Temat Roku w archidiecezji: Z Maryją ku pogłębionej wierze.

Hasło to będzie naszym sposobem realizacji zadań ogólnopolskiego roku, którego temat brzmi: Poznać Jezusa.

1. Podsumowanie ubiegłego roku

Ostatnio koncentrowaliśmy wysiłki duszpasterskie na ożywieniu naszej wiary poprzez lekturę Pisma Świętego w rodzinach. W większości parafii miała miejsce INTRONIZACJA BIBLII poprzedzona rekolekcjami. Kolejne parafie przygotowują się do zrealizowania tejże inicjatywy. Program ten znalazł szczere zrozumienie u wielu wrażliwych duszpasterzy ( także spoza naszej archidiecezji były szerokie zamówienia naszych opracowań, tzw. zielonych książeczek).

Czy można odejść od Słowa Objawionego w pogłębianiu wiary? Czy można poznać Pana Jezusa, pomijając pedagogię Ducha Świętego ujawnioną w księgach natchnionych? Świadectwa Ewangelistów i Apostołów są przecież niezwykle żywe, autentyczne i krzepiące nadzieję naszego zbawienia.

Skuteczność "nowego" przyjęcia Słowa Bożego zależy od wielu elementów, są to:

* gorliwość i konsekwencja duszpasterska proboszcza, księży wikariuszy, katechetów świeckich

* atmosfera religijna w parafii

* umiejętność rekolekcjonistów

* wrażliwość grup i stowarzyszeń katolickich i innych.

Wiem, że najpełniej realizuje się program duszpasterski tam, gdzie znajdzie on zrozumienie i współbrzmienie wszystkich powyższych elementów.

Niektóre wspólnoty modlitewne np. Akcja Katolicka

czy ministranckie grupy parafialne ułożyły nawet własny program, uwzględniający żywszy kontakt z Pismem Świętym w ciągu bieżącego roku.

Przez najbliższy rok starajmy się kontynuować lekturę Pisma Świętego, razem z ludźmi promować nabożeństwa biblijne (zauważyli księża, że mogą być one bardzo żywe i interesujące jak tego przykład mieliśmy niejednokrotnie podczas konferencji rejonowych i innych spotkań) i zachęcać rodziny do wspólnej lektury Pisma Świętego. Będzie to prosta i skuteczna metoda katechezy dorosłych oswajająca ze Słowem natchnionym przez Boga, zachęcająca do samodzielnego myślenia i szukania rozwiązań jawiących się problemów.

Nie można zapomnieć, że tam, gdzie nie było lub nie ma stałego odniesienia do Biblii, gdzie nie ma stałej lektury Pisma Świętego jałowieje myśl teologiczna, spłyca się kaznodziejstwo, rodzą się powierzchowne formy pobożności uczuciowej, zatraca się zmysł wspólnoty wiary!

Samo rozważanie problemów, nawet aktualnych i ciekawych, bądź też ich ocena w świetle słuszności rozumowania ludzkiego bez odniesienia do Słowa Bożego byłoby różne, niż chce nasza misja ewangeliczna. My mamy na pierwszym miejscu głosić Jezusa, domagać się przyjęcia Go jako Zbawiciela, a to bez kontaktu ze Słowem Objawionym jest niemożliwe. Jedynie Słowo słuchane, przyjmowane i zachowane formuje proroków zdolnych nawracać ludzi.

2. Poznać Jezusa

Jan Paweł II w ostatnich latach przestawił swą jurysdykcję ( posługi następcy Piotra) na promocję duszpasterstwa ogólnokościelnego. Każda diecezja i parafia ma obowiązek uwzględnienia zaleceń Papieża, aby cały Kościół mógł wspólnie budzić swą wrażliwość wobec wyznaczonych zadań i uwzględniał doświadczenia i potrzeby innych.

W liście apostolskim Novo millennio ineunte Papież aż 34 razy mówi o potrzebie wypracowywania i realizowania "programu" duszpasterskiego. Owoce bowiem Jubileuszu powinny być pogłębione.

