Reklama

W służbie niepodległej - bp Augustyn Łosiński

Niedziela kielecka 46/2005

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Znane jest powiedzenie Marszałka Józefa Piłsudskiego - „Kielce są dla mnie czym pierwszy uśmiech ukochanej, czym pierwszy promień rannego brzasku”. Właśnie dzięki Marszałkowi Sejm Ustawodawczy w 1919 r. ustanowił województwo kieleckie (jedno z 5 na terenie Polski). W Kielcach powstawały różne agendy rządowe, które niestety pogarszały warunki mieszkaniowe kielczan. Mimo to w mieście znajdowali schronienie uchodźcy z innych terenów polskich, a wszystkie niedostatki lokalowe przyjmowano w nastroju ożywionego patriotyzmu. Choć kielczanie cierpieli z powodu ubóstwa, nabywali obligacje Pożyczki Narodowej, ofiarnie włączali się w komitety doraźnej pomocy, np. dla Górnego Śląska, Wilna, „zaślubin z morzem”. Znaczącą pomoc materialną od mieszkańców otrzymali żołnierze z Garnizonu Kieleckiego. W kształtowaniu różnych form egzystencji społeczeństwa kieleckiego w wolnej Polsce niepoślednią rolę odegrał ówczesny ordynariusz kielecki bp Augustyn Łosiński.
Proklamowanie niepodległego Państwa Polskiego rozpoczęło paroletnią walkę o zjednoczenie wszystkich ziem polskich i o granicę odrodzonej Ojczyzny. Wzięli w niej udział ówcześni biskupi polscy, a wśród nich bp Augustyn Łosiński, który nauczał, że po Bogu i wierze „najdroższa człowiekowi ma być Ojczyzna, bo jest jakby matka, co piersiami swemi karmi dzieci swoje. Jej ziemia żywi nas i okrywa. Jej językiem porozumiewamy się między sobą. Jej piersi, jej strój, zwyczaje, obyczaje - do nas należą - to własność nasza, co tylko ma - szczerze i szczodrze oddaje dzieciom swoim”. Kilkakrotnie nawoływał do ofiar z cenniejszych przedmiotów złotych i srebrnych na potrzeby państwa. Napominał też, by zaniechać partyjnych zawiści i pędu do władzy, pobudzał do pracy na rzecz Ojczyzny, do troski o rozwój i odrodzenie społeczne, o oświatę.
Na uwagę zasługuje postawa patriotyczna ordynariusza kieleckiego, który w 1919 r. skierował najwięcej (w porównaniu z innymi diecezjami) księży do służby w powstającym wojsku polskim. Jego listy pasterskie i kazania mobilizowały mieszkańców Kielc do wielorakiej pomocy materialnej wojsku zmagającemu się w wojnie z bolszewikami w 1920 r.
Biskup uczył, by podjąć „wszelką ofiarę, jakiej dobro Polski od nas zażąda”, bo dał nam Pan Bóg wolne, niepodległe państwo nie po to, byśmy bezczynnie czekali „aż wszystko Opatrzność sama ułoży”. Na jego apel nie tylko budynki publiczne, ale i prywatne mieszkania w Kielcach otwarły się dla rannych z frontu i repatriantów z Rosji. Mieszkańcy miasta utwierdzani w patriotyzmie przez swojego Biskupa, byli zdecydowani w demaskowaniu na szczęście nielicznych prowokatorów działających z inspiracji sowieckich Rad Robotniczych, prących do rewolucji w Polsce i poddaniu się władzy radzieckiej.
Bp Łosiński pod koniec 1919 r. nakazywał duchowieństwu diecezjalnemu zbiórkę ofiar w celu wsparcia Komisji Plebiscytowej w Bytomiu, w specjalnej odezwie mówił o piastowskich korzeniach i polskości Śląska. Górny Śląsk należał do diecezji wrocławskiej zarządzanej przez kard. Adolfa Bertrama, wroga polskości na Śląsku. Ten, dekretem z 1920 r. zabronił w diecezji działalności plebiscytowej. Nakładał kary kościelne na polskich księży, głównie wikariuszy, propolsko zaangażowanych. Przeciw tym akcjom Kardynała protestowali w Rzymie biskupi polscy. Ordynariusz kielecki poparł powstania śląskie, diecezjanom nakazywał udzielanie wszelkiej pomocy powstańcom. Zgodnie z wolą bp. Łosińskiego pod koniec 1919 r. na teren Górnego Śląska udał się ówczesny kapelan ordynariusza ks. Jan Skalski. Kapłan ten przez dwa miesiące prowadził akcję propagandową w powiecie lublinieckim. Dorywczo na Śląsku prowadzili też pracę plebiscytową na rzecz Polski inni kapłani kieleccy, zwłaszcza młodzi duszpasterze z Zagłębia Śląsko-Dąbrowskiego należącego wtedy do diecezji kieleckiej. Księżom polskim zaangażowanym w prace plebiscytowe groziły różne niebezpieczeństwa, nawet śmierć. W 1922 r., po przyłączeniu Górnego Śląska do Polski, bp Łosiński - jedyny z biskupów polskich - zarządził w diecezji nabożeństwo dziękczynne ze śpiewem Te Deum za odzyskane tereny i ich mieszkańców.
Podsumowując rolę ordynariusza kieleckiego w pierwszych latach odrodzonej Ojczyzny, należy podkreślić jego żarliwy i bezkompromisowy patriotyzm. Do 45 roku życia - żyjąc i pracując w duszpasterstwie na terytorium carskiej Rosji, gdzie „polskość wspierała (...) Kościół - a Kościół - polskość”, doświadczył do głębi zniewolenia narodu, doceniał wartość wolności w życiu godnym poszczególnego człowieka. Uważał, że całe życie narodowe winno opierać się na nauce Chrystusa, „która wskazuje i daje nieomylne, nieskażone, przyrodzone i nadprzyrodzone prawa sprawiedliwości i miłości, jako ostoi i więzi społecznej ludzi”. Bp Łosiński twierdził, że polityką wprost nie chce się zajmować, a jeśli porusza problemy polityczne, to tylko te, które wiążą się z wiarą i moralnością katolicką. Z tego powodu w 1918 r. nawet potępiał abp. Aleksandra Kakowskiego z Warszawy za członkostwo w Radzie Regencyjnej. Z upływem lat państwo polskie ogarniał coraz głębszy kryzys gospodarczy, rosło ubóstwo społeczne, a różne frakcje polityczne, zwłaszcza socjalistyczne, ścierały się o władzę. Z pobudek patriotycznych Ksiądz Biskup zajął postawę krytyczną wobec rządzących. Sam zdecydowanie oddał się pracy charytatywnej w diecezji.
W zaistniałej sytuacji, Ordynariusz Kielecki nie miał łatwego życia w Kielcach. Nie spotykał się z życzliwością możnych tego świata, ale był kochany przez ludzi prostych, przez mieszczan kieleckich, rolników świętokrzyskich, przez służące, które czuwały dniami i nocami przed domem Biskupa, aby go bronić przed aktami bezprawia.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

