykanem!

Watykan: oczekiwanie na wynik pierwszego głosowania...

Kościół

Watykan: oczekiwanie na wynik pierwszego głosowania...

Nowenna do św. Andrzeja Boboli

Wiara

Nowenna do św. Andrzeja Boboli

Nakazane święta kościelne w 2025 roku

Kościół

Nakazane święta kościelne w 2025 roku

Czy 3 maja obowiązuje nas udział we Mszy św.?

Kościół

Czy 3 maja obowiązuje nas udział we Mszy św.?

Kard. Gerhard Müller: Wydarzenia w Polsce wołają o...

Kościół

Kard. Gerhard Müller: Wydarzenia w Polsce wołają o...

Siedmiu braci z zakonu kapucynów zginęło w wypadku

Wiadomości

Siedmiu braci z zakonu kapucynów zginęło w wypadku

Profanacja i oburzenie! Michał Szpak naśladuje...

Wiadomości

Profanacja i oburzenie! Michał Szpak naśladuje...