Rozciągająca się na terenie dwóch gmin - Jędrzejowa i Sobkowa - parafia Mnichów (dekanat Jędrzejów) słynie z drewnianego zabytkowego kościoła. W jego historii spotykamy wiele zagadek i tajemnic, które czekają jeszcze na odkrycie. Dokładne daty fundacji kościoła i parafii nie są znane. Najczęściej autorzy różnych źródeł i opracowań podają lata 1754-1770. Parafia erygowana została najprawdopodobniej w 1823 r. Fundatorem świątyni był archidiakon krakowski i dziekan gnieźnieński ks. Maciej Józef Łubieński. Do dziś nie znamy również nazwiska architekta kościoła. Jednak oglądając wnętrze, nie mamy wątpliwości - jest przemyślane, a każdy jego detal został zaplanowany i wykonany z niezwykłym kunsztem i smakiem.
Wnętrze świątyni i jej wystrój reprezentuje styl rokokowy. W ołtarzu głównym znajduje się obraz Matki Bożej z Dzieciątkiem namalowany w XVII w. Obraz ten wykazuje podobieństwa do słynnego obrazu z Bazyliki Matki Bożej Większej w Rzymie. Z lewej i prawej strony ołtarza ustawiono piękne rzeźby. Dwa boczne ołtarze, wykonane w drewnie modrzewiowym, usytuowane są po obu stronach transeptu (nawy poprzecznej). Znajdują się w nich obrazy: Chrystusa Ukrzyżowanego oraz św. Józefa Kalasantego - założyciela zakonu pijarów. Zwieńczony ośmioboczną kopułą kościół wybudowano z drewna modrzewiowego. Ściany kościoła zdobią liczne malowidła. Na uwagę zasługuje również piękny chór, podtrzymywany przez zdobione kolumny z zabytkowymi organami i drewniana oryginalna chrzcielnica.
Parafia Mnichów liczy obecnie ok. 2,5 tys. wiernych. Jej gospodarzem od 3 lat jest ks. Tadeusz Skrzyniarz. W pracy duszpasterskiej wspomaga go ks. Bogdan Szymkiewicz. Mieszkańcy parafii utrzymują się głównie z rolnictwa. Przeważają małe gospodarstwa rolne i tradycyjne uprawy zbóż oraz hodowla trzody chlewnej. Zaledwie kilka rodzin ma swoje małe firmy. Niewielka grupa ludzi pracuje na kolei. Jest jednak coś, co tę okolicę wyróżnia - na każdym kroku kryje się tu historia.
To właśnie bogactwo dziedzictwa kulturowego regionu mogłoby stać się znakomitym pomysłem na rozwój branży turystycznej. Potrzebna byłaby jednak do tego większa świadomość władz samorządowych, które mogłyby wesprzeć tego typu inicjatywę. Aby przyciągnąć turystów w te miejsca, konieczna jest promocja ciekawych obiektów i zabytków. Tej jednak wciąż brakuje. Kościół w Mnichowie ma już swój folder. Wydał go Ksiądz Proboszcz, a jego autorem jest ks. Paweł Tkaczyk. Wiele innych obiektów wciąż czeka na promocję.
Parafianie są przywiązani do kościoła. Oprócz niedzielnych Mszy św. uczestniczą w tradycyjnych nabożeństwach związanych z rokiem liturgicznym. Mieszkańcy Mzurowej na Mszę św. udają się do kaplicy św. Katarzyny u siebie. „Dzięki Bogu ludzie chodzą do kościoła. Frekwencja nie odbiega tutaj od średniej” - mówi Ksiądz Proboszcz.
W parafii jest też kilka kół różańcowych. Każdego roku uroczyście obchodzi się tu dożynki. W tym roku w parafii prawdopodobnie odbędą się one na szczeblu gminnym.
W pobliżu kościoła znajduje się Dom Pomocy Społecznej przeznaczony dla kobiet z upośledzeniem umysłowym w różnym wieku. Obecnie przebywa tu ok. stu kobiet. Księża odwiedzają podopieczne, udzielają im sakramentów świętych. „Ten Dom jest dla nas wszystkich wielkim dobrodziejstwem i skarbem duchowym. Patrząc na cierpienie tych ludzi, tym bardziej czujemy się wezwani do niesienia im pomocy” - tłumaczy ks. T. Skrzyniarz.
