Reklama

Głos w dyskusji

Szansa, ale nie pewność

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

*

Chcąc skorzystać na wejściu do Unii Europejskiej, potrzeba nie reformy, ale rewolucji w finansach publicznych. Jest to szansa dana Polsce i Polakom na historyczny awans cywilizacyjny, gospodarczy i kulturowy. Jest to jednak tylko szansa i tylko od nas będzie zależało, czy ją mądrze wykorzystamy.
Jednym z najpoważniejszych zagrożeń skorzystania na przystąpieniu do Unii Europejskiej jest stan zadłużenia państwa. Dzisiaj wynosi ono ponad 100 mld USD. Dług sam w sobie nie jest niczym złym, to źródło dodatkowych pieniędzy na wzrost i rozwój. Trzeba jedynie wiedzieć, kiedy i z czego zostanie spłacony. Wielu Polakom po 15 latach transformacji ustrojowej nasuwa się pytanie: jak to się stało, że prawie cały majątek narodowy został sprzedany, a Państwo Polskie ma tak gigantyczne długi? Jakoś żaden z polityków, tak z prawej, jak i lewej strony nie stara się na to społeczeństwu odpowiedzieć.
Tymczasem zadłużenie kraju jest niebezpiecznie blisko konstytucyjnego progu - 60% PKB - którego nie może przekroczyć. A do spłacenia „żywą gotówką” mamy dług wobec Klubu Paryskiego, do roku 2010 razem 87 mld zł. W tym samym czasie musimy zgodnie z traktatem podpisanym z UE ponieść nakłady na ochronę środowiska wynoszące ponad 12 mld zł rocznie. Do tego dochodzi składka członkowska i inne wydatki, takie jak współfinansowanie funduszy strukturalnych.

Służba zdrowia, ubezpieczenia społeczne, reprywatyzacja

Czarnego obrazu dopełnia zadłużenie szpitali - ponad 10 mld zł. Wprawdzie nie jest to dług obciążający bezpośrednio budżet państwa, ale w ostatecznym rozrachunku i tak sprowadzi się to do obciążenia spłatą przyszłych pokoleń. Podobna sytuacja jest z długiem państwowym w stosunku do ZUS, także ponad 10 mld zł. Pieniądze na jego spłatę mają pochodzić z prywatyzacji, tylko że ta toczy się w atmosferze skandali i pomówień.
Do Unii przystępujemy nie rozwiązawszy problemu reprywatyzacji (koszt szacunkowy 40 mld zł) i mając w perspektywie spłatę około 20 mld zł za samolot wielozadaniowy. Polska przystępując do programu stabilizacji Iraku mogła przynajmniej próbować wymóc na rządzie USA kredyt bezzwrotny na zakup tych samolotów, tak jak robią to inne sojusznicze państwa (vide Izrael, Turcja, Korea Płd.). A gdzie środki na dopłaty dla rolników, które będziemy finansować z krajowego budżetu?
Unia to twardy partner, dotrzymuje słowa i temu da więcej, kto sam więcej włoży. My dzisiaj nie mamy pieniędzy, które można by włożyć. Moglibyśmy zaciągnąć dług i spłacać go w kolejnych, lepszych latach - ale też nie możemy. Już w latach 2005-2006 dług puliczny sięgnie niemal konstytucyjnego pułapu 60% PKB. Oczywiście pewnych elementów składowych długu państwowego w wyniku sztuczek prawnych (trzeba byłoby znowelizować ustawę o finansach publicznych) można nie zaliczać do długu publicznego, ale tylko sami siebie będziemy oszukiwali, bo pieniędzy z tego tytułu nie przybędzie, a krach finansów publicznych będzie się zbliżał.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

Reklama

Jakie podjąć działania zaradcze?

