Reklama

Zapomniany najstarszy drewniany kościół stolicy

Niedziela warszawska 30/2004

Czy królowa Bona zatrzymała się w Grodzisku, aby odpocząć po trudach podróży, czy też - jak podaje kronikarz bernardyński Franciszek Morański - urodziła tu syna, a na pamiątkę swego pobytu ufundowała kościół? A może - jak twierdzi XIX-wieczny anonimowy autor kroniki parafialnej - pokutowała tu niegdyś znacząca osobistość i to ona wystawiła istniejącą do dziś świątynię? Chyba nie sposób ustalić, jakie były początki najstarszego drewnianego kościoła stolicy, przy którym dziś koncentruje się życie liczącej ok. 4 tys. wiernych parafii św. Michała Archanioła.

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Parafia na nowo „misyjna”

Grodzisk leży ok. 3 km od dużego osiedla mieszkaniowego na Bródnie. Dojeżdża tu autobus miejski, a w ostatnich latach powstały nowe osiedla. - Parafia rozrasta się, co pół roku albo rok powstają nowe osiedla - mówi proboszcz ks. Jan Strzyż. Osiedlają się tu ludzie przybyli ze wszystkich stron Polski, którzy przyjechali do stolicy w poszukiwaniu pracy. Niektórzy brali kredyty mieszkaniowe i kupowali mieszkania na nowych osiedlach, np. Derby. Część z nich - nie mając pracy - ma dziś wielkie trudności ze spłatą.
Księdza Proboszcza cieszy fakt, że część nowych mieszkańców związała się już z parafią. Zdaje sobie jednak sprawę, że wielu jeszcze nie odnalazło się w tym środowisku. - Mamy u nas parafię na nowo „misyjną”, wciąż przybywają nowi ludzie i trzeba wiele spraw rozpoczynać od nowa - podkreśla. Ma jednak nadzieje, że po jakimś czasie, gdy dzieci zaczną uczęszczać do szkoły, gdy przyjdzie czas na I Komunię św., rodzice zbliżą się do Kościoła. Dużo ciepłych słów od Księdza Proboszcza usłyszeć można o ludziach zamieszkałych w starej części parafii. Większość z nich pracowała niegdyś w upadłym PGR albo uprawiając własną ziemię dorabiali pracując w fabrykach. Dziś są na ogół bez pracy, a najstarsi na rentach i emeryturach. Są bardzo związani z parafią, dbają o kościół.
W parafii działa kilka ruchów kościelnych. Są ministranci, bielanki, kilka kół Żywego Różańca, grupy pomocy charytatywnej, a także Rodziny Nazaretańskie. Opiekę duszpasterską sprawuje nad nimi ks. Jarosław Reda, miejscowy wikariusz, który też katechizuje w leżącej na terenie parafii szkole.
Miejscowi parafianie znani są z dużych zdolności organizacyjnych - podkreśla Ksiądz Proboszcz. Sami organizują pielgrzymki, najczęściej do sanktuariów maryjnych (Jasna Góra, Licheń, Kodeń, a od niedawna także do światowego centrum kultu Miłosierdzia Bożego w Krakowie-Łagiewnikach); sami wykonują ołtarze na Boże Ciało itp.

Reklama

Cenny XVI-wieczny zabytek

Dumą wszystkich parafian jest pamiętający czasy królowej Bony i innych polskich władców kościół św. Michała Archanioła, najstarszy zachowany drewniany kościółek w stolicy. To właśnie m.in. dla uratowania tego cennego zabytku, bp Kazimierz Romaniuk ordynariusz diecezji warszawsko-praskiej posłał do Grodziska w 1998 r. ks. Jana Strzyża, który jest historykiem sztuki. W ciągu pięciu lat udało mu się dokonać generalnego remontu kościoła i przywrócić jego dawną świetność. Wymieniono fundamenty, dach, wykonano oszalowanie, dokonano renowacji ołtarzy i znajdujących się tu rzeźb.
Pracy było dużo, a podjęte inwestycje kosztowne, zwłaszcza że chodzi o zabytek dużej klasy. Jego historia jest bardzo ciekawa i długa. Kościół powstał najprawdopodobniej z fundacji królowej Bony w 1534 r. Przez pierwsze lata nie prowadzono tu systematycznego duszpasterstwa. Dopiero w 1602 r. król Zygmunt III dał bernardynom w Grodzisku włókę gruntu wraz z kościołem i obowiązkiem odprawiania w nim dla miejscowej ludności Mszy św. w niedziele i święta. Bernardyni darowiznę przyjęli, a po osuszeniu przyległych bagnistych terenów rozszerzyli powierzchnię swoich gruntów do 280 morgów. Przy kościele wznieśli dom mieszkalny i założyli zakonną rezydencję. Po przeniesieniu stolicy Polski z Krakowa do Warszawy do Grodziska wstępowali na modlitwę królowie Władysław IV, Jan Kazimierz, którzy w pobliskim Nieporęcie mieli domek myśliwski i chętnie polowali w tych okolicach, a także możni panowie i szlachta.
Bernardyni dbali o świątynię. Mieszkało przy niej 2 ojców, a w czasie, gdy osuszano teren także kilku braci zakonnych. W 1709 r. do grodziskiego kościoła przeniesiono stare organy z bernardyńskiego kościoła w Ostrołęce, a w 1811 r. ołtarz z obrazem Matki Bożej Częstochowskiej z zakonnego kościoła na ul. Ratuszowej w Warszawie. Ten ostatni miał tu być tymczasowo. Słusznie uważano, że w oddalonym Grodzisku przetrwa niespokojne dni Księstwa Warszawskiego. Okazało się, że pozostał tu do dnia dzisiejszego.
W 1841 r. bernardyni wydzierżawili swą posiadłość rolną w Grodzisku. Uznali, że wystarczy, gdy ksiądz będzie dojeżdżał w niedziele i święta dla odprawiania Mszy św. Połowę domu zastrzeżono dla przyjeżdżającego kapłana, drugą połowę przejął dzierżawca, który miał zadbać o światło dla kościoła i wyżywienie dla księdza podczas pobytu w Grodzisku. Miał też wysyłać po księdza w każdą niedzielę i święta furmankę z koniem.
Po kasacji zakonu dokonanej przez władze carskie w 1864 r. bernardyni opuścili Grodzisk, a świątynia znalazła się pod zarządem parafii Matki Bożej Loretańskiej w Warszawie. Jeszcze w 1895 r. ustanowiony tu został na stałe wikariusz. Ponieważ świątynia okazała się niewystarczająca, podjęto decyzję o budowie kościoła św. Izydora w Markach. Powstał on w zaledwie w siedem miesięcy. Kościół w Grodzisku popadał w ruinę. Walnie przyczyniły się do tego obie wojny światowe. Podczas II wojny światowej w najbliższe okolice kościoła spadła bomba, zaryła się w bagniste podłoże i... nie wybuchła. Kościół po wojnie remontowano w 1954 r., a od 1975 r. - z woli kard. Stefana Wyszyńskiego - stał się świątynią parafialną.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

