Reklama

Rola osób starszych w rozwoju rodziny w nauczaniu Jana Pawła II (1)

Na Wielki Post 2005 r. Ojciec Święty Jan Paweł II przekazał nam swoje orędzie „Bo tu jest twoje życie i długie trwanie twego pobytu na ziemi”, w którym zachęca nas do refleksji na temat roli ludzi starszych w społeczeństwie i Kościele. Już wcześniej w swoim nauczaniu Papież wielokrotnie zajmował się tym problemem.

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

„Wydadzą owoc nawet i w starości,
pełni soków i zawsze żywotni, aby świadczyć,
że Pan jest sprawiedliwy...”.
Ps 92, 15-16

Rodzina jest podstawową jednostką ludzkiego społeczeństwa. W niej dokonuje się złożony proces wychowania i rozwoju zarówno młodego pokolenia, jak i każdego z jej członków poprzez specyficzne, wzajemne oddziaływanie na siebie. To właśnie w rodzinie przebiegają i realizują się najważniejsze dla człowieka procesy rozwoju wszystkich sfer życia: fizycznego, psychicznego i duchowego każdej jednostki ludzkiej.
Poszczególni członkowie rodziny połączeni są szczególną więzią rodzinną, która powinna być nacechowana przede wszystkim otwartością na dialog, jak też wzajemnym skierowaniem na siebie. Wchodząc bowiem w te niepowtarzalne, wzajemne relacje, żyjemy przecież jedno obok drugiego, stworzeni dla siebie. Pomimo wyraźnych różnic i wszelkiego rodzaju ograniczeń pozostajemy ze sobą w związku przynależności, który jest związkiem osobowym, emocjonalno-uczuciowym i duchowym. Związek ten powinien wszystkich zbliżać do siebie, a w szczególności rozbudzać w naszych sercach prawdziwą miłość promieniującą w przyszłości na każdą osobę ludzką. Miłość ta musi być rozumiana w sposób właściwy, a więc powinna być rozumna i dojrzała oraz zmierzać do autentycznego, a nie pozornego dobra, które odpowiada naturze ludzkiej, a zarazem doskonali każdego człowieka.
Prawidłowo rozwijająca się rodzina powinna dostarczać wszystkich potrzebnych bodźców do właściwego kształtowania się osoby ludzkiej, a także kształtować właściwe zachowania (zgodne z wypracowanymi i obowiązującymi normami) oraz motywować te postawy wobec innych ludzi, przedmiotów, zwierząt, procesów i zjawisk otaczającego nas świata. Rodzina jako najmniejsza grupa społeczna tworzy pewnego rodzaju specyficzną strukturę. Rozwój tej struktury zależy od wielu czynników, a w szczególności od zaangażowania i wkładu poszczególnych jej jednostek.
Rodzina winna stanowić miejsce, w którym każdy z jej członków czuje się dobrze, jest kochany i potrzebny, nawet jeżeli na to sobie nie zasłużył. Od decyzji i działań poszczególnych jej osób zależy bowiem to, czy znajdziemy w niej swoje miejsce i w razie zaistniałej potrzeby odpowiednie wsparcie.
Najbardziej naturalne i bogate środowisko, w którym człowiek może w sposób szczególny rozwijać się oraz bezpośrednio uczyć rozwiązywania różnorodnych problemów stanowi rodzina trzypokoleniowa. Rodzina taka, o ile funkcjonuje w sposób harmonijny i zdrowy, bardzo owocnie się rozwija, a dzięki obecności w niej osób starszych staje się bogatszym środowiskiem wychowawczym i może we właściwy sposób przygotować młode pokolenie do przyszłego życia rodzinnego i społecznego. W rodzinie trzypokoleniowej wytwarza się samorzutnie specyficzna symbioza przeszłości z teraźniejszością i przyszłością, która stanowi gwarancję zachowania ciągłości pokoleń.
W życiu człowieka każdy okres jest ważny i zaplanowany przez naszego Stwórcę. Powinien tylko zostać prawidłowo odczytany i wykorzystany tak, aby prowadził do uświęcania zarówno siebie, jak i innych. W planach Bożych ludzie starsi mają znaczącą rolę do spełnienia, ale ważne jest, aby oni sami zdolni byli odczytać swoje powołanie i zadanie, jakie mają do wykonania. Długowieczność jest wyraźnym wyrazem błogosławieństwa Bożego i nagrodą za sprawiedliwe życie. Starość to wspaniały Boży dar, który powinien zostać wykorzystany w sposób owocny. Zrozumienie i zaakceptowanie tej prawdy jest bardzo konieczne, chociaż niekiedy niezwykle trudne do spełnienia.
Jan Paweł II wyraźnie i często podkreśla, że każdy okres ludzkiego życia jest ważny i potrzebny: „Niech wszyscy członkowie rodziny czują się akceptowani i szanowani, muszą bowiem czuć się kochani. W sposób szczególny starzy i chorzy (...). Szacunek oznacza wzajemną akceptację, zaufanie i przywiązanie, cierpliwość i przebaczenie, gdy zachodzi potrzeba, pomimo przeszkód osobistych, które nigdy nie mogą usprawiedliwić braku miłości” (przemówienie w czasie Mszy św. dla rodzin, Onitsha, Nigeria, 13 lutego 1982 r.).
Ludzie starsi są błogosławieństwem dla współczesnego świata, a zwłaszcza dla rodziny, o ile sami potrafią przygotować się do starości, zaakceptować ją i odkryć. Mają więc szczególną rolę do wypełnienia w tej niecodzinnej, nowej, a zarazem niepowtarzalnej sytuacji. Ludzie starsi są wezwani do szczególnych zadań, a zwłaszcza do ubogacania innych swoim doświadczeniem życiowym, wrażliwością i mądrością, które wypływają z refleksji nad sukcesami i porażkami będącymi ich udziałem. Jednak oddziaływanie osób starszych wymaga wyczucia, wielkiej delikatności, wyrozumiałości oraz poszanowania wolności drugiej osoby. Przed podjęciem jakichkolwiek działań starsi powinni w szczególny sposób o tym pamiętać.
Osoby starsze winny zajmować poczesne miejsce w strukturze rodziny. Stanowią one bowiem bezcenny skarb, a zarazem specyficzny rodzaj grona pedagogicznego, którego zadaniem jest uczyć i wychowywać niezależnie od tego, czy zamieszkują wspólnie z wnukami, czy tylko opiekują się nimi dorywczo. Są także niezastąpionymi nauczycielami w kształtowaniu wzajemnych stosunków emocjonalnych między poszczególnymi członkami rodziny. To właśnie od nich młode pokolenie uczy się i czerpie wzorce do naśladowania.
Powinniśmy wszyscy spojrzeć na osoby starsze z perspektywy ich doświadczenia, mądrości życiowej oraz wielkiego trudu, jaki wnieśli w dzisiejszy kształt codzienności. Wszyscy nasi przodkowie wnieśli nieoceniony wkład w rozwój następnych pokoleń, a w szczególności wypracowywali mocne i trwałe fundamenty każdej rodziny. Aby współczesna rodzina rozwijała się w sposób twórczy, nie może zapominać, czy też z lekceważeniem odrzucać dorobku wcześniejszych pokoleń.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

