Reklama

Zarys historii parafii pw. św. Stanisława Biskupa Męczennika w Skrzeszewie

Niedziela podlaska 49/2004

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Wielki książę litewski (1392-1430) Witold Aleksander (ok. 1348-1430), uposażając 1 kwietnia 1428 r. biskupstwo łuckie nadał mu również wieś Skrzeszew, leżącą w ziemi drohickiej. Wkrótce po tym ks. Andrzej z Płońska (zm. 1459 r.), biskup łucki (1425-1459) erygował tutaj parafię, o czym świadczy wzmianka z 1431 r. Mówi ona o ks. Grzegorzu, plebanie ze Skrzeszewa, fundującym kościół, który pełnił jednocześnie urząd oficjała biskupiego na ziemię drohicką (zm. po 1458 r.). W latach 1477-1486 plebanem był ks. Stefan. W 1501 r. ks. Jan Mikołaj Pudełko (Andruszewicz) (zm. 1501/1502), biskup łucki (1491-1501/1502), odnowił i uposażył kościół pw. św. Stanisława i Matki Bożej w dwie włóki ziemi (Skrzeszew i Wasilew), którymi zarządzał pleban skrzeszewski ks. Jakub Skarżyński.
Kolejne nadania poczynił w 1527 i 1532 r. ks. Paweł - książę Algimunt Holszański (1485-1555), biskup łucki (1507-1536). Do 1795 r. Skrzeszew, który należał do jednej z rezydencji biskupów łuckich, stanowił jednocześnie ich uposażenie. W 1537 r. fundację na rzecz Skrzeszewa uczyniła Zofia z Korczewskich Hlebowicz (zm. po 1538 r.), żona (po 1513 r.) właściciela Czapli - Mikołaja Rafałowicza Saczko h. Korczak.
W 1705 r. Stanisław Godlewski h. Gozdawa (zm. 1709 r.), regent kancelarii koronnej (1689), starosta nurski (1688-1709) i kasztelan podlaski (1705-1709), zainicjował budowę obecnego kościoła. Od 1709 r., wypełniając ślub swego brata - dzieło kontynuował Jan Godlewski (zm. 17.02.1717 r.), stolnik (1689-1710) i podkomorzy nurski (1710-1717). Po jego przedwczesnej śmierci budowę ukończyli w 1733 r.: Baltazar (Balcer) Ciecierski h. Rawicz (zm. 15.07.1750 r.), stolnik drohicki (1710-1750) i jego żona (od 1712 r.) Anna Gembicka h. Nałęcz, córka Jana Pawła Gembickiego (zm. 01.01. 1713 r.), kasztelana nakielskiego (1712-1713). 11 września 1733 r. kościół został konsekrowany przez ks. Józefa Olszańskiego (zm. ok. 1738 r.), sufragana chełmskiego (1725-1736). W 1724 r. ks. Stefan Bogusław Rupniewski (1671-1731), biskup łucki (1721-1731), otrzymał od króla Augusta II Mocnego (1697-1733) przywilej na lokację Skrzeszewa jako miasta. Kolatorami skrzeszewskiej świątyni w 1741 r. byli m.in.: Józef Franciszek Sapieha h. Lis (1670-1744), podskarbi nadworny litewski (1706-1709; 1713-1744) oraz ks. kan. Michał Jakubowski, proboszcz w Skrzeszewie (ok. 1795 r.).
W 1808 r. Skrzeszew od władz austriackich zakupił Franciszek Obniski (zm. 1843 r.), poseł łosicki na sejm (1818). W 1837 r. odrestaurował on kościół i powiększył świątynię, dobudowując 2 boczne kaplice, pod kierunkiem ks. Stanisława Korzebskiego (1784-1849). W latach 1845-1925 kolatorami skrzeszewskiej świątyni byli m.in: Józef Ochenkowski (1797-1848), który w 1845 r. powiększył uposażenie kościoła i jego syn Karol (1840-1884).
W kościele tym, podobnie jak i w poprzednim, był czczony łaskami słynący obraz Matki Bożej, raz określanej jako Różańcowa, innym razem jako Częstochowska. Niemniej jednak od dawna, bo od początku XVIII w. świątynia ta słynęła z wielkiego kultu Matki Bożej Różańcowej. Do 1764 r. odnotowano tutaj co najmniej 72 cudowne uzdrowienia. Sanktuarium maryjne w Skrzeszewie było znane szeroko na Podlasiu. Wśród grona ludzi, którzy doznali wiele łask i cudów znajdowali się m.in.: ks. Stefan Bogusław Rupniewski (1671-1731), biskup łucki (1721-1731), a także fundator obecnej świątyni Stanisław Godlewski.
Podczas działań wojennych w 1915 r. dzwonnica i świątynia zostały mocno uszkodzone: zburzone wieże, 75 % dachu, szyby itd. Odbudową kościoła w 1918 roku kierował ks. Feliks Franczewski (ur. 1866 r.), ówczesny proboszcz skrzeszewski (1913-1921).
W prawym rogu placu kościelnego znajduje się murowana, czworoboczna dzwonnica, zbudowana w I połowie XIX w. Na posesji kościelnej stoi nowa plebania, oddana do użytku w 1986 r., która została zbudowana staraniem ks. Stanisława Zajki (adm. 1986-1989).

