Reklama

Śladami „króla instrumentów” (12)

Niedziela legnicka 16/2004

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Do parafii pw. św. Franciszka z Asyżu w Wałbrzychu należy kościół pomocniczy pw. św. Jadwigi w Rybnicy Leśnej. Wieś oddalona jest od Wałbrzycha o ok. 10 km, leży przy drodze do Andrzejówki, w Górach Suchych. Jako grodzisko wczesnopolskie, wzmiankowane w 1305 r. należała do zamku Rogowiec. W XV w. wieś została opuszczona przez mieszkańców, aby w 1548 r. po odkryciu rud srebra, ponownie „powrócić do życia”. W czasie wojny 30-letniej została zniszczona przez Szwedów, co spowodowało zaprzestania wydobycia rud. Na pocz. XX w. we wsi mieszkało ok. 970 osób i pracowały w niej 3 młyny wodne. Dzisiaj we wsi mieszka ok. 200 osób, a turystów przyciągają do niej przepiękne krajobrazy oraz unikalny zabytek - drewniany kościółek, zbudowany w 1577 r. i przebudowany w 1608 r. Umieszczono go w centrum wsi, nad rzeką stanowiącą naturalną fosę. Na teren kościoła, otoczonego murem ułożonym z kamieni polnych, wprowadza drewniana wieża - dzwonnica. Zbudowana jest na czworobocznym, murowanym cokole i zakończona wysmukłym, drewnianym hełmem, na którego szczycie umieszczono flagę z datą 1608 r. Kościółek św. Jadwigi wzniesiony został z drewna, w typowej ciesielce bez gwoździ, na kamiennej podmurówce. Nawę i niższe, prostokątne prezbiterium oraz kruchtę przykrywa dwuspadowy, gontowy dach, na którego krawędzi, nad nawą, umieszczono wysmukłą sygnaturkę, na planie sześcioboku. W ściany, które licowane są pionowymi deskami, wbudowano prostokątne okna. Mała, niska kruchta prowadzi do świątyni, przy której wejściu umieszczono kamienną kropielnicę. Wnętrze kościoła podzielone jest na nawę i przylegające do niej, pięknie ozdobione prezbiterium. Jego ściany pokryte są późnorenesansową polichromią, o geometrycznych wzorach, z motywami roślinnymi. Kasetonowy strop prezbiterium zdobi piękna, profilowana mozaika. W środku prezbiterium umieszczono ołtarz główny pochodzący z 1611r. Składa się on z trzech części: u dołu, poniżej mensy umieszczono płaskorzeźbę Ostatniej Wieczerzy, nad tabernakulum znajduje się figura Chrystusa na krzyżu, całość wieńczy postać Zmartwychwstałego Pana Jezusa. Po prawej stronie ołtarza umieszczono drewnianą, rzeźbioną chrzcielnicę z kamienną podstawą. Małe, prostokątne prezbiterium przylega do nawy głównej. Tworzą ją piękne empory biegnące wokół i wsparte na drewnianych filarach, główny filar nośny, na którym wsparta jest belka sosrębu (podciągu), ławki i empora organowa. Wszystko ozdobione jest taką samą jak ściany prezbiterium, łączącą wszystkie elementy wnętrza, polichromią. Wspaniałym dopełnieniem wnętrza jest wsparta na słupie, pochodząca z 1610r. ambona. Ozdobiona jest rzeźbami, przedstawiającymi czterech Ewangelistów, a nad nią umieszczono baldachim, który wieńczy rzeźba pelikana, karmiącego młode. Po przeciwnej stronie prezbiterium, na tylnej ścianie nawy umieszczono emporę organową. Tworzy ją półokrągły balkon, wsparty na drewnianych filarach, z odmienną, późniejszą ornamentyką polichromii. Jednokondygnacyjny prospekt i cała szafa organowa utrzymana jest w kolorystyce całego wnętrza i do niego dopasowana. Trzyczęściowy, przedzielony pilastrami, płaski prospekt wypełniony jest w całości piszczałkami prospektowymi, należącymi do głosu Prinzipal 8’, nakrytymi w górnej części drewnianymi, rzeźbionymi łukami. Dwie boczne części prospektu wysunięte są nieco do przodu, a w środkową część wbudowano kontuar. Posiada on jeden manuał, na który składa się 49 klawiszy zawartych w skali 1C - 5C (C - c3) oraz klawiaturę pedałową złożoną z 25 drewnianych klawiszy zawartych w skali 1C - 3C (C - c1). Jest to instrument o trakturze mechanicznej i posiada właściwe dla tej traktury drewniane, wysuwane registry, znajdujące się po obu stronach klawiatury manuałowej. Włączają one i wyłączają 7 głosów organowych:
Zespół brzmieniowy manuału: Prinzipal 8 Fufs, Boprdun 8 Fufs, Hohlflauted 8 Fufs, Octave 4 Fufs, Hohlflet 4 Fufs
Zespół brzmieniowy pedału: Octavbals 16 Fufs, Subbas 16 Fufs
Instrument posiada wiatrownice klapowo-zasuwkowe, których pierwszym zadaniem jest rozdzielanie powietrza dla poszczególnych piszczałek poprzez otwieranie klap, które połączone są każda z odpowiednim klawiszem i które wpuszczają powietrze do kanałów poprzecznych. Drugim ważnym zadaniem tej wiatrownicy jest rozdzielanie powietrza dla poszczególnych głosów za pomocą zasuwek, których otwory muszą pokrywać się z otworem w desce i klocu. Powietrze płynie wtedy kanałem poprzecznym do piszczałki i wówczas głos jest włączony. Powietrze, które dochodzi do wiatrownic, dociera do nich poprzez jeden miech znajdujący się w dolnej części szafy organowej i napędzany jest elektrycznie. Nie jest znany budowniczy tego instrumentu ani dokładna data jego powstania (ok. XVIII w.). Przebudowywany był i remontowany w ostatnich latach (napęd elektryczny, nowe manubria), ale nadal posiada cechy starego instrumentu, tzn. skala manuału 1C - 5C, klawisze „białe” pokryte są czarną okleiną, a klawisze „czarne” oklejone są biała kością, nie posiada urządzeń dodatkowych, połączeń, większa część elementów wykonane są z drewna.
Organy w kościele św. Jadwigi w Rybnicy Leśnej są pięknym uzupełnieniem wnętrza zabytkowej świątyni i w każdą niedzielę rozbrzmiewają podczas odprawianej Mszy św.
Dziękujemy ks. Krzysztofowi Dudzikowi za udostępnienie organów oraz danych dotyczących historii kościoła.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