Do służby liturgicznej chętnie garną się chłopcy. Obecnie służy 50 ministrantów. Opiekuje się nimi ks. Bogdan. „Jest to już skonsolidowana grupa, dobrze przygotowana. Wśród ministrantów są lektorzy i kantorzy. Chylę czoła wobec Prefekta za jego pracę” - wyznaje Ksiądz Proboszcz.
Na terenie parafii funkcjonują 3 szkoły: Zespół Placówek Oświatowych w Miąsowej, Szkoła Podstawowa w Mnichowie oraz Szkoła Podstawowa w Mzurowej. Religii nauczają w nich ks. Bogdan Szymkiewicz, dwie panie katechetki oraz ks. Marek Szymkiewicz z parafii Brzegi. W tym roku do I Komunii św. przystąpi ok. 30 dzieci. Nauki dla dzieci prowadzi ks. Bogdan oraz katechetki. Dzieci również starają się brać udział w oprawie liturgicznej, głównie przez śpiew. Ponadto grupa dzieci i młodzieży należy do ogniska misyjnego.
Księdza Proboszcza bardzo cieszy także postawa młodzieży przygotowującej się do sakramentu bierzmowania. Młodzi są mocno zaangażowani w liturgię i biorą udział w Mszach św. sprawowanych w pierwsze piątki miesiąca. Ksiądz Proboszcz docenia w tym względzie dużą pracę katechetów i ks. Bogdana.
Ks. Skrzyniarz chwali współpracę ze wszystkimi szkołami. „Zarówno ze strony dyrekcji, jak i całego grona pedagogicznego spotykamy się z dużą życzliwością” - mówi.
Jak każdy proboszcz marzy o aktywnym zaangażowaniu coraz większej liczby wiernych w duszpasterstwo. Pomysłów i planów nie brakuje. Jednym z nich jest projekt utworzenia w Gimnazjum szkolnego koła Caritas. Na razie prowadzone są na ten temat rozmowy z młodzieżą.
Zabytkowy drewniany kościół wymaga ogromnych nakładów pracy i wielkich funduszy, aby na nowo mógł odzyskać swój blask. Ks. Tadeusz wie, że mała wspólnota parafialna sama nie udźwignie wszystkich kosztów, ale nie znaczy to, że Ksiądz Proboszcz pozwala sobie na załamywanie rąk. W ciągu ostatnich 3 lat wiele prac wokół świątyni i budynków przykościelnych udało się już wykonać, m.in. wymieniono instalację elektryczną, wykonano nowe schody do świątyni. Kościół zyskał nowe paramenty liturgiczne.
Planów jest znacznie więcej. W tym roku mają być przeprowadzone prace porządkowe przy cmentarzu. Potrzebny jest także parking asfaltowy przy kościele.
Najtrudniejsza z pewnością będzie renowacja wnętrza kościoła. Do tego potrzebna jest solidna ekspertyza kościoła i fachowcy, ale też ogromne pieniądze. W podejmowaniu decyzji pomaga rada parafialna. 18 osób współdecyduje o wszystkich ważnych sprawach gospodarczych, ale też tych duszpasterskich w parafii. Ks. Skrzyniarz chciałby, aby wnętrze było odrestaurowane solidnie i fachowo. „Będziemy starali się prowadzić prace małymi krokami. Taka inwestycja to plan długofalowy. Liczę też na to, że powstanie program dla kościołów drewnianych. To piękny i cenny zabytek. Zarówno górna część, jak i dolna po restauracji mogłyby być udostępnione dla odwiedzających” - mówi z nadzieją. A już dziś drzwi kościoła są otwarte dla każdego przejeżdżającego. Nie ma dnia, aby nie było tu jakieś wycieczki. Zaglądają też zagraniczni turyści z Francji, Niemiec, Skandynawii - i za każdym razem widok drewnianej świątyni wywołuje wśród odwiedzających ją ten sam zachwyt.