Reklama

Freski w kościele Ojców Franciszkanów w Przemyślu (2)

Niedziela przemyska 2/2005

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Na treść fresków wpłynął fakt, iż kościół budowali franciszkanie, a przede wszystkim o. Grzegorz Ostrowski, w latach 1754-1772. Świątynia budowana była na cześć Matki Bożej Niepokalanej, której cudowny Obraz miał być koronowany koronami papieskimi w najbliższym czasie. Na ich treść miał wpływ także kult Pana Jezusa Miłosiernego w cudownym Obrazie, który w roku 1770 stał się własnością Ojców Franciszkanów, podarowanego im przez starostę Podwysockiego Ulińskiego.
Przemyski kościół franciszkański budowany był w okresie rokoka. W tym czasie w ozdabianiu wnętrz kościołów i pałaców panowała moda, że każda wolna przestrzeń powinna być pokryta jakimś obrazem lub rzeźbą. Nic więc dziwnego, że artyści malarze malowali wnętrza dużymi (jest ich 33) i małymi freskami, których w kościele i w zakrystii jest około 40.
Freski te malowało przynajmniej 4 malarzy: Stanisław Stroiński, Tadeusz Gertner, Rybkiewicz i Winarski. Najwybitniejszy z nich St. Stroiński w porozumieniu z o. Grzegorzem Ostrowskim ustalał co i gdzie ma być namalowane.
Wszystkie trzy plafony (malowidła na sklepieniu ujęte w malarskie obramowanie) w prezbiterium stanowią całość kompozycyjną.
W największym plafonie nad ołtarzem głównym namalowana jest scena zwiastowania. Centralną postacią jest Najświętsza Maryja Panna, modląca się na klęczniku. Ukazana jest z profilu, z lekko pochyloną głową zwróconą w stronę anioła Gabriela, który Jej oznajmia, że jest „pełna łaski” i została wybrana na Matkę Syna Bożego. Nad Nią unosi się Duch Święty w postaci białej gołębicy, od Którego odchodzą promienie. Dokoła Ducha Świętego, na tle kłębiących się chmur, w pozach pełnych ruchu unosi się pięć aniołków z twarzami zwróconymi ku Najświętszej Pannie. Całość kompozycji objęta jest ornamentem z liści akantu, spiętych wstęgami.
Na Matkę Bożą patrzy także Bóg Ojciec z drugiego plafonu, i skierowuje ku Niej swoją łaskę, co oznaczają promienie idące od Boga Ojca, siedzącego na tronie z obłoków w otoczeniu licznych aniołków, którzy z zachwytem wielbią Boga za to, co dokonał na ziemi. Najbliższy z nich zwrócony twarzą do Boga Ojca ukazany jest w geście adoracji za Jego miłość okazaną ludziom przez posłanie na świat swojego Syna, który stał się Synem Najświętszej Dziewicy. Inne aniołki i putta grające na trąbce, lutni i wiolonczeli sławią miłosierdzie Boże. Całość kompozycji ujęta jest w ramę z ornamentem w kształcie serc.
W trzecim plafonie grupa 11 aniołków, na tle jasnych i ciemnych obłoków, zwraca swe główki w stronę rodziców Najświętszej Panny - św. Joachima i św. Anny. Św. Joachim przedstawiony jest na tle krajobrazu wśród zieleni i drzew, zwrócony twarzą w kierunku anioła unoszącego się nad nim. Z lewej strony przęsła namalowana jest św. Anna, siedzące w ogrodzie na tle drzew owocowych, krzewów i kwiatów. Anioł unoszący się nad nią w prawej swej ręce trzyma lilię, a lewą ma wzniesioną do góry.
Cała ornamentyka sklepienia nawy głównej ma bogaty wystrój malarski składający się z iluzjonistycznej architektury i bogatej ornamentyki wypełniającej przestrzenie wokół plafonów tj. lunety, gurty i glify okienne.
Malowidło pierwszego plafonu (przęsło od ściany tęczowej) przedstawia grupę postaci świętych, męczenników i aniołów, umieszczonych wśród obłoków. Pośrodku św. Piotr przedstawiony w pozie siedzącej z kluczami w lewej ręce, prawą ma wzniesioną ku górze. Cała jego postać zwrócona jest ku środkowemu plafonowi z Matką Bożą. Obok niego przedstawieni są zakonnik i św. Paweł z mieczem. Nad dolnym rzędem postaci, wśród obłoków umieszczona jest grupa postaci kobiecych. Wśród nich św. Agnieszka z barankiem na kolanach.
W środkowym plafonie nawy głównej znajduje się postać Matki Bożej. Ku Niej zwrócone są pozostałe osoby oraz osoby z sąsiednich plafonów. Najświętsza Panna namalowana jest w środku dolnej części plafonu. Nad Nią w górnej części kompozycji jest Duch Święty, Bóg Ojciec i Syn Boży z dużym krzyżem. Matka Boża przedstawiona jest jako Pośredniczka łask. Bóg Ojciec, jako źródło łaski wskazuje na swego Syna, który przez swoją mękę i śmierć nam je wysłużył. Syn Boży symbolicznym gestem ręki wskazuje na swoją Matkę, pośredniczkę wszystkich łask. Po obu stronach Najświętszej Panny umieszczeni są św. Jan i św. Franciszek, a po lewej św. Joachim, św. Józef i św. Jan Ewangelista. Postacie namalowane są wśród kłębiących się chmur. Tonacja kolorystyczna jest najjaśniejsza ze wszystkich plafonów.
W trzecim plafonie (trzecie przęsło od ściany tęczowej), na tle kłębiących się chmur namalowane są postacie świętych zwrócone w kierunku środkowego plafonu. Postacią centralną jest św. Szczepan i św. Wawrzyniec, obok nich św. Franciszek. W dolnej części są grupy postaci Starego Testamentu: Mojżesz z tablicą przykazań, Noe z Arką Przymierza, Izajasz, Abraham.
W ostatniej części nawy (nad chórem) znajdują się postaci aniołków.
W prawej nawie bocznej w kaplicy na całym sklepieniu, na jasnym tle wśród kłębiących się chmur namalowane jest oko Opatrzności Bożej. Nad wejściem do kaplicy św. Franciszek na tronie Lucyfera. Obok pierwsi męczennicy franciszkańscy w niebie z palmami w rękach, wśród grona aniołów. W ostatnim plafonie święci zakonu franciszkańskiego. Na ścianie zamykającej nawę, na tle przemyskiego Rynku przedstawiona jest śmierć męczeńska pięciu franciszkanów zamordowanych przez Wołochów 20 lipca 1495 r.
W lewej nawie bocznej nad ołtarzem jest cudowny obraz Pana Jezusa Miłosiernego, od którego odchodzą promienie i modlące się osoby. W środkowym plafonie św. Antoni z Dzieciątkiem Jezus i podglądający go hrabia Tisso i grupa franciszkańskich zakonników. W ostatnim, cud eucharystyczny św. Antoniego z osłem, który klęczy oddając cześć Jezusowi ukrytemu w Hostii.
Na ścianie nad wejściem na chór duży fresk przedstawia ocalenie Przemyśla dzięki wstawiennictwu św. Wincentego męczennika.
Freski pod chórem przedstawiają dobrodziejów klasztoru: arcyg. lwowskiego Andrzeja Solikowskiego i po lewej stronie Andrzeja Stadnickiego, który wraz ze swą małżonką pochowany jest w kaplicy św. Anny, jak oznajmia łaciński napis.
W kruchcie nad wejściem do kościoła znajduje się immaginacyjny portret przemyskiego kowala Andrzeja Serena, który według tradycji odstąpił franciszkanom grunt pod budowę, gdzie dziś znajduje się kościół i klasztor.
W zakrystii na całym sklepieniu namalowana jest scena zesłania Ducha Świętego na Matkę Najświętszą i Apostołów.
Freski można oglądać w naszym kościele, który jest otwarty codziennie w godz. 6.00-19.00.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

