"Dla zjednoczonej Europy nie ma alternatywy" - ta myśl Jana Pawła II przewijała się przez sympozjum naukowe "Polska w drodze do Unii Europejskiej - za czy przeciw?", zorganizowanym przez Koła Naukowe Ekonomistów KUL i UMCS oraz sympozjum "O solidarność rodziny narodów Europy", którego inicjatorem był Instytut Jana Pawła II KUL.

Sympozjum dotyczące naszego członkostwa w Unii Europejskiej rozpoczęło się w Auli im. kard. Wyszyńskiego. Otworzyli je Rektor KUL - ks. prof. Andrzej Szostek i Prorektor UMCS - prof. Jan Pomorski oraz Dziekan Wydziału Nauk Społecznych KUL - prof. Zbigniew Zalewski, którzy przyznali, że współpraca obu uniwersytetów na rzecz dyskusji o miejscu Polski w UE jest dobrym zwiastunem oraz okazją do poznania rzeczowych argumentów dotyczących przyszłości naszego kraju. Obecny na spotkaniu Prezydent Miasta Lublina Andrzej Pruszkowski przypomniał, że Lublin jest miejscem podpisania Unii Lubelskiej, która była przedsięwzięciem prekursorskim przed podpisaniem kontraktu z UE.

Wykład inauguracyjny wygłosił abp Józef Życiński, który mówił o dwojakiej formie uczestnictwa Kościoła w UE: na poziomie regulacji prawnych, gdzie będzie podkreślana nie tylko rola Kościoła, ale cała aksjologia płynąca z Ewangelii, dotycząca godności człowieka i jego praw oraz na płaszczyźnie misji Kościoła - tworzenia zjednoczonej Europy ducha budowanej na fundamencie wartości chrześcijańskich. Jan Paweł II mówił, w jakich dziedzinach możemy dać świadectwo dla innych środowisk kulturowych. Zasadami, które powinniśmy przekładać na język konkretów w naszej trosce o kształt zintegrowanej Europy są: antropologia połączona z autorefleksją nad ludzkim "ja", teza o centralnej wartości osoby ludzkiej nieporównywalnej z niczym innym w rzeczywistości przyrodzonej, przekonanie o sensie historii, odkrywanym mimo lokalnych rozczarowań i przegranych, wiara w możliwość postępu w każdej dziedzinie od techniki po rozwój duchowy, nadzieja na zbudowanie świata opartego na sprawiedliwości i solidarności, optymizm, w którym zło nie musi stanowić najwyższej instancji, realizm, w którym dąży się do ideału mimo rozczarowań i niepowodzeń.

Wystąpienia sympozjum zarówno w auli KUL jak i UMCS wskazywały raczej na pozytywy niż negatywy naszej przynależności do UE. Jak określił to Rektor Szostek pytanie "jak?" wstąpić do Unii przeważało nad pytaniem czy wstąpić do niej czy nie. Liczy się sama dyskusja, uświadomienie sobie relacji między Polską a UE na różnych płaszczyznach. Dziekan Zalewski jako ważny skutek sympozjum wymienił uświadomienie decydentów, którzy powiedzą Unii tak lub nie jak największej listy argumentów pozytywnych i negatywnych.

Temat przyszłości i oblicza zjednoczonej Europy poruszano także na sympozjum "O solidarność rodziny narodów Europy". Swoją obecnością zaszczycili je: kard. Marian Jaworski, nuncjusz apostolski abp Józef Kowalczyk, abp Józef Życiński, abp Henryk Muszyński, bp Egon Kapellari, przedstawiciele władz miejskich: Przewodnicząca Rady Miejskiej Helena Pietraszkiewicz i Wiceprezydent Miasta Lublina Zbigniew Wojciechowski oraz znaczące postacie świata nauki, kultury i medycyny.

