Żyjemy w świecie rzeczy materialnych, a zarazem w świecie rzeczy pełnych symboliki, takich jak: światło, ogień, woda... W życiu codziennym mamy do czynienia z relacjami pomiędzy ludźmi, które wyrażają i symbolizują rzeczy głębsze, na przykład: dzielenie się posiłkiem będące znakiem przyjaźni, uczestnictwo w manifestacji, będące symbolem solidarności, obchodzenie rocznicy narodowej, będące symbolem tożsamości.

Mówiąc o znakach i symbolach warto podkreślić, iż sam Jezus Chrystus jest wielkim znakiem miłości Ojca. Ustanowił On Kościół jako znak i narzędzie swojej zbawczej miłości. Posłużył się znakami wody, chleba, wina..., abyśmy mogli przyjąć i dobrze zrozumieć rzeczywistość wyższą, której nie widzimy. W sprawowaniu Eucharystii i innych sakramentów symbole wody, oleju, chleba, wina, włożenia rąk, nałożenia obrączek itp., wprowadzają nas w obecność i nadprzyrodzone działanie Boga.

Wiele znaków wpisanych jest w tradycję Kościoła, dlatego też w tradycji i życiu Kościoła mocno ugruntowały się dwa znaki wyrażające obecność i działanie Maryi w ekonomii zbawienia. Są nimi: różaniec i szkaplerz.

Od siedmiu wieków w powszechnym użyciu jest Szkaplerz Najświętszej Maryi Dziewicy z Góry Karmel. Jest to znak przyjęty przez Zakon Karmelitański i zatwierdzony przez Kościół jako zewnętrzny wyraz Macierzyńskiej Miłości Maryi do nas oraz naszego synowskiego przyjęcia tej Miłości i jej odwzajemnienia. Świadczy o tym fakt objawienia się Maryi Szymonowi Stockowi - generalnemu przełożonemu. To on w trudnej sytuacji swego Zakonu zwrócił się z ufnością o ratunek do Królowej i Matki Karmelu. Jego modlitwą były wówczas słowa hymnu do dziś śpiewanego przez karmelitów - Flos Carmel. W przekładzie brzmią one następująco: Kwiecie Karmelu, Płodna Winnico, Ozdobo niebios, Matko - Dziewico, O najwybrańsza! Matko łagodna, Czysta i wierna, Dzieciom Karmelu bądź miłosierna, O Gwiazdo morza.

Podczas tej modlitwy, pewnego dnia, Matka Boża objawiła mu się i ukazując szkaplerz powiedziała: "Przyjmij, najmilszy synu, szkaplerz twego Zakonu, jako znak Mego Braterstwa, przywilej dla ciebie i wszystkich Karmelitów. Kto w nim umrze, nie zazna ognia piekielnego. Oto Znak Zbawienia, ratunek w niebezpieczeństwach, Przymierze Pokoju i wiecznego zobowiązania".

Miejsce i datę wizji szkaplerznej trudno ustalić na podstawie istniejących źródeł. Bardzo stara tradycja wskazuje na klasztor w Aylesford (Anglia), a czas objawienia ustala na 16 lipca 1251 r. Do przywileju szkaplerza św. dodany został nieco później przywilej sobotni, ogłoszony na polecenie Matki Bożej przez papieża Jana XXII w Bulli Sobotniej, dnia 3 marca 1322 r. Przywilej ten polega na obietnicy Matki Bożej wybawienia z czyśćca w sobotę po śmierci tych, którzy nosili pobożnie szkaplerz, zachowywali czystość według stanu i odmawiali modlitwę brewiarzową (oficjum) o Matce Bożej (jeśli nie umieli czytać, to zachowywali post w środy i soboty).

Kościół wielokrotnie zatwierdzał przywilej szkaplerza i popierał nabożeństwo szkaplerzne. Ustanowił święto Matki Bożej Szkaplerznej jako wspomnienie Najświętszej Maryi Panny z Góry Karmel w dniu 16 lipca. Papież Klemens VII bullą Ex clementi z dnia 12 sierpnia 1530 r. potwierdził wszystkie łaski i przywileje Zakonu Karmelitańskiego. Na mocy apostolskiej władzy zatwierdził przywilej sobotni "a dla pewności, gdyby nigdy nie był udzielony, przez tę bullę niech będzie udzielony".

