Czekali na ten dzień od kilku miesięcy. Słuchali wykładów, potem pisali prace konkursowe, przygotowywali przedstawienia i minispektakle teatralne, rysunki i ryciny. Wszystko z myślą o ukochanym Papieżu. Młodzi z „pokolenia JP II”. Gdy jesienią ubiegłego roku przystępowali do kolejnej edycji konkursu nie wiedzieli jeszcze, że 2 kwietnia br. zasmuci ich wiadomość o śmierci Ojca Świętego. Jego przemyślenia i refleksje na temat sztuki, a w poprzednich latach na temat filozofii, teologii, etyki towarzyszyły im od pięciu lat.
Poczynając od 2001 r., 7 czerwca staje się świętem młodzieży szkół średnich z Torunia i okolic, w dużej mierze dzięki życzliwości i pracy dyrekcji oraz grona pedagogów związanych z Gimnazjum i Liceum Akademickim (Gila). W tym dniu odbywa się uroczysta konferencja i finał konkursu literackiego z rozdaniem nagród. Na jego podstawie w roku obecnym powstała kolejna, piąta już, książeczka z cyklu Biblioteki GiLA, poświęcona Posłannictwu sztuki w nauczaniu Jana Pawła II, w której podtytule znalazł się fragment wypowiedzi Ojca Świętego: „Sztuka ma w sobie coś z religii...”. Czytelnik otrzymał do rąk pokaźną, ponad dwustustronicową publikację, zawierającą obok zbioru wypowiedzi młodych uczestników konkursu także referaty wygłoszone podczas cyklu wykładów w GiLA, poprzedzających konkurs, oraz komentarz członków zespołu redakcyjnego. Tym razem w jego składzie znaleźli się: prof. Andrzej Wojciechowski, artysta-rzeźbiarz, kierownik Pracowni Rozwijania Twórczości Osób Niepełnosprawnych Instytutu Pedagogiki Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, Jadwiga Magryta-Łapicz, polonistka V LO w Toruniu, Agnieszka Grzelak, polonistka GiLA oraz ks. Krzysztof Dorosz, jezuita. Młodzi zmierzyli się tym razem z refleksjami Papieża - znawcy i wielbiciela sztuki, Papieża - artysty. Jak napisał bowiem o Karolu Wojtyle ks. K. Dorosz w tekście zamieszczonym w aneksie publikacji: „Jemu samemu sztuka często pomagała znajdować nowe ścieżki pomocne zgłębianiu tajemnic Boga i człowieka”.
Jak co roku, także i ten najnowszy tomik przeczytałam z wielkim zainteresowaniem. Była to lektura - przyznaję - dość pośpieszna, mająca umożliwić przekazanie pierwszych wrażeń
Czytelnikom naszego pisma. Wiem jednak, że z przyjemnością powrócę jeszcze nieraz do tej książeczki. Teraz próbuję „uczesać” swoje myśli, uporządkować emocje. Czytaniu kolejnych tomików z omawianego cyklu zawsze towarzyszy moje ogromne wzruszenie, bo ujmujący jest autentyzm przeżyć piszącej młodzieży, jej ogromna wrażliwość, głębia odczuć, a jednocześnie prostota spojrzenia na świat, nie zmącona nawet chwilowym buntem wobec Boga i brakiem wiary w sens cierpienia. Zdumiewająca jest dojrzałość wypowiedzi tych bardzo młodych ludzi, ufność w opiekę Bożej Opatrzności. Wśród tekstów na szczególną uwagę zasługują wiersze i bajki najmłodszego uczestnika konkursu, 9-letniego Oskara Dukowskiego, pozostającego pod opieką toruńskiego Hospicjum „Nadzieja”. Jego teksty redaktorzy ułożyli w cykl zaczynający się od słów: „Dlaczego to musiało się stać?”, a kończący słowami: „Pokonamy to zło”. Wszystkie wypowiedzi zawarte w książeczce są piękną lekcją w pojmowaniu wiary przez nas, dorosłych, uwikłanych często w zbyt skomplikowane dywagacje, w wygodnictwo, w pozorowane gesty.
Posłannictwo sztuki w nauczaniu Jana Pawła II zawiera eseje, wywiady, dzienniki wolontariuszy, pamiętniki, wiersze i inne formy wypowiedzi literackiej, podzielone na następujące tematy: Mowa sztuki - echem Boskiego Logosu; Czy Jan Paweł II inspiruje artystów?; Medytacje nad „Tryptykiem rzymskim” Jana Pawła II; Teatr jako ścieżka prowadząca do Boga (teatr, muzyka, literatura, kino, sztuki plastyczne); Sztuka jako terapia. Książkę ilustrują linoryty Jarosława Latowskiego, podopiecznego Pracowni Rozwijania Twórczości Osób Niepełnosprawnych IP UMK oraz pacjentów Szpitala Onkologicznego w Bydgoszczy, w tym 4-letniego Kacperka Deptuły, któremu ten tomik został poświęcony.