Podziel się:

Oceń:

2004-12-31 00:00

Wybrane dla Ciebie

W warszawskim kościele nagrano bluźnierczy teledysk. Archidiecezja reaguje

2025-11-20 10:55

Adobe Stock

Publikujemy oświadczenie rzecznika prasowego archidiecezji warszawskiej.

Więcej ...

Śląskie: Mężczyzna podciął u podstawy kilkumetrowy drewniany krzyż; został zatrzymany

2025-11-20 13:26

slaska.policja.gov.pl

Policjanci z Gilowic zatrzymali 47-latka, który dwa tygodnie temu podciął u podstawy kilkumetrowy drewniany krzyż stojący w popularnym punkcie widokowym w Międzybrodziu Żywieckim – podała żywiecka policja. Mężczyzna usłyszał zarzuty. Grozi mu pięć lat więzienia.

Więcej ...

Muzyczne spotkania przy rondzie w Rąbieniu ponownie przyciągnęły melomanów

2025-11-20 18:16
Rąbień: Muzycznych spotkań przy rondzie

Jakub Garbacz

Rąbień: Muzycznych spotkań przy rondzie

W kościele Zwiastowania Pańskiego w Rąbieniu odbył się kolejny koncert z cyklu jesienno-zimowych „Muzycznych spotkań przy rondzie”. Niedzielne wydarzenie zatytułowane „Dialogi powietrza i przestrzeni” wypełniły występy dwóch uznanych artystów związanych ze środowiskiem muzycznym stolicy – oboisty Tytusa Wojnowicza oraz organisty Jana Bokszczanina.

Więcej ...

Reklama

Najpopularniejsze

W warszawskim kościele nagrano bluźnierczy teledysk....

Kościół

W warszawskim kościele nagrano bluźnierczy teledysk....

Stanowisko KEP odnośnie do godności osobowej i prawa do...

Kościół

Stanowisko KEP odnośnie do godności osobowej i prawa do...

Inżynieria świętości – św. Rafał Kalinowski

Święci i błogosławieni

Inżynieria świętości – św. Rafał Kalinowski

Przychodźmy do Jezusa z otwartym sercem

Wiara

Przychodźmy do Jezusa z otwartym sercem

Hiszpania: rząd planuje usunąć figury świętych...

Europa

Hiszpania: rząd planuje usunąć figury świętych...

Diecezja Warszawsko-Praska wydała komunikat ws....

Kościół

Diecezja Warszawsko-Praska wydała komunikat ws....

Wałbrzych. Włamanie i profanacja w sanktuarium. Sprawca...

Niedziela Świdnicka

Wałbrzych. Włamanie i profanacja w sanktuarium. Sprawca...

Trwają poszukiwania ks. dr. Marka Wodawskiego OFMConv. -...

Kościół

Trwają poszukiwania ks. dr. Marka Wodawskiego OFMConv. -...

Modlitwa św. Jana Pawła II o pokój

Wiara

Modlitwa św. Jana Pawła II o pokój