„Synem Niepokalanego Serca Maryi jest ten, kto płonie miłością i rozpala nią wszystko na swej drodze. Kto skutecznie pragnie i wszelkimi środkami usiłuje rozpalić wszystkich ludzi ogniem Boskiej miłości. Nic go nie odstrasza, raduje się w niedostatku, podejmuje trudy, chętnie się poświęca, znajduje upodobanie w oszczerstwach i radość w udrękach. Myśli wyłącznie o tym jak naśladować Jezusa Chrystusa w modlitwie, pracy i cierpieniu, zawsze i jedynie starając się o większą chwałę Boga i zbawienie dusz”.
Św. Antoni Maria Klaret, założyciel Zgromadzenia Misjonarzy Klaretynów.

Klaretyni w Polsce

Wszystko zaczęło się od czasów I wojny światowej. Ok. 1916 r. klaretyni hiszpańscy zapuścili się na tereny Dolnego Śląska w poszukiwaniu powołań. Tu przyłączyło się do nich ok. 20 ludzi, którzy znali język polski, choć przecież te tereny należały formalnie do Niemiec. W latach 20. i 30. przyszli zakonnicy wyjeżdżali do Hiszpanii i tam miała miejsce ich formacja duchowa (nowicjat). Z czasem zaczęli zakładać domy zgromadzeń na terenie Niemiec. To oni właśnie dali fundament prowincji niemieckiej. Historia Misjonarzy Klaretynów w Polsce rozpoczyna się osiem lat po założeniu w Spaichingen pierwszej placówki w Niemczech. W roku 1932 śląscy klaretyni otworzyli nadgraniczną parafię w Miedarach koło Tarnowskich Gór, która od powojennej zmiany granic znajduje się na terenie Polski. Tam była pierwsza Msza św. sprawowana przez klaretynów w języku polskim. Jednak na tereny II Rzeczpospolitej nie udało się przejść. Dopiero później, gdy w Paczynie powstała druga placówka i po 1945 r. te tereny zaczęły formalnie należeć do Polski, oba domy pozwoliły na utworzenie administracji polskiej z delegaturą zależną od prowincji niemieckich. Po pewnym czasie obie placówki przeszły pod władzę Generalnych Przełożonych w Rzymie.

Klaretyni we Wrocławiu

Wspólnota Misjonarzy w Polsce rozrastała się powoli. Dopiero w 1973 r. o. Stanisław Piórkowski kupił dom we Wrocławiu przy ul. Wieniawskiego. Rok później wstąpiła do Zgromadzenia duża grupa młodych ludzi. Spora część tych, którzy wtedy przyszli, w 1981r. przyjęła święcenia kapłańskie. Wśród nich byłem również ja… Tak naprawdę dopiero od tego czasu mogła zacząć powstawać Prowincja Polska. Formalnie powstała w 1993 r. Ta grupa misjonarzy jest o tyle szczególna, że cała ich formacja duchowa odbyła się tu, we Wrocławiu. Nie musieli, jak ich poprzednicy, wyjeżdżać do Hiszpanii, a po wojnie do domów niemieckich. Czas postulantatu, nowicjatu, aż do święceń przebiegał we wrocławskim Domu.

Centrum Duchowości Klaretyńskiej

W 1980 r. Misjonarze Klaretyni objęli placówkę w Krzydlinie Małej niedaleko Wołowa. Po kilku latach rozpoczęto budowę plebanii i Domu Rekolekcyjnego. Dziś Centrum Duchowości Klaretyńskiej to połączenie kilku istotnych dla klaretynów „instytucji”: nowicjatu Zgromadzenia, parafii św. Michała Archanioła i domu rekolekcyjnego. Zatem miejsce to służy przede wszystkim rozwijaniu duchowości klaretyńskiej członków Zgromadzenia. Oprócz formacji kandydatów do Zgromadzenia (nowicjat) odbywają się tutaj rekolekcje zakonne dla członków Zgromadzenia, ale na rekolekcje zapraszamy również inne osoby, którym bliski jest nasz misyjny charyzmat. Tutaj zatem odbywają się rekolekcje dla młodzieży męskiej poszukującej swojego powołania, dla różnych grup i ruchów eklezjalnych prowadzonych przez naszych misjonarzy. Do naszego domu rekolekcyjnego zapraszamy także wszystkich członków różnego rodzaju duszpasterstw niepowiązanych z naszym charyzmatem razem z ich opiekunami. Miejsce w naszym domu oferujemy także osobom duchownym i zakonnym, które chcą tutaj zorganizować swoje ćwiczenia duchowne.

Inne placówki i formacja

Oprócz tych wszystkich miejsc, o których do tej pory opowiadałem, klaretyni pracują jeszcze w parafii w Łodzi, to jest miejska parafia, i od 2003 r. w Kudowie-Zdroju, gdzie obecnie jest klaretyński postulantat, czyli czas, w którym kandydat do Zgromadzenia zdobywa ogólne wykształcenie humanistyczne. Jest to czas niezwykle potrzebny, zwłaszcza że dzisiaj ludzie mają ogromne braki ogólnokulturowe. Po tym czasie kandydat odbywa rok nowicjatu, właśnie w Krzydlinie Małej i później rozpoczyna sześcioletnie studia teologiczne we Wrocławiu. Pierwsze dwa lata studiów filozoficznych alumni odbywają u Franciszkanów na Karłowicach, a cztery lata teologii w budynku Metropolitarnego Wyższego Seminarium Duchownego w ramach struktury PWT.

Klaretyni na świecie

W tej chwili jest na całym świecie ok. dwóch tysięcy klaretyńskich kapłanów, w tym czterdziestu, którzy wyszyli z Polski, z wrocławskiego Domu. Pracujemy w dziesięciu krajach. W Niemczech, w Czechach, na Słowacji, Białorusi, Syberii. Nasze Domy są w Birmie, na Wybrzeżu Kości Słoniowej i na Kubie. W każdym z tych miejsc praca wygląda zupełnie inaczej. Warto zwrócić uwagę, że słowo „misje” ma dziś zupełnie inne znaczenie niż 20 lat temu. Placówki niemieckie obejmują Hindusi, którzy w swoim kraju mają ok. stu pięćdziesięciu kapłanów i tyle samo kleryków. Hindusi, którzy przecież korzystali z pomocy niemieckich i polskich klaretynów. Być może to konkretne owoce tej misyjnej pracy, ale trzeba popatrzeć przez pryzmat tych liczb na to, co dzieje się z Europą, dokąd ona zmierza. Skoro potrzebujemy wsparcia kapłanów z Azji? My, którzy do tej pory sami formowaliśmy ich dla niej? To jest ważne pytanie: Jakie są nasze, misjonarzy, zadania dziś? To trudny problem, musimy podjąć rozmowę o tym, jak ewangelizacja ma dziś wyglądać i dokąd powinniśmy jeździć jako misjonarze.

* Ks. prof. Piotr Liszka CMF - dr hab. teologii dogmatycznej PWT Wrocław i dr teologii dogmatycznej KUL, mgr matematyki UŚl, ur. 19.01.1951 w Chorzowie. Wykłada teologię dogmatyczną.