Konferencja w Gimnazjum i Liceum Akademickim 7 czerwca była zatem okazją do spotkania się grona młodych „myślących”, biorących udział w tegorocznym konkursie, a także do podsumowania przez organizatorów dotychczasowych edycji i rozdania nagród. Przed rozpoczęciem sesji zebrani na dziedzińcu szkoły goście obejrzeli wystawioną przez Plastyczny Teatr Symbolu Romana Roka etiudę pt. Viaticum. Podczas otwarcia uroczystości w auli GiLA wystąpił również Młodzieżowy Chór Zespołu
Szkół Muzycznych w Toruniu pod dyrekcją Renaty Szerafin-Wojtowicz. Gości powitał dyrektor szkoły - dr Jerzy Wieczorek, który podziękował organizatorom oraz uczestnikom i ich opiekunom za udział w konkursie. Bp Andrzej Suski, honorowy patron konferencji, wyraził radość z faktu zgłębiania przez młodzież dziedzictwa myśli i nauczania Papieża, już dziś nazywanego Wielkim. Jan Paweł II rozumiał sztukę, bo sam był artystą, nauczał o posłannictwie kultury, poprzez którą człowiek staje się bardziej człowiekiem. „Jeśli tak rozumiemy sztukę, jesteśmy blisko religii” - powiedział Ksiądz Biskup.
Prof. Andrzej Wojciechowski zwracając się do młodzieży, tej z Gimnazjum i Liceum Akademickiego, z Liceów Ogólnokształcących, ale i tej niepełnosprawnej, z kierowanej przez siebie placówki, wskazał na nieprzemijającą młodzieńczość ducha Papieża, prostotę wyrażania przez niego myśli i jasność przesłania. „Testament Ojca Świętego to nie były zapiski człowieka, który rządził światem. To były zapiski ucznia z Wadowic, tak czyste, jak Wy jesteście” - powiedział Profesor.
Rozdawanie nagród uprzyjemniły inscenizacje uczniów GiLA oraz dzieci ze Szkoły Podstawowej nr 7 pt. Jego Głos..., zainspirowane tekstami zamieszczonymi w świeżo wydanym najnowszym tomie prac konkursowych (pod kierunkiem Jadwigi Magryty-Łapicz i Agnieszki Grzelak) oraz dwa minispektakle w wykonaniu osób niepełnosprawnych: Wyjątki z drogi (w reżyserii Magdaleny Kujawy) i Stwarzanie (w reżyserii Jolanty Klauza). Konferencji towarzyszyły również wystawy: fotograficzna Lekcje papieskie. Dokumenty z lat 2000 - 2005 oraz grafiki i rysunku osób niepełnosprawnych Gdzie jesteś, źródło? (pod kierunkiem Mirosława Kocoła).
Muzycznym dopełnieniem konferencji był popołudniowy koncert w Sali Wielkiej Dworu Artusa, zatytułowany Pięciolinia dla Papieża. Zaprezentowano na nim utwory współczesnych kompozytorów z naszego regionu w wykonaniu chórów Pomorza i Kujaw. Koncert poprowadziła Magdalena Cynk-Mikołajewska, która podczas przedstawiania wykonawców cytowała też refleksje Jana Pawła II na temat sztuki (List do artystów z 1999 r.) oraz przypominała chwile związane z jego obecnością na toruńskiej ziemi. Religijna muzyka, dedykowana Ojcu Świętemu, skomponowana na jego cześć lub do jego tekstów wybrzmiała kolejno głosami: toruńskiego Chóru „Tibi Domine” Wydziału Teologii UMK pod batutą ks. Mariusza Klimka; Zespołu Wokalnego „Pro Arte” Inowrocławskiego Towarzystwa Muzycznego pod dyrekcją Anny Drogowskiej; Chóru Akademickiego UMK pod kierunkiem Arkadiusza Kaczyńskiego; Katedralnego Chóru Chłopięco-Męskiego „Pueri Cantores Thorunienses” pod dyrekcją Romana Gruczy oraz Chóru Wyższej Szkoły Bankowej w Toruniu „Astrolabium” pod kierunkiem Kingi Litowskiej. Wszytkie te połączone chóry wystąpiły później podczas Mszy św. na Rynku Staromiejskim.
Lektura tomiku Posłannictwo sztuki..., spektakle teatralne, wreszcie doznania muzyczne przybliżyły nam nieobecnego już w doczesności, ale spoglądającego zapewne z okna Domu Ojca Jana Pawła II. Niegdyś, w 1983 r., podczas wiedeńskiego spotkania z przedstawicielami świata nauki i sztuki wyrażał on nadzieję, że „dialog pomiędzy sztuką a Kościołem zaowocuje dziełami, które otworzą oczy, uszy i serca ludziom wierzącym i poszukującym”. Uczestnicząc w toruńskim spotkaniu 7 czerwca miałam wrażenie, że ta nadzieja już się w pewnej mierze wypełnia.