Reklama

Zarys historii parafii pw. św. Stanisława Biskupa Męczennika w Skrzeszewie

Niedziela podlaska 49/2004

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Wielki książę litewski (1392-1430) Witold Aleksander (ok. 1348-1430), uposażając 1 kwietnia 1428 r. biskupstwo łuckie nadał mu również wieś Skrzeszew, leżącą w ziemi drohickiej. Wkrótce po tym ks. Andrzej z Płońska (zm. 1459 r.), biskup łucki (1425-1459) erygował tutaj parafię, o czym świadczy wzmianka z 1431 r. Mówi ona o ks. Grzegorzu, plebanie ze Skrzeszewa, fundującym kościół, który pełnił jednocześnie urząd oficjała biskupiego na ziemię drohicką (zm. po 1458 r.). W latach 1477-1486 plebanem był ks. Stefan. W 1501 r. ks. Jan Mikołaj Pudełko (Andruszewicz) (zm. 1501/1502), biskup łucki (1491-1501/1502), odnowił i uposażył kościół pw. św. Stanisława i Matki Bożej w dwie włóki ziemi (Skrzeszew i Wasilew), którymi zarządzał pleban skrzeszewski ks. Jakub Skarżyński.
Kolejne nadania poczynił w 1527 i 1532 r. ks. Paweł - książę Algimunt Holszański (1485-1555), biskup łucki (1507-1536). Do 1795 r. Skrzeszew, który należał do jednej z rezydencji biskupów łuckich, stanowił jednocześnie ich uposażenie. W 1537 r. fundację na rzecz Skrzeszewa uczyniła Zofia z Korczewskich Hlebowicz (zm. po 1538 r.), żona (po 1513 r.) właściciela Czapli - Mikołaja Rafałowicza Saczko h. Korczak.
W 1705 r. Stanisław Godlewski h. Gozdawa (zm. 1709 r.), regent kancelarii koronnej (1689), starosta nurski (1688-1709) i kasztelan podlaski (1705-1709), zainicjował budowę obecnego kościoła. Od 1709 r., wypełniając ślub swego brata - dzieło kontynuował Jan Godlewski (zm. 17.02.1717 r.), stolnik (1689-1710) i podkomorzy nurski (1710-1717). Po jego przedwczesnej śmierci budowę ukończyli w 1733 r.: Baltazar (Balcer) Ciecierski h. Rawicz (zm. 15.07.1750 r.), stolnik drohicki (1710-1750) i jego żona (od 1712 r.) Anna Gembicka h. Nałęcz, córka Jana Pawła Gembickiego (zm. 01.01. 1713 r.), kasztelana nakielskiego (1712-1713). 11 września 1733 r. kościół został konsekrowany przez ks. Józefa Olszańskiego (zm. ok. 1738 r.), sufragana chełmskiego (1725-1736). W 1724 r. ks. Stefan Bogusław Rupniewski (1671-1731), biskup łucki (1721-1731), otrzymał od króla Augusta II Mocnego (1697-1733) przywilej na lokację Skrzeszewa jako miasta. Kolatorami skrzeszewskiej świątyni w 1741 r. byli m.in.: Józef Franciszek Sapieha h. Lis (1670-1744), podskarbi nadworny litewski (1706-1709; 1713-1744) oraz ks. kan. Michał Jakubowski, proboszcz w Skrzeszewie (ok. 1795 r.).
W 1808 r. Skrzeszew od władz austriackich zakupił Franciszek Obniski (zm. 1843 r.), poseł łosicki na sejm (1818). W 1837 r. odrestaurował on kościół i powiększył świątynię, dobudowując 2 boczne kaplice, pod kierunkiem ks. Stanisława Korzebskiego (1784-1849). W latach 1845-1925 kolatorami skrzeszewskiej świątyni byli m.in: Józef Ochenkowski (1797-1848), który w 1845 r. powiększył uposażenie kościoła i jego syn Karol (1840-1884).
W kościele tym, podobnie jak i w poprzednim, był czczony łaskami słynący obraz Matki Bożej, raz określanej jako Różańcowa, innym razem jako Częstochowska. Niemniej jednak od dawna, bo od początku XVIII w. świątynia ta słynęła z wielkiego kultu Matki Bożej Różańcowej. Do 1764 r. odnotowano tutaj co najmniej 72 cudowne uzdrowienia. Sanktuarium maryjne w Skrzeszewie było znane szeroko na Podlasiu. Wśród grona ludzi, którzy doznali wiele łask i cudów znajdowali się m.in.: ks. Stefan Bogusław Rupniewski (1671-1731), biskup łucki (1721-1731), a także fundator obecnej świątyni Stanisław Godlewski.
Podczas działań wojennych w 1915 r. dzwonnica i świątynia zostały mocno uszkodzone: zburzone wieże, 75 % dachu, szyby itd. Odbudową kościoła w 1918 roku kierował ks. Feliks Franczewski (ur. 1866 r.), ówczesny proboszcz skrzeszewski (1913-1921).
W prawym rogu placu kościelnego znajduje się murowana, czworoboczna dzwonnica, zbudowana w I połowie XIX w. Na posesji kościelnej stoi nowa plebania, oddana do użytku w 1986 r., która została zbudowana staraniem ks. Stanisława Zajki (adm. 1986-1989).