Podziel się:

Oceń:

2005-12-31 00:00

Wybrane dla Ciebie

Ks. Węgrzyniak: Paraklet stoi zawsze po naszej stronie

2024-05-19 08:32

Pio Si/pl.fotolia.com

Nie musimy się lękać, jesteśmy pocieszeni, bo przy całym dramatyzmie naszych grzechów i słabości wiemy, że nie jesteśmy sami, że Duch - Paraklet - stoi zawsze po naszej stronie - mówi biblista ks. dr hab. Wojciech Węgrzyniak w komentarzu dla Vatican News - Radia Watykańskiego do Ewangelii uroczystości Zesłania Ducha Świętego 19 maja.

Więcej ...

Bp Andrzej Przybylski: jeśli chcemy mieć pełnie życia, to musimy wdychać Ducha Świetego

2024-05-18 08:32

Karol Porwich/Niedziela

Każda niedziela, każda niedzielna Eucharystia niesie ze sobą przygotowany przez Kościół do rozważań fragment Pisma Świętego – odpowiednio dobrane czytania ze Starego i Nowego Testamentu. Teksty czytań na kolejne niedziele w rozmowie z Aleksandrą Mieczyńską rozważa bp Andrzej Przybylski.

Więcej ...

Nowe wino

2024-05-19 11:10
Kościół NMP na Piasku wypełnił się wiernymi modlącymi się o dary Ducha Świętego i dobre owoce rozpoczynającego się synodu diecezjalnego.

Magdalena Lewandowska

Kościół NMP na Piasku wypełnił się wiernymi modlącymi się o dary Ducha Świętego i dobre owoce rozpoczynającego się synodu diecezjalnego.

W Wigilię Zesłania Ducha Świętego – i w przed dzień rozpoczęcia II Synodu Metropolii Wrocławskiej – różne wspólnoty Odnowy w Duchu Świętym Archidiecezji Wrocławskiej zgromadziły się w kościele NMP na Piasku na czuwaniu i wspólnej modlitwie.

Więcej ...

Reklama

Najpopularniejsze

Moc Ducha w Kościele

Wiara

Moc Ducha w Kościele

Uroczystość Zesłania Ducha Świętego

Kościół

Uroczystość Zesłania Ducha Świętego

Kiedy żyjemy według Ducha Świętego, Bóg jest...

Wiara

Kiedy żyjemy według Ducha Świętego, Bóg jest...

Nowenna do Ducha Świętego

Wiara

Nowenna do Ducha Świętego

10 mało znanych faktów o objawieniach w Fatimie

Wiara

10 mało znanych faktów o objawieniach w Fatimie

#NiezbędnikMaryjny: Litania Loretańska - wezwania

Wiara

#NiezbędnikMaryjny: Litania Loretańska - wezwania

Hiobowe wieści dla katechetów

Wiadomości

Hiobowe wieści dla katechetów

Litania nie tylko na maj

Wiara

Litania nie tylko na maj

Nowenna do św. Andrzeja Boboli

Wiara

Nowenna do św. Andrzeja Boboli