Kaplice:
Czaple - kaplica dojazdowa pw. Chrystusa Miłosiernego, zbudowana w 1984 r., pod kierunkiem ks. Stanisława Zajki. Jej poświęcenia dokonał 29 lipca 1984 r. ks. Jan Mazur, biskup siedlecki czyli podlaski (1968-1996).
Porządek Mszy św.:
- niedziele i święta:
- kościół parafialny: 8.30, 10.00, 11.30
- kaplica w Czaplach: 12.30
- święta niebędące dniami wolnymi od pracy:
- kościół parafialny: 8.30, 10.00
- kaplica w Czaplach: 11.30
Odpusty w parafii: św. Stanisława Biskupa i Męczennika; Matki Bożej Szkaplerznej, św. Michała Archanioła
Nabożeństwo adoracyjne: przed III niedzielą Adwentu
Księgi metrykalne:
Księgi Chrztów: od 1724 r.
Księgi Małżeństw: od 1743 r.
Księgi Zmarłych: od 1797 r.

Bibliografia
I. Galicka, H. Sygietyńska, Województwo Warszawskie. Powiat Sokołowski (Katalog Zabytków Sztuki w Polsce t. X z. 25), Warszawa 1965; T. Jędrzejkiewicz-Krawczak, Skrzeszew. Zapomniane Maryjne Sanktuarium (mps); M. Pietrzak, Kościoły i cmentarze ziemi sokołowskiej, Sokołów Podlaski 2002.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

Podziel się:

Oceń:

2004-12-31 00:00

Wybrane dla Ciebie

Przebaczenie „uprzedzające”

2025-08-20 17:30

Vatican Media

Podczas audiencji generalnej Leon XIV rozważał w katechezie sens chrześcijańskiego miłosierdzia - darmowego uścisku, ofiarowanego bez żadnych warunków wstępnych, tak istotnego dla pokoju.

Więcej ...

Ważna uroczystość w parafii, którą często odwiedzał Jan Paweł II

2025-08-20 09:31
Parafia śś. Apostołów Szymona i Judy Tadeusza w Kozach

Archiwum parafii

Parafia śś. Apostołów Szymona i Judy Tadeusza w Kozach

W niedzielę, 24 sierpnia br., parafia śś. Apostołów Szymona i Judy Tadeusza w Kozach przeżywać będzie uroczystości z okazji 25. rocznicy koronacji maryjnej figury Matki Bożej Koziańskiej, zwanej przez wiernych „Panienką”. To właśnie do tej wspólnoty parafialnej w latach 50. XX wieku często przyjeżdżał młody ks. Karol Wojtyła, odwiedzając swego znajomego wikariusza, ks. Franciszka Macharskiego. Stąd razem ze studentami i przyjaciółmi wyruszał na górskie wędrówki po Beskidach. Późniejszy papież Jan Paweł II wielokrotnie wracał do Kóz, by modlić się przed czczoną figurą Maryi.

Więcej ...

Właściciele i pracownicy Zakładów Pogrzebowych spotkają się u św. Józefa w Bierutowie [Zaproszenie]

2025-08-20 21:09

Kościół św. Józefa w Nazarecie/fot. Grażyna Kołek

W pierwszą niedzielę września [7 września 2025 roku] o godz. 13:00 w kościele św. Józefa Oblubieńca NMP w Bierutowie odbędzie się Eucharystia w intencji osób, które swoją pracą, posługą wspierają innych w trudnym momencie doświadczenia śmierci i pożegnania z najbliższymi. To zaproszenie do wspólnej modlitwy i spotkania dla właścicieli pracowników Zakładów Pogrzebowych, a także wszystkich związanych z branżą funeraln

Więcej ...

Reklama

Najpopularniejsze

Nowenna ku czci św. Moniki

Wiara

Nowenna ku czci św. Moniki

Przypowieść o robotnikach w winnicy ukazuje nam wielką...

Wiara

Przypowieść o robotnikach w winnicy ukazuje nam wielką...

Św. Bernard z Clairvaux – człowiek z Jasnej Doliny

Święci i błogosławieni

Św. Bernard z Clairvaux – człowiek z Jasnej Doliny

Nowenna do św. Augustyna

Wiara

Nowenna do św. Augustyna

Nakazane święta kościelne w 2025 roku

Kościół

Nakazane święta kościelne w 2025 roku

Niepokojące informacje o stanie zdrowia ks. Olszewskiego

Kościół

Niepokojące informacje o stanie zdrowia ks. Olszewskiego

Nowenna do Matki Bożej Częstochowskiej 2024 (dzień 1.)

Wiara

Nowenna do Matki Bożej Częstochowskiej 2024 (dzień 1.)

Zmiany kapłanów 2025 r.

Kościół

Zmiany kapłanów 2025 r.

Jaki OGIEŃ przyszedł Chrystus rzucić na ziemię i bardzo...

Wiara

Jaki OGIEŃ przyszedł Chrystus rzucić na ziemię i bardzo...