Historia

Dość powiedzieć, że 30 sierpnia 1939 r. ważnego strategicznie odcinka na drodze od południa ku Kotlinie Żywieckiej i Bielsku-Białej bronić miało 68 żołnierzy w czterech fortach. Obiekty te nie były w pełni wykończone: brakowało w nich oświetlenia, wentylacji, wody pitnej, pancernych wież i łączności. Ostatecznie, po wycofaniu części żołnierzy broniło się tu 37 Polaków.
3 września Niemcy zdobyli ostatni fort „Wędrowiec”, z którego wyszło 9 obrońców pod dowództwem kpt. Tadeusza Semika.
„Gdzie pozostali?” - zapytał niemiecki oficer dowódcę fortu. „Nie ma i nie było reszty, majorze!” - odpowiedział kpt. Semik. Trudno uwierzyć, że przeciwko niemieckiej dywizji liczącej 18 tys. żołnierzy, ponad tysiąc samochodów i pojazdów pancernych, wspieranych przez lotnictwo i artylerię - stanęło 37 obrońców w fortach Węgierskiej Górki.
1 stycznia 1979 r., w 40-lecie wybuchu II wojny światowej Węgierska Górka została odznaczona Krzyżem Grunwaldu III klasy.

Dziś

Przy drodze prowadzącej od Węgierskiej Górki do Żabnicy stoi fort „Wędrowiec”, obok którego zbudowano niewielki amfiteatr, gdzie co roku odbywają się obchody upamiętniające obronę „Westerplatte południa”. Uroczystości rozpoczynają się przed Urzędem Gminy, skąd uczestnicy przechodzą w kierunku fortu. Biorą w nich udział przedstawiciele władz samorządowych i wojewódzkich, Kompania Honorowa Wojska Polskiego, wojskowa orkiestra i oczywiście mieszkańcy Węgierskiej Górki, Cięciny, Żabnicy i Ciśca. W ubiegłym roku, w 65. rocznicę wybuchu II wojny światowej obchody 1 września uświetnił swoją obecnością prezydent RP na uchodźstwie Ryszard Kaczorowski.

Młodzi

Od lat młode pokolenie wychowywane jest w duchu wdzięczności, pamięci i szacunku wobec wrześniowych wydarzeń w Węgierskiej Górce. W amfiteatrze pod fortem „Wędrowiec” nigdy nie brakowało dzieci i młodzieży - przecież szkoła podstawowa nosi imię Obrońców Węgierskiej Górki. Uczniowie przedstawiają okolicznościowy program artystyczny, włączając się w ten sposób w obchody wrześniowej uroczystości. Podobnie społeczność harcerzy Hufca w Węgierskiej Górce oddać chce cześć bohaterom: harcerze razem z żołnierzami w czasie trwania uroczystości pełnią honorową wartę przy tablicy upamiętniającej walkę obronną.

Eucharystia

Przez długie lata powojenne niemożliwością było, by słowa patriotycznych przemówień mogły przeplatać się z modlitwą. Dopiero w 1989 r. odprawiona została pierwsza Msza św. pod fortem „Wędrowiec”. Od tego czasu cała uroczystość nabrała nowego wymiaru - pamięci modlitewnej za poległych czy też żyjących obrońców Węgierskiej Górki. Tego roku, obok księży proboszczów gminnych parafii, przy ołtarzu stanął kapelan Karpackiego Oddziału Straży Granicznej ks. mjr Wojciech Warchoła. Wdzięczność wobec ludzi spotyka się z wdzięcznością wobec Boga. Za wolność, za przelaną krew, za „niewiarygodne” …