Jak wiadomo z historycznych zapisów Kościoła w wiekach średnich wielu chrześcijan chciało przyłączyć się do Zakonów wówczas powstałych: Franciszkanów, Dominikanów, Augustianów, Karmelitów. Powstał także laikat stowarzyszony przez bractwa. Wszystkie Zakony chciały dać osobom świeckim znak przynależności i uczestnictwa w swojej duchowości i apostolacie. Często znakiem tym była jedna z części habitu zakonnego: płaszcz, sznur, szkaplerz. Wielcy czciciele Matki Bożej Szkaplerznej - Zakony Karmelitańskie rozpowszechniali szkaplerz w zredukowanej formie jako znak przynależności i jako wyraz uczestnictwa w swojej duchowości.

Słowo "szkaplerz" wywodzi się od łacińskiego scapulae ( plecy, barki) i oznacza szatę okrywającą plecy i piersi. Nazwy tej używał już św. Benedykt, gdy mówił w Regule o ubiorze mnichów oraz o wierzchniej szacie używanej w czasie pracy, która jest tuniką bez rękawów sięgającą do pasa z przodu i z tyłu.

Z biegiem czasu nabrał on znaczenia symbolicznego: wyrażał niesienie codziennego krzyża przez uczniów i naśladowanie Pana Jezusa. W niektórych zakonach, tak stało się w Karmelu, szkaplerz stał się znakiem własnej tożsamości i życia. Szkaplerz zaczął symbolizować specjalną więź Karmelitów z Maryją, Matką Pana Jezusa i Patronką Zakonu, do czego przyczyniła się wielowiekowa tradycja o maryjnym objawieniu i nadaniu przywilejów tym, którzy ten szkaplerz noszą i w nim umierają.

Szkaplerz karmelitański, o ile jest częścią habitu, składa się z dwóch prostokątnych kawałków brązowego sukna z naszytymi wyobrażeniami Matki Bożej Szkaplerznej (na jednej części) i Pana Jezusa (na drugiej części), połączonych ze sobą tasiemkami. Nosi się go pod ubraniem lub na ubraniu, w ten sposób, że jeden kawałek opada na piersi, a drugi na plecy. Papież Pius X zezwolił na zastąpienie szkaplerza św. medalikiem szkaplerznym.

Od strony czcicieli Maryi szkaplerz symbolizował ufność pokładaną w Jej Macierzyńskiej Miłości, co prowadziło do skutecznego wstawiennictwa przed Bogiem w kwestii wiecznego zbawienia, a przyjmując Jej Opiekę w całym życiu, szkaplerz wyrażał pragnienie naśladowania Jej stylu życia i cnót, szczególnie cnoty czystości przeżywanej według własnego stanu. W ten sposób szkaplerz przeobraził się w znak maryjny.

Wychodząc z wielowiekowej tradycji Zakonu potwierdzonej przez autorytet Kościoła szkaplerz wyraża komunię z Maryją zobowiązując do naśladowania Pana Jezusa, jak to czyniła Maryja, doskonały wzór wszystkich uczniów Chrystusa. Dziewica Maryja uczy nas żyć w otwartości na Boga, przyjmując w życiu Jego wolę, słuchać Słowa Bożego przekazanego w Piśmie Świętym i Tradycji Kościoła, odkrywać je w życiu, przyjmować je i wprowadzać w czyn. Wpatrując się w Maryję każdy z nas powinien nieustannie modlić się i każdego dnia na nowo szukać i odkrywać Boga obecnego we wszystkich okolicznościach życia, być blisko naszych sióstr i braci znajdujących się w potrzebie i solidaryzować się z nimi.

Szkaplerz, będący znakiem maryjnym, zobowiązuje do chrześcijańskiego życia, ze szczególnym ukierunkowaniem na nauczanie Najświętszej Maryi Dziewicy potwierdzanym codzienną modlitwą: Pod Twoją obronę...