Wśród najważniejszych wskazań znajdujemy zalecenia:

* trzeba, aby wychowanie do modlitwy stało się w pewien sposób kluczowym elementem wszelkich programów duszpasterskich (NMI 34, 43)

* krzewić duchowość komunii, bo niemożliwe jest wychowanie i uformowanie chrześcijanina bez nadprzyrodzonej wrażliwości na drugiego człowieka i obecności Ducha Świętego między ochrzczonymi. Rola parafii - wspólnoty uczącej i zaprawiającej do wzajemnych relacji (pomocy, podejmowania zadań etc.) jest tu szczególna.

* nie ma "magicznej formuły", która pozwoliłaby rozwiązać wszystkie problemy naszej epoki. Program już istnieje: zawarty jest w Ewangelii i żywej Tradycji, skoncentrowany jest wokół samego Chrystusa, którego mamy POZNAĆ, KOCHAĆ, NAŚLADOWAĆ (NMI, 29)

Poznawać Jezusa Ewangelii poprzez lekturę Nowego Testamentu. Pamiętać też, że Jezus żyje w Kościele, tu naucza, karmi łaską odkupienia w sakramentach, szczególnie w Eucharystii. Zauważmy jak wielki atak światowego liberalizmu skierowany jest na Eucharystię niedzielną i sakralność dnia świętego! Zobowiązuje to nas do otwarcia oczu wiary i tym gorliwszego wysiłku w budzeniu sumień. Kolejne ataki idą dziś na rodzinę i poczęte życie, i dlatego mamy światowy trend do legalizacji małżeństw jednopłciowych oraz promocję nieczystości i hedonizmu we wszystkich wymiarach.

Poznać Jezusa w bliźnim, to kolejna perspektywa poznawcza, szczególnie w cierpiącym, ubogim, głodnym, uwięzionym, z którym utożsamia się Chrystus. Bez tej "znajomości" nie ma pełnego poznania religii chrześcijańskiej i nie można zasmakować pełni znajomości Jezusa.

Papież prowadzi nasze myślenie do granic maksymalizmu chrześcijańskiego i zachęca do odwagi wypłynięcia na głębię - Duc in altum, czyli odwagi sięgnięcia po świętość. To właśnie hasło: duc in altum jest mottem całego dokumentu papieskiego.

Pamiętajmy, że skuteczność naszej posługi nie zależy tylko od nas. "Beze mnie nic uczynić nie możecie"

(J 15, 5) uczył Pan Jezus, ale źle by było, gdybyśmy wszystko zrzucali na Niego. Mam zresztą wrażenie, że zbyt często odmawiamy Panu Jezusowi naszych kolan, dłoni i pleców.

3. Z Maryją ku pogłębionej wierze

24 sierpnia 2002 r. rozpocznie się peregrynacja obrazu Matki Bożej Częstochowskiej w archidiecezji przemyskiej. Obraz przyjmujemy z diecezji rzeszowskiej. Warto zrobić wszystko, aby peregrynacja nie była tylko formalnością, którą odbywa każda parafia według wskazanego rytuału. Aby przeżyć to nawiedzenie jako przejście Matki Pana w Znaku Jasnogórskim, trzeba odświeżyć w sobie przeżycie wiary i pogłębić znajomość teologii maryjnej. Z tej racji odbędą się mariologiczne sympozja w Seminarium Duchownym i konferencje dekanalne oraz rejonowe poświęcone wspomnianej tematyce. Pogłębienie wiedzy teologicznej na temat Matki Pana konsekwentnie będzie prowadzić do pogłębienia wiary.

Jestem przekonany, że pobożność maryjna jest najbardziej chrześcijańska, bo do Jezusa skutecznie prowadzi, mówi o Ojcu i Ducha Świętego ujawnia, ale wiele jeszcze wysiłków będzie trzeba ponieść i książek naczytać zanim stanie się pełna, prawdziwa, owocna. A stanie się nią wtedy, gdy przez naśladowanie będzie rodzić te same owoce, które rodziła zjednoczona w pełni z wolą Ojca, Maryja. Jej wstawiennictwo może nam w tym pomóc.