Podziel się:

Oceń:

2005-12-31 00:00

Wybrane dla Ciebie

Święty lekarz

Niedziela rzeszowska 6/2018, str. VII

Św. Józef Moscati

Archiwum

Św. Józef Moscati

Więcej ...

Dni Krzyżowe 2024 - kiedy wypadają?

2024-04-25 13:08

Karol Porwich/Niedziela

Z Wniebowstąpieniem Pańskim łączą się tzw. Dni Krzyżowe obchodzone w poniedziałek, wtorek i środę przed tą uroczystością. Są to dni błagalnej modlitwy o urodzaj i zachowanie od klęsk żywiołowych.

Więcej ...

Rozmowa z Ojcem - #V niedziela wielkanocna

2024-04-27 10:33
Abp Wacław Depo

Karol Porwich/Niedziela

Abp Wacław Depo

Jak wygląda życie codzienne Kościoła, widziane z perspektywy metropolii, w której ważne miejsce ma Jasna Góra? Co w życiu człowieka wiary jest najważniejsze? Czy potrafimy zaufać Bogu i powierzyć Mu swoje życie? Na te i inne pytania w cyklicznej audycji "Rozmowy z Ojcem" odpowiada abp Wacław Depo.

Więcej ...

Reklama

Najpopularniejsze

Oświadczenie diecezji warszawsko-praskiej ws. księdza...

Kościół

Oświadczenie diecezji warszawsko-praskiej ws. księdza...

Watykan: Msza św. w 10. rocznicę kanonizacji Jana Pawła...

Kościół

Watykan: Msza św. w 10. rocznicę kanonizacji Jana Pawła...

Matka Boża Dobrej Rady

Wiara

Matka Boża Dobrej Rady

Prośmy Pana Boga, aby pomnażał naszą wiarę

Wiara

Prośmy Pana Boga, aby pomnażał naszą wiarę

Maryjo ratuj! Ogólnopolskie spotkanie Wojowników Maryi w...

Kościół

Maryjo ratuj! Ogólnopolskie spotkanie Wojowników Maryi w...

Sosnowiec: bp Artur Ważny – nowym biskupem sosnowieckim

Kościół

Sosnowiec: bp Artur Ważny – nowym biskupem sosnowieckim

Popatrzcie, jaką miłością obdarzył nas Ojciec

Kościół

Popatrzcie, jaką miłością obdarzył nas Ojciec

Legenda św. Jerzego

Święci i błogosławieni

Legenda św. Jerzego

Była aktorką porno - teraz robi różańce!

Kościół

Była aktorką porno - teraz robi różańce!