Politykę wspólnej Europy zawdzięcza się przede wszystkim francuskiemu premierowi Robertowi Schumanowi, niemieckiemu kanclerzowi Konradowi Adenauerowi oraz włoskiemu premierowi Alcide de Gasperiemu. Każdy z tej wielkiej trójki był zdeklarowanym katolikiem i wiedział, że powstająca po drugiej wojnie światowej nowa Europa potrzebuje solidnego duchowego fundamentu. W pierwszej wypowiedzi Metropolita Lubelski tłumaczył symbolikę miejsca odbywającego się sympozjum. Szukamy inspiracji dla przyszłości w mieście przywołującym wielkie dni Unii Lubelskiej, ale nieograniczonej do symbolicznych gestów. Melanż kultur, grup etnicznych, środowisk pozostaje jako wspomnienie i wyzwanie dla Lublina i Polski w procesie integracji europejskiej. Mówił, że nie wolno nam być zbiorem chrześcijańskich pięknoduchów, którzy patrzą na przyszłość Europy w kategoriach swojej estetyki, upodobań, tęsknoty za tym, co łatwe i opłacalne. Naszym obowiązkiem jest wypełnienie przesłanie Jana Pawła II, który wzywa, aby przywrócić Europie ducha.

Dyrektor Instytutu Jana Pawła II - ks. prof. Tadeusz Styczeń także nawiązał do miejsca spotkania - Zamku Królewskiego w Lublinie, gdzie znajduje się kaplica Świętej Trójcy, której gotyckie mury pokryte są bizantyjsko-ruskimi freskami. Przywodzi ona na myśl papieską metaforę " dwóch płuc" Europy zjednoczonych jednym sercem. Do tej metafory nawiązał także kard. Jaworski - Metropolita Lwowski, mówiąc, że w budowaniu solidarności narodów Europy w oparciu o tradycje dwóch Kościołów: Zachodniego - łacińskiego i Wschodniego - bizantyjskiego trzeba szukać zasad ich łączących. Trzeba naprawić grzech podziału. Podzielone chrześcijaństwo nie przyczyni się do budowania pełnej jedności Europy w oparciu o wartości chrześcijańskie. Potrzeba wspólnej gotowości i braterskiego szacunku do budowania wspólnoty ekumenicznej. Fundamentem tych obu tradycji jest przecież Chrystus. Bp Kapellari z Episkopatu Austrii wspomniał także o "rozszerzeniu na wschód" Unii Europejskiej. Powołał się też na słowa Ojca Świętego: "Różnorodność wschodnich i zachodnich tradycji ubogaci kulturę Europy, a ich zachowanie i wzajemne przenikanie będzie służyło jako podstawa utęsknionej odnowy duchowej". Stwierdził, że po roku 1989 Europa stała się wielkim placem budowy, na którym powinni być aktywni chrześcijanie i ich wspólnoty. Rolę Kościoła Ksiądz Biskup widzi natomiast w dostarczaniu ludziom informacji i motywacji, aby krytyka UE nie zniszczyła nadziei, jakie Papież wiąże ze zjednoczeniem naszego kontynentu.

W części popołudniowej sympozjum odbyła się Debata Okrągłego Stołu. W jednym z wystąpień abp. Muszyński stwierdził, iż "Kościół w poczuciu religijno-moralnej misji pozytywnie ocenia proces demokratycznego łączenia się narodów Europy w struktury służące budowaniu pokojowego współżycia w strukturach demokratycznych. Budowanie więzów społecznych jest bowiem istotnym elementem przesłania orędzia religijno-moralnego, stanowiącego integralną część posłannictwa ewangelicznego". Zadaniami Kościoła jest według Księdza Arcybiskupa obudowa wzajemnego zaufania narodów oddzielonych żelazną kurtyną, podkreślanie godności osoby ludzkiej, wskazywanie na miłość i sprawiedliwość jako fundament ładu społecznego, promowanie zasady solidarności, pomocniczości i uczestnictwa, wychowanie do troski o dobro wspólne, krzewienie pojęcia wolności zakorzenionego w tradycji biblijnej oraz chrześcijańskiego etosu pracy, pomoc w rozwoju rodziny, która stanowi oparcie zdrowia moralnego i ładu społecznego.

Na zakończenie obrad w kaplicy Świętej Trójcy odbyła się Msza św. koncelebrowana przez obecnych na spotkaniu biskupów, którym przewodniczył Metropolita Krakowski kard. Franciszek Macharski.