Problemy unijnych przywódców z prawdziwą solidarnością i autentycznym uczestnictwem

Reelekcja Donalda Tuska na szefa Rady Europejskiej dokonana przez przywódców państw Unii Europejskiej - pomimo ich wielu zastrzeżeń podawanych w kuluarach i merytorycznego sprzeciwu polskiego rządu oraz towarzysząca jej atmosfera, obnażyła fasadowość Rady i brak autentyczności postaw unijnych przywódców. Po raz kolejny w debacie na szczeblu unijnym posłużono się w sposób instrumentalny zasadą solidarności, rozumiejąc ją jako ślepe i powierzchowne bycie razem. Problem jest jednak głębszy. Wydaje się bowiem, że unijni przywódcy nie zdają sobie sprawy z podstawowego faktu, że zasady życia społecznego (prymatu osoby i podmiotowości (personalizmu); dobra wspólnego i powszechnego przeznaczenia dóbr; pomocniczości; uczestnictwa; solidarności; miłości społecznej i sprawiedliwości społecznej), o których dobitnie przypomina katolicka nauka społeczna, a na które od czasu do czasu, w zależności od potrzeb, powołują się politycy i różni przywódcy, stanowią organiczny system, przez co należy je przyjmować i interpretować z uwzględnieniem ich jednolitego i całościowego charakteru, dostrzegając ich wzajemne powiązania i artykulacje. Błędem jest powoływanie się na którąś z zasad w oderwaniu od pozostałych. Zasady życia społecznego – jak uczy katolicka nauka społeczna - są pierwszym i podstawowym punktem odniesienia dla interpretacji i oceny zjawisk społecznych, oraz kryterium rozeznania i wskazówkami do prowadzenia mądrej i adekwatnej dla rozwoju osoby ludzkiej i społeczności, działalności we wszystkich obszarach życia społecznego. Mają one znaczenie głęboko moralne, bo odsyłają do ostatecznych fundamentów porządkujących życie społeczne. Ukazują także możliwe drogi prowadzące do budowania dobrego i prawdziwie odnowionego życia społecznego, przez co przyczyniają się do kształtowania personalistycznego porządku społecznego. Wydarzenie reelekcji Donalda Tuska opisywane w mediach jako tryumf unijnej solidarności i „klęska” oraz „wpadka” polskiego rządu, w rzeczywistości jest gorzką lekcją niezrozumienia, bądź świadomego zafałszowania zasady solidarności, która organicznie związana jest z zasadą uczestnictwa – będącą fundamentalną dla demokracji aksjologiczno-personalistycznej (w przeciwieństwie do lansowanej demokracji liberalnej, troszczy się o dobro rozwojowe każdego i całego człowieka) oraz społeczeństwa obywatelskiego jawiącego się jako autentyczna demokracja w praktyce. Przyjrzyjmy się więc po krótce zasadzie uczestnictwa. 1. Istota kategorii uczestnictwa Kategoria „uczestnictwa” (łac. participatio) ma bardzo długą historię zarówno w języku filozofii jak i teologii. Pojęcie to spopularyzowane przez stoików, znane było już Sokratesowi, Platonowi, a przede wszystkim Arystotelesowi. W filozofii chrześcijańskiej dużo uwagi poświęcili zagadnieniu uczestnictwa m.in. św. Augustyn, św. Ambroży oraz św. Tomasza z Akwinu. W XX wieku K. Wojtyła rozwinął i opisał to zagadnienie, tworząc autorską teorię uczestnictwa w studium Osoba i czyn. Przywołany Autor ujmuje problematykę uczestnictwa i tego, co jest z nią związane z punktu widzenia personalizmu. Uważa bowiem, że zagadnienie to „zdaje się leżeć w centrum współczesnego myślenia o człowieku (...), w centrum życia i współżycia ludzi”. Dlatego za punkt wyjścia przyjmuje on fakt istnienia i działania konkretnego człowieka wśród innych, a także wspólnie z innymi ludźmi. 2. Rozumienie kategorii uczestnictwa Karol Wojtyła opisuje dwa podstawowe znaczenia uczestnictwa, poddając analizie dwa typy relacji międzyludzkich: 1)„ja” - „ty” oraz 2) „ja”- „ my”. Pierwsze znaczenie omawianej kategorii związane jest z „uczestniczeniem w człowieczeństwie innych ludzi”. Człowieczeństwo w myśli filozoficznej K. Wojtyły to nie abstrakcyjna idea człowieka, ale osobowe „ja”, jedyne i niepowtarzalne. Najbliższe temu określeniu jest pojęcie „bliźni”, które każe dostrzegać i cenić w każdym człowieku coś bezwzględnego, niezależnego od nikogo i żadnej społeczności - „samo tylko człowieczeństwo, którego posiadaczem jest tak samo każdy «inny» człowiek, jak i «ja» sam”. W pojęciu „bliźni” zaznacza się więc podstawowe przyporządkowanie wszystkich ludzi do siebie w samym człowieczeństwie. Uczestniczenie w samym „człowieczeństwie każdego człowieka” jest zdaniem Wojtyły „rdzeniem wszelkiego uczestnictwa”, warunkującym „personalistyczną wartość wszelkiego bytowania i działania wspólnie z innymi”.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