Podziel się:

Oceń:

2005-12-31 00:00

Wybrane dla Ciebie

Bp Ważny: Musimy nauczyć się komunikować trudne sprawy i być transparentni wobec świata

2025-09-24 16:54
Bp Artur Ważny

BP Episkopatu

Bp Artur Ważny

Zjazd Polskiego Stowarzyszenia Pastoralistów zgromadził we Wrocławiu duchownych, duszpasterzy i świeckich zaangażowanych w życie Kościoła. Spotkanie obfitowało w refleksje dotyczące kondycji współczesnego człowieka, wyzwań pastoralnych oraz konieczności odbudowy relacji - w rodzinie, w Kościele i w społeczeństwie. Wystąpili m.in. biskup sosnowiecki Artur Ważny oraz kapelan polskiego parlamentu ks. Andrzej Sikorski.

Więcej ...

Fatima: figura Matki Bożej pojedzie do Rzymu

2025-09-25 08:50

Karol Porwich/Niedziela

Oryginalna figura Matki Bożej Fatimskiej w dniach 10- 12 października zostanie przewieziona do Rzymu z okazji Jubileuszu Duchowości Maryjnej. W Wiecznym Mieście pozostanie ona przez cały dzień 11 października w kościele Santa Maria in Traspontina, przy Via della Conciliazione gdzie „wierni będą mieli okazję czcić i być blisko wizerunku Matki Bożej”. Tego dnia rektor sanktuarium w Fatimie, ksiądz Carlos Cabecinhas, odprawi Mszę św. o godz. 9:00 w kościele Santa Maria in Traspontina. O godz. 12:00 zostanie odmówiony różaniec, a o godz. 17:00 odbędzie się procesja z kościoła Santa Maria in Traspontina na Plac św. Piotra, gdzie odbędzie się czuwanie z modlitwą różańcową w intencji pokoju..

Więcej ...

Leon XIV weźmie udział w konferencji nt. zmian klimatu

2025-09-25 17:37
Papież Leon XIV

Vatican Media

Papież Leon XIV

W środę 1 października Leon XIV weźmie udział w międzynarodowej konferencji na temat zmian klimatu, organizowanej przez Ruch Laudato Sì z okazji dziesiątej rocznicy publikacji encykliki papieża Franciszka „Laudato si’”. Spotkanie odbędzie się w dniach 1-3 października w ośrodku Mariapoli w Castel Gandolfo pod hasłem „Raising Hope for Climate Justice” (Wzbudzić nadzieję na sprawiedliwość klimatyczną).

Więcej ...

Reklama

Najpopularniejsze

Nowenna do św. Franciszka z Asyżu

Wiara

Nowenna do św. Franciszka z Asyżu

Czy potrafię z pokorą i uczciwie dążyć do prawdy?

Wiara

Czy potrafię z pokorą i uczciwie dążyć do prawdy?

Modlitwa św. Jana Pawła II o pokój

Wiara

Modlitwa św. Jana Pawła II o pokój

Błogosławiony poeta

Święci i błogosławieni

Błogosławiony poeta

Tragedia w USA. Nie żyją polscy żołnierze

Wiadomości

Tragedia w USA. Nie żyją polscy żołnierze

Ksiądz zmarł na zawał serca podczas Mszy św.

Kościół

Ksiądz zmarł na zawał serca podczas Mszy św.

Nowenna do św. Ojca Pio

Wiara

Nowenna do św. Ojca Pio

PILNE! Powtórzył się cud św. Januarego

Wiara

PILNE! Powtórzył się cud św. Januarego

Ksiądz, powstaniec, patriota. Powieszony przez Niemców na...

Kościół

Ksiądz, powstaniec, patriota. Powieszony przez Niemców na...