Budżet na rok 2004 przygotowano, wykorzystując wszelkie rezerwy i powiększając deficyt budżetowy. Następne lata to dramat dla budżetu, stracone szanse i pieniądze z Unii Europejskiej. Chcąc tego uniknąć trzeba podjąć działania zaradcze. Trzeba zatem:
- rozpocząć negocjacje w sprawie rozłożenia spłaty długu Klubu Paryskiego na dłuższy okres, w innym wypadku Polska będzie płatnikiem netto do UE
- należy negocjować z UE terminy uruchomienia nakładów na ochronę środowiska (160 mld zł do 2015 r.)
- zmniejszyć obciążenia podatkowe i ubezpieczeniowe pracownicze, aby Polska była konkurencyjna ekonomicznie dla inwestorów zagranicznych
- zmniejszyć pomoc publiczną dla nierentownych państwowych firm (najlepiej je sprywatyzować)
- przywrócić normalną funkcję KRUS. Prawo do ubezpieczenia na preferencyjnych warunkach mieliby producenci rolni, a nie posiadający ziemię rolną
- zmienić strukturę wydatków na pomoc społeczną, aby faktycznie trafiała do potrzebujących, poddać ją kontroli lokalnej społeczności, a nie pod pozorem ochrony danych osobowych kierować ją do ludzi, którzy jej nie potrzebują
- nie można likwidować wszystkich ulg podatkowych, w tym prorodzinnych i promujących wydatki oświatowe
- dokonać uszczelnienia systemu rentowego, poprzez pozbawienie prawa do pracy rencistów, wówczas zrezygnują ci, którym renta służy do oszczędności na opłatach ZUS-owskich
- zreformować system emerytalny, uzależniając wzrost i spadek wypłacanych emerytur od średniej płacy, a nie inflacji. Nie może być tak, że płace spadają, a emerytury rosną.
- emeryci pracujący winni płacić wszystkie pracownicze obciążenia ZUS-owskie, aby nie tworzyli konkurencji na rynku pracy dla ludzi bezrobotnych, szczególnie absolwentów kończących szkoły i uczelnie
- część rezerwy dewizowej NBP wykorzystać do spłaty zadłużenia zagranicznego
Tych „trzeba” jest bardzo dużo, ale to rząd musi je opracować i zrealizować, aby nie zmarnować szansy, jaką daje Polsce wstąpienie do Unii Europejskiej

Przygotowanie administracji i bezrobocie

Innym obszarem stwarzającym zagrożenie, iż wejście do Unii Europejskiej nie zostanie przez Polskę wykorzystane jest kiepskie przygotowanie do tego struktur administracji rządowej i samorządowej. Każdy projekt na dofinansowanie inwestycji to od kilkudziesięciu do kilkuset stron w języku angielskim, wysoce sformalizowany, często wymagający danych, które nie rejestruje się w systemie polskiej księgowości. Teoretycznie urzędników w Polsce mamy wielu, ale są oni fatalnie wynagradzani i nie są w żaden sposób motywowani do podnoszenia swoich kwalifikacji i umiejętności. Nie cieszą się też żadnymi przywilejami, jakimi obdarzają swoich urzędników za wierną służbę dla państwa rządy takich krajów jak Francja, Wielka Brytania czy Niemcy. Czas najwyższy, aby rząd dokonał tutaj pewnych reformatorskich posunięć. Jest wielu młodych ludzi, którzy kończą uniwersytety i chcieliby podjąć zatrudnienie w strukturach państwowych, ale 20% bezrobocie popycha ich do emigracji z kraju.
Z bezrobociem musimy poradzić sobie sami. Nowe miejsca pracy nie powstaną w wielkich firmach państwowych, wymagających głębokiej przebudowy i modernizacji, tam ciągle będą zwolnienia. Nie powstaną także w gałęziach dotkniętych kryzysem globalnym, ani w rolnictwie. Mogą powstać tylko w małych i średnich firmach.
Oczywiście światową gospodarkę napędzają globalne koncerny, o wielkim potencjale sprawczym, finansowym i intelektualnym. Są one w stanie wypromować nowe techniki i technologie, marketing na światowym poziomie, krótko mówiąc mogą się włączyć w globalną konkurencję. W Polsce takich koncernów nie widać.
W naszym kraju mamy ponad 3 mln małych i średnich firm. Teoretycznie, gdyby każda z nich zatrudniła jednego bezrobotnego to problem bezrobocia stałby się mniej dolegliwy społecznie. Trzeba więc stworzyć warunki, żeby tak się stało. Należy uprościć przepisy, bo skomplikowany, rozbudowany system prawny stanowi dla przedsiębiorców zmorę większą niż wysokie podatki. Tylko w dziedzinie podatków, opłat i ceł funkcjonuje 55 ustaw i trudna do policzenia ilość rozporządzeń. Jak ma się w tym rozeznać mały przedsiębiorca, który musi zadbać o produkcję, rynek, pracowników, pieniądze, kredyty? Na dodatek występuje olbrzymia fluktuacja prawa gospodarczego i nawet kancelarie prawne nie nadążają z przyswojeniem sobie kolejnych zmian.
Tylko jasny program wspierania małych i średnich firm krajowych pozwoli zredukować bezrobocie i wyrównać nasze szanse startu w Unii Europejskiej. Unia nie jest lekiem na całe zło w naszej gospodarce, nie jest złotą rybką i nie da nam niczego, na co sami nie zapracujemy. Żeby wziąć, trzeba dać, żeby dać, trzeba mieć, żeby mieć - trzeba dokonać niezbędnych reform w Polsce. Czy w Unii, czy poza nią nikt za nas tego nie zrobi.

