Nazwa Hana na określenie środkowych Moraw pojawiła się w XV w. i pochodzi od rzeki o tej samej nazwie. Hanacka sztuka ludowa wyróżniała się nie tylko bogactwem i różnorodnością, ale spełniała przy tym określone zadania. Była silnie związana z terenami wiejskimi, odzwierciedlając gusty i upodobania mieszkańców. Mimo stosowania prostych środków, wyrażała uczucia, z jakimi twórca podchodził do zastosowanych materiałów, techniki, kształtu czy proporcji. Wartości artystyczne można dostrzec przede wszystkim w budownictwie, wnętrzach mieszkalnych, narzędziach, urządzeniach i naczyniach wykonywanych z różnych materiałów - drewna, metalu, gliny i tkanin. „Niestety, nowoczesność wraz z wpływami cywilizacyjnymi spowodowała zniszczenie zaplecza sztuki ludowej i pozbawiła ją dominujących funkcji, które stopniowo uległy zapomnieniu. Z zasad panujących od wieków, a dotyczących formy, barwy, cechy i obrzędu pozostały tylko dekoracje. Pomimo tego sztuka ludowa ciągle posiada swoją wysoką wartość” - powiedziała Niedzieli Bożena Kostrzejowska, komisarz wystawy.
Na wystawie obejrzeć można tradycyjne stroje ludowe, wyroby rzemiosła i sztuki. Ekspozycja prezentuje także przedmioty wotywne, figurki świętych czy obrazy maryjne. Znalazły się na niej również makiety domów.
Domy na Hanie budowane były przede wszystkim z gliny, a raczej z cegły wypalanej z tego materiału. Drewno wykorzystywano przy konstrukcjach dachowych, do montażu stropów i klap. Wyposażenie domów było bardzo skromne. W pomieszczeniu mieszkalnym znajdowały się najbardziej potrzebne rzeczy takie jak stół, ławy, skrzynie, łóżko. Zwykle obok drzwi stał piec, a w kącie znajdowały się półki i kredens. Na ścianie wisiała półka z talerzami i dzbanami, liczne obrazki na szkle, później kolorowe druki, krzyż. W rogu na wprost stołu stało łóżko na którym sypiali gospodarze. Pozostali członkowie rodziny i służba spali na piecu w komórce lub stajni.
Na przestrzeni wieków na terenie Hany wytworzyły się charakterystyczne cechy ubioru. Najlepiej widać to na przykładzie stroju ludowego. Strój hanacki można zaliczyć do najbardziej malowniczych w bogatym wachlarzu strojów narodu czeskiego, w którym dominuje niezwykle barwny i różnorodny haft. „Dzięki dużemu zainteresowaniu, które wzbudzał wśród stanów wyższych został stosunkowo dobrze opracowany i zachowany. W połowie XIX w. przybrał ostateczny kształt i formę. Do najstarszych elementów tego stroju należy tzw. kożuszek ogonowy wkładany przez głowę - opowiada komisarz wystawy. Mężczyźni nosili spodnie skórzane w kolorze żółtym lub brązowo-czerwonym. Na koszulę z szerokimi i marszczonymi rękawami nakładali kamizelkę z czarnego lub zielonego sukna, zdobionego haftem. Podczas uroczystości strój uzupełniano długim płaszczem i kapeluszem w kształcie łódki. Zaś kobiety ubierały się w długie, marszczone spódnice, na których wiązały fartuchy, najczęściej koloru niebieskiego. Na bluzki z marszczonymi rękawami i haftowanymi kołnierzykami ubierały gorsecik. Była to tzw. kondulka, szyta z różnych tkanin. Nieodłącznym elementem stroju były dodatki, takie jak chusty czy haftowane paski” - wyjaśnia Bożena Kostrzejowska.
Ekspozycję można oglądać do 31 grudnia br.
Pomóż w rozwoju naszego portalu



