Ks. Piotr Nowosielski: - Księże Biskupie. Zakończyła się kolejna wizyta biskupów polskich w Rzymie. Jak Ksiądz Biskup ją wspomina?

Bp Tadeusz Rybak: - Ojciec Święty Benedykt XVI podczas spotkania z biskupami przybyłymi z Polski ad limina Apostolorum powiedział do nas: Wasza obecność tutaj jest znakiem duchowej więzi Kościoła w Polsce ze Stolicą Apostolską i Następcą św. Piotra.
Każda wizyta biskupów do progów Apostolskich ma takie właśnie znaczenie: stanowi szczególny wyraz jedności z Ojcem Świętym, który jako Biskup Rzymu jest Następcą św. Piotra Apostoła, a tym samym zwornikiem jedności kolegium biskupów i całego Ludu Bożego. Tę jedność wyrażamy i pragniemy umocnić, bo pamiętamy, co Pan Jezus powiedział do Apostoła Piotra: „Ty jesteś Piotr (czyli Skała) i na tej skale zbuduję Kościół mój, a bramy piekielne go nie przemogą” (Mt 16,18). Także Zbawiciel podczas Ostatniej Wieczerzy prosił Ojca: „aby wszyscy stanowili jedno, jak Ty, Ojcze, we Mnie, a Ja w Tobie, aby i oni stanowili jedno w Nas, aby świat uwierzył, żeś Ty Mnie posłał...., aby stanowili jedno, tak jak My jedno stanowimy” (J 17, 21-22).
Prawo kanoniczne zobowiązuje biskupów diecezjalnych do odbycia wizyty ad limina co pięć lat. Z różnych względów ten okres może się czasem wydłużyć. Zazwyczaj biskupom diecezjalnym towarzyszą biskupi pomocniczy i biskupi emeryci. Z diecezji legnickiej uczestniczyli wszyscy biskupi: biskup diecezjalny Stefan Cichy, biskup pomocniczy Stefan Regmunt i będący już na emeryturze pierwszy biskup legnicki. Dla wielu biskupów poprzednie wizyty odbywały się w czasie, kiedy na Stolicy Piotrowej zasiadał tak bliski naszemu sercu Jan Paweł II. Każde spotkanie z Ojcem Świętym - naszym Rodakiem odbywało się w niepowtarzalnym klimacie zrozumienia i niemal rodzinnego ciepła. W niejednym z nas mogło zrodzić się pytanie: jak będzie tym razem?
Szybko jednak potwierdziła się opinia tych, którzy doświadczyli radości spotkania z obecnym Następcą św. Piotra: Ojciec Święty Benedykt XVI jest kontynuatorem linii Jana Pawła II, szybko i łatwo nawiązuje z ludźmi kontakt i szybko zdobył nasze serca, okazując nam niezwykłą życzliwość i serdeczność.

- A czego dotyczyły rozmowy z Papieżem?