Reklama

Plany na przyszłość

Parafia licząca jeszcze stosunkowo niedawno 1,5 tys. wiernych, dziś liczy ich około trzy razy więcej. Nic dziwnego, że dotychczasowy niewielki kościółek modrzewiowy jest niewystarczający. Dlatego też zapadła decyzja budowy nowej, murowanej świątyni, przy której w przyszłości powstanie nowa parafia. Jest już poświęcony plac pod budowę, na wiosnę 2005 r. ruszy budowa. - Nasi wierni są ofiarni i - z Bożą pomocą - na pewno poradzimy sobie z budową. Są życzliwi, otwarci na Kościół - podkreśla ks. proboszcz Strzyż.
Jego największym marzeniem jest budowanie małych wspólnot i angażowanie jak największej liczby wiernych w życie parafii.

Msze św. w kościele w Grodzisku
dni powszednie - 17.30
niedziele: 7.30, 10.00 (dla dzieci), 11.30, 12.30 i 17.30 (dla młodzieży)

Podziel się:

Oceń:

2004-12-31 00:00

Wybrane dla Ciebie

Wy jesteście przyjaciółmi moimi

2024-04-26 13:42

Niedziela Ogólnopolska 18/2024, str. 22

Adobe Stock

Więcej ...

Turniej WTA w Madrycie - Świątek wygrała w finale z Sabalenką

2024-05-04 22:18

PAP/EPA/JUANJO MARTIN

Iga Świątek pokonała Białorusinkę Arynę Sabalenkę 7:5, 4:6, 7:6 (9-7) w finale turnieju WTA 1000 na kortach ziemnych w Madrycie. To 20. w karierze impreza wygrana przez polską tenisistkę. Spotkanie trwało trzy godziny i 11 minut.

Więcej ...

Borowa Wieś: znaleziono dziewczynkę w oknie życia

2024-05-05 10:01

Karol Porwich

W oknie życia znajdującym się na terenie Ośrodka dla Osób Niepełnosprawnych "Miłosierdzie Boże" w Mikołowie-Borowej Wsi znaleziono dziewczynkę. Do wydarzenia doszło we wtorek 30 kwietnia.

Więcej ...

Reklama

Najpopularniejsze

#PodcastUmajony (odcinek 5.): Ile słodzisz?

Wiara

#PodcastUmajony (odcinek 5.): Ile słodzisz?

Rozważania na niedzielę: Jak się uczyć miłości?

Wiara

Rozważania na niedzielę: Jak się uczyć miłości?

To święty również na dzisiaj

To święty również na dzisiaj

Ks. Węgrzyniak: miłość owocna i radosna dzięki...

Wiara

Ks. Węgrzyniak: miłość owocna i radosna dzięki...

Czy 3 maja obowiązuje wstrzemięźliwość od pokarmów...

Kościół

Czy 3 maja obowiązuje wstrzemięźliwość od pokarmów...

Nakazane święta kościelne w 2024 roku

Kościół

Nakazane święta kościelne w 2024 roku

Czy 3 maja obowiązuje nas udział we Mszy św.?

Kościół

Czy 3 maja obowiązuje nas udział we Mszy św.?

#NiezbędnikMaryjny: Litania Loretańska - wezwania

Wiara

#NiezbędnikMaryjny: Litania Loretańska - wezwania

Nabożeństwo majowe - znaczenie, historia, duchowość +...

Wiara

Nabożeństwo majowe - znaczenie, historia, duchowość +...