* Autor jest wykładowcą prawa finansów publicznych w Niepublicznej Szkole Biznesu

Podziel się:

Oceń:

0 0
2004-12-31 00:00

Wybrane dla Ciebie

Nowi kanonicy

2024-03-28 12:00

Karol Porwich/Niedziela

Podczas Mszy Krzyżma bp Tadeusz wręczył nominacje i odznaczenia kapłanom diecezji.

Więcej ...

Projekt zmian kodeksu karnego: zakazana dyskryminacja m.in. ze względu na tożsamość płciową i orientację seksualną

2024-03-27 20:19

Adobe Stock

Na stronach RCL opublikowano projekt ministerstwa sprawiedliwości nowelizacji Kodeksu karnego, który zakłada rozszerzenia katalogu przesłanek zakazanej dyskryminacji o kwestie płci, tożsamości płciowej, wieku, niepełnosprawności oraz orientacji seksualnej.

Więcej ...

Ostatnia Wieczerza ucztą Miłości

2024-03-28 20:38

Ks. Wojciech Kania/Niedziela

W wielkoczwartkowy wieczór w kościołach diecezji sprawowana była Msza Święta Wieczerzy Pańskiej, która rozpoczęła obchody Triduum Paschalnego, w trakcie którego wspominamy mękę, śmierć i zmartwychwstanie Chrystusa.

Więcej ...

Reklama

Najpopularniejsze

Triduum Paschalne - trzy najważniejsze dni w roku

Triduum Paschalne - trzy najważniejsze dni w roku

Przerażające dane: 1937 osób między 15. a 17. rokiem...

Wiadomości

Przerażające dane: 1937 osób między 15. a 17. rokiem...

Tajemnica Wielkiego Czwartku wciąga nas w przepastną...

Wiara

Tajemnica Wielkiego Czwartku wciąga nas w przepastną...

Tak, proszę, Jezu Chryste, obmyj mnie

Wiara

Tak, proszę, Jezu Chryste, obmyj mnie

Bratanek Józefa Ulmy o wujku: miał głęboką wiarę,...

Kościół

Bratanek Józefa Ulmy o wujku: miał głęboką wiarę,...

Jak przeżywać Wielki Tydzień?

Wiara

Jak przeżywać Wielki Tydzień?

Abp Galbas: Mówienie, że diecezja sosnowiecka jest...

Kościół

Abp Galbas: Mówienie, że diecezja sosnowiecka jest...

Przewodniczący KEP: rozpoczynamy dziewięcioletnią...

Kościół

Przewodniczący KEP: rozpoczynamy dziewięcioletnią...

Świadectwo Abby Johnson: to, że zobaczyłam aborcję na...

Wiara

Świadectwo Abby Johnson: to, że zobaczyłam aborcję na...