Kaplice:
Czaple - kaplica dojazdowa pw. Chrystusa Miłosiernego, zbudowana w 1984 r., pod kierunkiem ks. Stanisława Zajki. Jej poświęcenia dokonał 29 lipca 1984 r. ks. Jan Mazur, biskup siedlecki czyli podlaski (1968-1996).
Porządek Mszy św.:
- niedziele i święta:
- kościół parafialny: 8.30, 10.00, 11.30
- kaplica w Czaplach: 12.30
- święta niebędące dniami wolnymi od pracy:
- kościół parafialny: 8.30, 10.00
- kaplica w Czaplach: 11.30
Odpusty w parafii: św. Stanisława Biskupa i Męczennika; Matki Bożej Szkaplerznej, św. Michała Archanioła
Nabożeństwo adoracyjne: przed III niedzielą Adwentu
Księgi metrykalne:
Księgi Chrztów: od 1724 r.
Księgi Małżeństw: od 1743 r.
Księgi Zmarłych: od 1797 r.

Bibliografia
I. Galicka, H. Sygietyńska, Województwo Warszawskie. Powiat Sokołowski (Katalog Zabytków Sztuki w Polsce t. X z. 25), Warszawa 1965; T. Jędrzejkiewicz-Krawczak, Skrzeszew. Zapomniane Maryjne Sanktuarium (mps); M. Pietrzak, Kościoły i cmentarze ziemi sokołowskiej, Sokołów Podlaski 2002.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

Podziel się:

Oceń:

2004-12-31 00:00

Wybrane dla Ciebie

Chcemy dzielić się wiarą z innymi

2025-04-08 12:41
Inicjatorem Misterium i jego reżyserem jest ks. Jacek Błażkiewicz

Archiwum Aspektów

Inicjatorem Misterium i jego reżyserem jest ks. Jacek Błażkiewicz

Ośno jest bardzo urokliwe, mury obronne, wzgórze przy kościele, aż się prosi, aby była tam Golgota – mówi ks. Jacek Błażkiewicz, który w tym roku po raz czwarty organizuje w Ośnie Lubuskim Misterium Pasyjne.

Więcej ...

Watykan: nieznaczna poprawa stanu zdrowia Ojca Świętego

2025-04-08 12:57

Vatican News

Sytuacja kliniczna Papieża Franciszka jest stacjonarna, z niewielką poprawą głosu i mobilności. Natlenienie pozostaje na wysokim poziomie w nocy a także w razie potrzeby, poza tym stosowane są kaniule nosowe. Badania nie wykazały żadnych szczególnych wskazań - poinformowało Biuro Prasowe Stolicy Apostolskiej. Od 17 dni Franciszek odbywa rekonwalescencją w Domu Świętej Marty.

Więcej ...

Jasna Góra: Wojewódzkie Obchody Rocznicy Katastrofy Smoleńskiej

2025-04-08 20:57

Karol Porwich/Niedziela

Na Jasnej Górze odbędą się Wojewódzkie Obchody Rocznicy Katastrofy Smoleńskiej, które co roku organizuje Pani Jadwiga Wiśniewska - Poseł do Parlamentu Europejskiego.

Więcej ...

Reklama

Najpopularniejsze

Małopolskie: Podczas Mszy św. wszedł na ołtarz,...

Wiadomości

Małopolskie: Podczas Mszy św. wszedł na ołtarz,...

Dlaczego Kościół sprzeciwia się stosunkom...

Wiara

Dlaczego Kościół sprzeciwia się stosunkom...

Oleśnica: Dziecko zabite w 9. miesiącu ciąży

Wiadomości

Oleśnica: Dziecko zabite w 9. miesiącu ciąży

Św. Mario - żono Kleofasa! Czemu jesteś taka tajemnicza?

Św. Mario - żono Kleofasa! Czemu jesteś taka tajemnicza?

Masowa likwidacja szkół wiejskich

Felietony

Masowa likwidacja szkół wiejskich

Mocz w wodzie święconej: Ksiądz rozważa zamknięcie...

Kościół

Mocz w wodzie święconej: Ksiądz rozważa zamknięcie...

W wieku 47 lat zmarł nagle ksiądz z archidiecezji...

Kościół

W wieku 47 lat zmarł nagle ksiądz z archidiecezji...

Krzyże ścięte metalowymi narzędziami

Kościół

Krzyże ścięte metalowymi narzędziami

Oświadczenie Mocnych w Duchu ws. wezwania Ministerstwa...

Kościół

Oświadczenie Mocnych w Duchu ws. wezwania Ministerstwa...