Polityka

Problemy unijnych przywódców z prawdziwą solidarnością i autentycznym uczestnictwem

Ks. Mariusz Sztaba

2017-03-13 10:43

Wybrane dla Ciebie

Donald Trump na straży granic

Tomasz Winiarski

Abp Stanisław Gądecki: Nie ma partii politycznej w pełni odpowiadającej wymaganiom etycznym zrodzonym z wiary

2025-03-18 17:50

mp/KAI

Kard. Ryś: ile jest w nas ojcostwa i macierzyństwa?

2025-03-19 19:40

Julia Saganiak

Tygodnik

Nowy numer

Jak zatrzymać młodych w Kościele?

Nie wystarczy mówić, że Kościół jest dla nich

Autentyczni

Kiedy pasterze nie potrafią przewodzić

Gdy życzę bliźniemu źle

Potrzebujemy waszej uwagi i odwagi

Seminarium 35+

Przestańcie się wtrącać

Aborcja na Wiejskiej

Najpopularniejsze

Przerażające! Program tv prezentuje satanistyczny „rytuał”, w którym Lady Gaga przywołuje...

Dlaczego Bóg przeznaczył sobie nawzajem mężczyznę i...

Nowenna przed Uroczystością Zwiastowania Pańskiego

Wiara i zaufanie Bogu to cechy osobowości św. Józefa

Rosja: w Irkucku zmarł nagle ks. W. Siek SVD

Nowenna do św. Józefa

Hiszpania: rośnie liczba pielgrzymów w miejscach...

Włochy: 13-letni uczeń ukarany za odmowę korzystania z...

18-latka umiera po nieudanej 22-tygodniowej aborcji

Katowice: Tragedia na lotnisku. Funkcjonariuszka Straży...

Multimedia

Bielawa. Dekanalna inauguracja Roku Jubileuszowego

Wielkopostne Kościoły Stacyjne w Łodzi

Błogosławieństwo lektorów

Peregrynacja w parafii Podwyższenia Krzyża Świętego w Częstochowie

Animatorzy liturgicznii 2025

Prezentacja nr 12/2025

Autentyczni

Najnowsze

19:50Papież Franciszek w liście do kard. Dziwisza: Proszę,...

19:46Wokół myśli ks. prof. Pasierba

19:40Kard. Ryś: ile jest w nas ojcostwa i macierzyństwa?

19:23Regens Penitencjarii Apostolskiej w Sanktuarium św....

19:10Papież w Gemelli: zaprzestano stosowania nieinwazyjnej...

18:469. rocznica sakry biskupiej bpa Jacka Kicińskiego

18:12Warszawa: „Konklawe. Tajemnice wyborów papieskich" -...

17:13Prymas Polski: obchody milenium koronacji okazją do...

15:20Katedra Notre-Dame: 100 dni od otwarcia, emocje, łzy,...

14:37Abp Gądecki zabrał głos w sprawie nominacji bpa...

19:50
Papież Franciszek w liście do kard. Dziwisza: Proszę,...

19:46
Wokół myśli ks. prof. Pasierba

19:40
Kard. Ryś: ile jest w nas ojcostwa i macierzyństwa?

19:23
Regens Penitencjarii Apostolskiej w Sanktuarium św....

19:10
Papież w Gemelli: zaprzestano stosowania nieinwazyjnej...

18:46
9. rocznica sakry biskupiej bpa Jacka Kicińskiego

18:12
Warszawa: „Konklawe. Tajemnice wyborów papieskich" -...

17:13
Prymas Polski: obchody milenium koronacji okazją do...

15:20
Katedra Notre-Dame: 100 dni od otwarcia, emocje, łzy,...

14:37
Abp Gądecki zabrał głos w sprawie nominacji bpa...