- Ojciec Święty interesował się życiem religijnym w naszej młodej diecezji, pracą duszpasterską księży i zaangażowaniem laikatu. Szczególne zainteresowanie okazywał kandydatom do kapłaństwa. Pytał o ich formację intelektualną i duchową, a także liczbę powołań do stanu duchownego i apostolatu świeckich. Wyrażał się z uznaniem o dynamizmie Kościoła w Polsce. W ostatnim spotkaniu ze wszystkimi biskupami grupy odbywającej wizytę ad limina, w swoim przemówieniu wypowiedział radość z naszego przybycia i pochwałę dla wysiłków Kościoła w Polsce, ale także dał nam ważne wskazania dla dalszej pracy duszpasterskiej. Podkreślił potrzebę troski o kształtowanie młodego pokolenia w duchu religijnych i patriotycznych wartości obecnych w naszej kulturze, co się wiąże także z troską o środowiska akademickie. Mówił, że Kościół w Polsce winien zwracać uwagę na właściwą ocenę sytuacji ludzi młodych. Na pierwszym miejscu trzeba widzieć ich sytuację rodzinną. Mówił, że trudności ekonomiczne, utrzymujące się wysokie bezrobocie i troska o zabezpieczenie bytu materialnego określają kształt życia wielu polskich rodzin. Ojciec Święty zaznaczył zjawiska pozytywne w religijnym życiu młodych. Zwrócił uwagę na to, że bardzo wielu młodych ludzi przejawia głęboką wrażliwość na potrzeby innych, zwłaszcza biednych, chorych, samotnych, niepełnosprawnych, że istnieje autentyczne zainteresowanie sprawami wiary i religii, potrzeba bycia razem w zorganizowanych i nieformalnych grupach oraz chęć doświadczenia Boga. Trzeba przeto dążyć do powstawania domów rekolekcyjnych oraz innych miejsc modlitwy i skupienia. Szansą wychowawczą dla młodych jest tworzenie wolontariatu inspirowanego duchem Ewangelii.
Papież wskazał na potrzebę katechezy dorosłych, na troskę o zachowanie bogatego dziedzictwa naszej kultury opartej na wartościach chrześcijańskich, na znaczenie środków społecznego przekazu, które mają szczególną rolę w świecie kultury i które powinny być wykorzystane w dziele ewangelizacji.
Ojciec Święty udzielił Kościołowi w Polsce i każdemu z nas apostolskiego błogosławieństwa. Każdy biskup otrzymał w darze od Ojca Świętego krzyż biskupi, który stanowi cenną pamiątkę tej niezwykłej wizyty ad limina i spotkania z Ojcem Świętym Benedyktem XVI. Bardzo miłą pamiątką są także zdjęcia z Papieżem dokumentujące spotkania.
Kiedy przy pierwszym spotkaniu z Benedyktem XVI powiedziałem, że jestem pierwszym biskupem legnickim, Ojciec Święty powiedział, że wie, iż diecezja legnicka jest młoda i że Legnica jest znana z wielkiej bitwy z Mongołami w XIII wieku.

- Księże Biskupie, przypomnijmy może, że taka wizyta zaczyna się już trochę wcześniej...

- Tak. Należy zaznaczyć, że szczegółowe obszerne sprawozdania ze stanu diecezji i kierunków jej działalności przesłałem wcześniej do Stolicy Apostolskiej zgodnie z wymaganiami poszczególnych urzędów watykańskich, jakie zostały skierowane do biskupa diecezjalnego. Sprawozdania bowiem dotyczyły okresu, kiedy jako biskup diecezjalny byłem odpowiedzialny za jej stan. Cieszyłem się, że mogłem w tych sprawozdaniach ukazać naszą młodą diecezję w pełni zorganizowaną, posiadającą podstawy dalszego dynamicznego rozwoju, mimo trudności i słabości, jakich nie brakuje w naszym dzisiejszym życiu. Podkreśliłem ofiarną pracę duchowieństwa i zaangażowanie w życie Kościoła ludzi świeckich.

- A co obejmował program pobytu w Rzymie?

