Reklama

Zarys historii parafii Matki Bożej Różańcowej w Łysowie

Niedziela podlaska 17/2005

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Reklama

Pierwotna nazwa miejscowości brzmiała Lyssowice lub Łysowicze. W 1450 r. wieś ta należała do Jana z Łysowic h. Prawdzic, dziedzica Krześlina, Krynicy, Brzozowa i jego żony Halszki, a w 1469 r. do jego syna Czambora z Krześlina, sędziego ziemskiego drohickiego (1467-1469). Wnuczka wspomnianego Czambora - Elżbieta Łysowska (zm. ok. 1525 r.) wyszła za mąż za Mikołaja Wodyńskiego (zm. 1528 r.), sędziego ziemskiego drohickiego (1507-1528), wnosząc te dobra w dom Wodyńskich z Miedznej. W II połowie XVII w. ich właścicielem był Maciej Krassowski h. Ślepowron, stolnik podlaski (1666-1678) i podkomorzy mielnicki (1678-1688). On też był prawdopodobnie fundatorem pierwszej, drewnianej, unickiej świątyni pw. św. Praksedy i św. Mikołaja Cudotwórcy. Kolatorem tego kościoła w 1726 r. był Józef Lewicki h. Rogala (zm. przed 22.04.1727 r.), chorąży bielski (1712-1726).
W 1755 r. Jan Gwido Kuczyński (zm. 1775), chorąży mielnicki (1737-1765) i starosta jadowski (1734-1775) wystawił nową cerkiew pw. św. Michała Archanioła, którą uposażył w 1757 r. W 1785 r. została ona gruntownie przebudowana. Kolejnym kolatorem świątyni był dziedzic Łysowa - Tadeusz Wiktoryn Matuszewicz (1765-1819), senator (1815) i minister skarbu Księstwa Warszawskiego (1811-1813) i Królestwa Polskiego (1815-1817), który w 1819 r. uposażył ją w ziemię i inne przywileje.
W ramach prześladowań unitów w 1967 r. parafianie musieli uiścić wysokie kontrybucje. Zimą 1875 r. kościół unicki w Łysowie został zamieniony siłą przez władze carskie na cerkiew prawosławną. W 1880 r. rząd carski rozebrał unicką świątynię, a na jej miejscu wzniósł murowaną cerkiew prawosławną. Z chwilą ukazania się 30 kwietnia 1905 r. carskiego ukazu tolerancyjnego wszyscy unici należący do tej parafii przyjęli obrządek łaciński.
W czasie I wojny światowej w 1914 r. Niemcy zdarli z kościoła blachę cynkową. Po odzyskaniu niepodległości - na mocy rozporządzenia nr 65 z 11 grudnia 1918 r., wydanego przez ks. Henryka Przeździeckiego (1873-1939), biskupa siedleckiego, czyli podlaskiego (1918-1939), świątynia została rewindykowana katolikom, plebanię zaś przejęła Powiatowa Rada Szkolna. Obsługę duszpasterską świadczyli wówczas księża z parafii Niemojki.
Dekretem z 6 kwietnia 1936 r. wspomniany bp Henryk Przeździecki ustanowił w Łysowie samodzielną filię duszpasterską. Jej pierwszym rektorem (1936-1939) został ks. Stanisław Wałachowski (1907-1985). 15 maja 1991 r. Jan Mazur, biskup siedlecki, czyli podlaski (1968-1996), podniósł filię do rangi samodzielnej parafii.
Na cmentarzu przykościelnym znajduje się murowana, czworoboczna dzwonnica, zbudowana w połowie XIX w.
W pobliżu kościoła stoi nowa, murowana zbudowana w latach 1992-96, pod kierunkiem ks. Kazimierza Ochnika (proboszcz w latach 1989-2003). Jej projekt wykonał arch. Marek Malanowski z Białegostoku. Poświęcenia 12 października 1997 r. dokonali: bp Antoni P. Dydycz i bp Jan Mazur.

