Powszechne doświadczenie uczy, że w ludzkiej rodzinie zaczyna się wszystko, co późniejszemu życiu człowieka nadaje wartość i sens. To tutaj po raz pierwszy młody człowiek odkrywa odpowiedź na podstawowe pytania o charakterze etycznym i wartościującym: co w życiu jest najważniejsze? Jak żyć? Rodzice, w tak rozumianej rzeczywistości rodziny stają się nauczycielami i świadkami wiary.
Jednym z dylematów rodziców jest problem - kiedy i jak uczyć dzieci zasad wiary? W praktyce życia dostrzega się dwutorowość odpowiedzi na tak postawione zagadnienie: uczyć od najwcześniejszych lat lub pozostawić dziecku możliwość decydowania o wierze, gdy osiągnie wiek pełnoletni.
Sługa Boży ks. Bronisław Markiewicz w swoich artykułach dotyczących wychowania, zamieszczanych w czasopiśmie Powściągliwość i Praca, wyraźnie zaleca, by wychowanie religijne dzieci rozpocząć w wieku jak najwcześniejszym. W swoim nauczaniu odwołuje się do Mądrości Kościoła wyrażonej m.in. w pismach św. Hieronima i św. Augustyna. W liście do wdowy Lety św. Hieronim pisze: „Matka ma z wielką przyjemnością uczyć swoje dziecko wymawiania słodkiego imienia Jezus, skoro tylko ono zaczyna pierwsze słowa wymawiać swoim głosikiem słabiutkim”.
Ks. Markiewicz zachęca, by już w drugim roku życia nauczyć dziecko pierwszych, najprostszych słów modlitwy. Nie rozumie ono, co prawda, znaczenia poszczególnych zdań pacierza, a jednak nie odmawia ich bezmyślnie. „Czuje, że rozmawia z istotą wyższą i serdecznie pokłon jej oddaje. Czuje również, że od tej istoty jest zależne i może coś od niej wyprosić”. Najwłaściwszym momentem na rozpoczęcie nauki modlitwy, zdaniem Sługi Bożego, jest czas, gdy dziecko zaczyna wypowiadać słowa: „mama”, „tata”. Wraz z pierwszymi krokami, powinno się je uczyć klękać do pacierza, składać rączki i przyjmować właściwą postawę na modlitwie. „Zewnętrzny układ ciała i wyraźne, pobożne odmawianie słów na modlitwie jest wielkiej wagi”. Ks. Markiewicz sugeruje, by przed rozpoczęciem nauki w szkole nauczyć dzieci w domu znaku krzyża świętego oraz odmawiania m.in.: Modlitwy Pańskiej, Pozdrowienia Anielskiego, Składu Apostolskiego, dziesięciorga przykazań i siedmiu sakramentów świętych.
W religijnym wychowaniu, zdaniem Sługi Bożego, bardzo wiele pomaga, gdy rodzice przed ważniejszymi świętami Roku Kościelnego opowiadają dzieciom o tajemnicach wiary, które Kościół obchodzi oraz o sprawowanych obrzędach. Zaleca m. in., by w czasie Adwentu rozmawiać z dziećmi o tajemnicy Bożego Narodzenia i o oczekiwaniu ludzkości na przyjście Zbawiciela, zaś w czasie Wielkiego Postu o męce, śmierci i zmartwychwstaniu Chrystusa. „Przez ciąg roku w domu chrześcijańskim nadarza się nieraz sposobność miła, aby wyłożyć dzieciom znaczenie krzyża, obrazu Najświętszej Maryi Panny, obrazów Świętych Pańskich”.
Jako jedną z najprostszych, a równocześnie bardzo praktycznych form wychowania religijnego, wskazuje ks. Markiewicz polecenie dzieciom, by nazbierały kwiatów na przyozdobienie ołtarzy w kościele, kaplic przydrożnych czy obrazów w domach rodzinnych.
Zachęca, by gdy dziecko uczęszcza do szkoły, wypytywać je o czym nauczał katecheta podczas katechezy lub ksiądz w kościele. Podkreśla odpowiedzialną rolę rodziców w przygotowaniu dzieci do pierwszej spowiedzi i Pierwszej Komunii św. Akcentuje doniosłość wspólnej modlitwy rano, wieczorem i przy stole.
Wychowanie religijne, zdaniem Sługi Bożego, nie kończy się na etapie szkoły.
Ks. Markiewicz jest zdania, że po ukończeniu edukacji, rodzice nadal są odpowiedzialni za życie sakramentalne dzieci oraz za poszerzanie przez nich zakresu wiadomości religijnych. Podkreśla rolę świadectwa życia religijnego rodziców. „Najwięcej zaś pomaga dzieciom budujący przykład ze strony rodziców. Jeśli rodzice często a pobożnie przystępują do świętych Sakramentów, jeżeli żyją wstrzemięźliwie i są pracowitymi, jeśli liczą się z każdym uczynkiem i słowem swojem, wtedy i dzieci ich są takiemi”.
Wśród najważniejszych prawd i zasad wiary, które rodzice powinni wpajać dzieciom od wczesnego dzieciństwa, Sługa Boży wymienia:
1. Wszystko, co nie jest grzechem, pochodzi od Pana Boga, który jest naszym Ojcem najlepszym - On daje wszystkiemu stworzeniu życie, On wszystko utrzymuje; nic się nie dzieje na świecie bez Jego woli i bez Jego dopuszczenia; w Jego ręku spoczywa nasze szczęście.
2. Naszym właściwym przeznaczeniem jest szczęśliwość wieczna, dlatego naszym największym staraniem powinno być, aby zbawić swą duszę. Główną sprawą naszą jest czystość sumienia i spełnienie gorliwie woli Bożej.
3. Czyń według swojego sumienia; nie zważaj na to, co ludzie mówią, ale słuchaj, co ci sumienie mówi.
4. Największym nieszczęściem na świecie jest grzech śmiertelny, bo on nas pozbawia przyjaźni Bożej, największego dobra na ziemi i życia wiecznego.
5. Z pobudek nadprzyrodzonych, tj. wiary i miłości Pana Boga, powinniśmy podejmować wszelkie nasze działania.
Pomóż w rozwoju naszego portalu