- Program wizyty w Rzymie został przygotowany przez przedstawicieli Stolicy Apostolskiej i metropolitę wrocławskiego abp. Mariana Gołębiewskiego, i przewidywał nawiedzenie czterech bazylik Wiecznego Miasta i spotkania w poszczególnych dykasteriach Stolicy Apostolskiej. Nawiedzenie bazylik rozpoczęliśmy od pielgrzymki do Bazyliki św. Pawła za Murami, gdzie jak wiadomo znajduje się grób Apostoła
Narodów, następnie nawiedziliśmy starożytną Bazylikę noszącą tytuł Najświętszego Zbawiciela i św. Jana Chrzciciela, Bazylikę, która jest katedrą Biskupa Rzymu i określana jest jako „matka i głowa wszystkich kościołów Rzymu i świata”. Odbyliśmy pielgrzymkę do bazyliki Matki Boskiej Większej wzniesionej w IV wieku na pamiątkę soboru, jaki odbył się w 431 roku w Efezie i uznał, że słusznie nazywamy Maryję Bożą Rodzicielką. W Bazylice tej znajduje się słynąca łaskami czcigodna Ikona Matki Bożej „Salus Populi Romani”.
We wszystkich bazylikach sprawowaliśmy uroczystą liturgię Eucharystyczną i modliliśmy się za Ojca Świętego, cały Kościół, a zwłaszcza kapłanów i wiernych naszych diecezji.
Szczególnie przeżyliśmy nawiedzenie Bazyliki św. Piotra, gdzie w podziemiach przy grobie Świętego Apostoła, którego Pan Jezus wybrał i ustanowił opoką Kościoła, sprawowaliśmy Mszę św., po której udaliśmy się do grobu Jana Pawła II, by włączyć się w nurt trwających tam modlitw ludzi licznie przybywających ze wszystkich stron świata i dziękować Panu Bogu za dar wielkiego Papieża, naszego Rodaka, modlić się o jego szybkie wyniesienie na ołtarze i polecać Janowi Pawłowi II sprawy Kościoła w Polsce, wszystkie sprawy naszej Ojczyzny, naszych diecezji i poszczególnych wiernych.
Oprócz modlitwy wiele czasu poświęciliśmy na spotkania w poszczególnych dykasteriach Stolicy Apostolskiej. Wszystkie spotkania w urzędach watykańskich były dla nas bardzo ważne. Szczególnie jednak pragnę podkreślić naszą wizytę w Kongregacji dla Wychowania Chrześcijańskiego, na której czele stoi Polak kard. Zenon Grocholewski, w Kongregacji do Spraw Biskupów i Spraw Duchowieństwa, Kongregacji Kultu Bożego, Kongregacji Nauki Wiary, a także w Radzie dla Spraw Rodziny.
Podczas spotkania w poszczególnych kongregacjach omawiane były istotne sprawy dla misji Kościoła we współczesnym świecie, z uwzględnieniem sytuacji Kościoła w Polsce. Spotkania te przyniosły cenne wskazania i inspiracje do dalszej pracy Kościoła w Polsce, w tym również w naszej diecezji. Złożyliśmy także wizytę w rzymskim Instytucje Polskim i Kolegium Polskim, w których przebywają księża z Polski odbywający studia na uczelniach rzymskich i zostaliśmy zaproszeni przez ambasador Hannę Suchocką do złożenia wizyty w Ambasadzie Polskiej przy Stolicy Apostolskiej.
Jak widać czas pobytu w Rzymie spędziliśmy pracowicie, ale i owocnie.

- A jakie przeżycia towarzyszą Księdzu Biskupowi po powrocie z tej wizyty do diecezji?

- Wizyta ad limina Apostolorum była z pewnością dla każdego biskupa ważnym wydarzeniem. Stała się okazją do głębszego spojrzenia na misję Kościoła, który pełni swoje posłannictwo w dzisiejszym świecie na wszystkich kontynentach, wśród różnych narodów i kultur, w zróżnicowanych niełatwych sytuacjach, niosąc wszędzie ewangelię zbawienia i broniąc godności człowieka. Pobyt w Rzymie pomógł mi głębiej zrozumieć wielkość Jana Pawła II, który był i nadal jest dla świata Apostołem Prawdy i Nadziei. Jego nauczanie, jego cała działalność jest niezwykle ważnym dziedzictwem, do którego tak często odwołuje się Benedykt XVI i cały Kościół.
Wizyta ad limina Apostolorum pomogła nam do pogłębionej refleksji nad wyzwaniami, jakie współczesne czasy przynoszą Kościołowi, naszym wspólnotom diecezjalnym, parafialnym, rodzinnym i poszczególnym wyznawcom Chrystusa. Z pewnością wpłynie na działalność Kościoła w Polsce.
Wizyta ta ożywiła naszą nadzieję, którą jako biskupi winniśmy nieść dzisiejszemu człowiekowi i światu.

- Dziękuję za rozmowę.