Bibliografia:
Archiwum Diecezjalne w Drohiczynie. III /Q/. Akta parafii Łysów 1922-1975; 1975-1984;
P. Aleksandrowicz, Diecezja siedlecka czyli podlaska, Sadowne 1956;
I. Galicka, H. Sygietyńska, Województwo Warszawskie. Powiat Łosicki (Katalog Zabytków Sztuki w Polsce t. X z. 6), Warszawa 1964;
M. Głowacki, Katalog duchowieństwa i parafii Diecezji Siedleckiej czyli Podlaskiej, Siedlce 1985;
J. Maroszek, Dziedzictwo unii kościelnej w krajobrazie kulturowym Podlasia, Białystok 1996;
A. Płachno, Nowy dom parafialny w Łysowie, Niedziela Podlaska 40 (1997) 46/151, s. III;
J. Skowronek, U. Maksymiuk (red.), Martyrologia Unitów Podlaskich w świetle najnowszych badań naukowych, Siedlce 1996;
S. Ulaczyk (oprac.), Rocznik Diecezji Drohiczyńskiej. Spis parafii i duchowieństwa 1999, Drohiczyn 1999.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

Porządek Mszy św.:
- w niedziele i święta obowiązujące
- kościół parafialny: 9.00, 11.00, 16.00
- w święta nieobowiązujące
- kościół parafialny: 9.00, 16.00 (17.00)

Odpusty w parafii: wspomninie Matki Bożej Różańcowej, św. Andrzeja Boboli

Nabożeństwo adoracyjne: IV niedziela Adwentu i poniedziałek-wtorek

Księgi metrykalne:
Księgi Chrztów: od 1936 r.
Księgi Małżeństw: od 1936 r.
Księgi Zmarłych: od 1936 r.

Podziel się:

Oceń:

2005-12-31 00:00

Wybrane dla Ciebie

Czarny dym nad Watykanem!

2025-05-07 21:01

Vatican Media

Kardynałowie, którzy we wtorek, 7 maja rozpoczęli konklawe w pierwszym głosowaniu nie wskazali 267. Biskupa Rzymu.

Więcej ...

Nowenna do św. Andrzeja Boboli

św. Andrzej Bobola

Karol Porwich/Niedziela

św. Andrzej Bobola

Niezwyciężony atleta Chrystusa - takim tytułem św. Andrzeja Bobolę nazwał papież Pius XII w swojej encyklice, napisanej z okazji rocznicy śmierci polskiego świętego. Dziś, gdy wiara katolicka jest atakowana z wielu stron, św. Andrzej Bobola może być ciągle stawiany jako przykład czystości i niezłomności wiary oraz wielkiego zaangażowania misyjnego.

Więcej ...

Prokuratura: zatrzymany na UW usłyszy zarzuty m.in. zabójstwa i znieważenia zwłok

2025-05-08 16:09

PAP/Szymon Pulcyn

Prok. Lucyna Korga-Mazurek z Prokuratury Rejonowej Warszawa Śródmieście przekazała, że zatrzymany w sprawie zabójstwa na kampusie Uniwersytetu Warszawskiego Mieszko R. usłyszy zarzuty zabójstwa, usiłowania zabójstwa i znieważenia zwłok.

Więcej ...

Reklama

Najpopularniejsze

Zabójstwo na Uniwersytecie Warszawskim: nie żyje...

Wiadomości

Zabójstwo na Uniwersytecie Warszawskim: nie żyje...

Czarny dym nad Watykanem!

Kościół

Czarny dym nad Watykanem!

Watykan: oczekiwanie na wynik pierwszego głosowania...

Kościół

Watykan: oczekiwanie na wynik pierwszego głosowania...

Nowenna do św. Andrzeja Boboli

Wiara

Nowenna do św. Andrzeja Boboli

Nakazane święta kościelne w 2025 roku

Kościół

Nakazane święta kościelne w 2025 roku

Czy 3 maja obowiązuje nas udział we Mszy św.?

Kościół

Czy 3 maja obowiązuje nas udział we Mszy św.?

Kard. Gerhard Müller: Wydarzenia w Polsce wołają o...

Kościół

Kard. Gerhard Müller: Wydarzenia w Polsce wołają o...

Siedmiu braci z zakonu kapucynów zginęło w wypadku

Wiadomości

Siedmiu braci z zakonu kapucynów zginęło w wypadku

Profanacja i oburzenie! Michał Szpak naśladuje...

Wiadomości

Profanacja i oburzenie! Michał Szpak naśladuje...