Przygotowanie dalsze

- rodzi się z przekonania, że nie o kolejną akcję chodzi, ale o wysiłek pogłębienia i zrozumienia tej inicjatywy duszpastersko ubogaconej przeżyciem spotkania z tym, co jest mi bliskie, z moim obrazem mariologii i maryjności. Będzie to okazja do swoistego rachunku sumienia i realizacja pragnienia konsolidacji katolickiego narodu wokół symbolu religijnego, jakim jest Obraz Jasnogórski, wędrujący jak Arka Przymierza, która kryła w sobie obecność Boga Prawdziwego. Maryja jest "arką", która wnosi - jak wtedy w Betlejem - Jezusa w nasz świat. Ona jedyna wskazuje na prawdziwego Zbawiciela, Syna Bożego.

Jest nam bliska - i Jezus jest nam bliski - bo jedno jest człowieczeństwo w Niej, w Nim i w nas, człowieczeństwo niepokalane grzechem w Niej i w Nim, odkupione przez Jezusa w nas i nasycone Duchem Świętym poprzez chrzest i sakrament bierzmowania, karmione Ciałem Pana i składane w ofierze, w codziennej Eucharystii.

W grudniu rozpoczniemy Nowennę Miesięcy przed peregrynacją, aby przygotować siebie i wiernych świeckich do tego wydarzenia duszpasterskiego. Tematy, pomoce i sugestie dostarczy Wydział Duszpasterski, ale księża będą mogli rozwinąć własne inicjatywy i zrealizować - w ubogacony jeszcze sposób - zaproponowany temat (na grudzień 2001 przewidywany jest temat: Nie lękajcie się świętości; odpowiedzialność za jego realizację podejmie OAZA i RAM).

Ważnym elementem dalszego przygotowania będzie zbiórka darów duchowych wśród dorosłych, młodzieży i dzieci. Stać się one powinny ważnym (centralnym!) elementem spotkania grup, wspólnot czy stanów w dniu przybycia obrazu z Najświętszą Maryją Panną i Jej Synem - Jezusem. Bez czynów z wiary nie poznamy Jezusa prawdziwego, Jezusa Prawodawcy i Nauczyciela, Jezusa zachęcającego do dźwigania krzyża.

Można też skorzystać z okazji ożywienia parafialnego i zrealizować w tym czasie jakąś inicjatywę duszpasterską (założyć Akcję Katolicką tam, gdzie jeszcze jej nie ma, KSM lub kolejną Różę Żywego Różańca) lub wykonać prace porządkowe czy gospodarcze potrzebne w parafii. O tych dokonaniach duszpasterskich, katechetycznych, formacyjnych lub gospodarczych powinni księża powiedzieć w dniu przybycia Obrazu.

Wyrazem przygotowania samych księży będzie kapłańska pielgrzymka na Jasną Górę w dniu 15 lipca 2002 r. (poniedziałek), czyli na zakończenie dorocznej, pieszej pielgrzymki z naszej archidiecezji.

Przygotowanie bliższe

- dokona się tuż przed przybyciem Obrazu i obejmie rekolekcje lub triduum maryjne w każdym kościele, gdzie przybędzie Obraz. Chcemy, aby rekolekcjonistami byli księża z diecezji. Zasadniczo przewidziany jest jeden dzień na pobyt obrazu Matki Bożej w parafii, nawet mającej więcej miejsc kultu. Tylko w kilku parafiach bieszczadzkich, mających więcej niż trzy kościoły filialne odległe od kościoła parafialnego, przewiduje się przedłużenie pobytu Obrazu o jeden dzień. Można natomiast przewidzieć wcześniejszy wyjazd z parafii lub późniejszy przyjazd dla nawiedzenia kościoła filialnego, ale po uzgodnieniu z ojcem paulinem towarzyszącym Obrazowi. Sprawy praktyczne związane z samą peregrynacją należy ustalić z księdzem dziekanem.

Przewidujemy obecność biskupa na powitanie Obrazu w każdej parafii, co spowoduje zawieszenie wizytacji pasterskich przez cały okres peregrynacji, czyli od jesieni 2002 r. Bierzmowanie młodzieży będziemy natomiast praktykować według dotychczasowych zwyczajów ( ale możliwe też ono będzie podczas peregrynacji, zwłaszcza w parafiach małych, o niewielkiej liczbie kandydatów).

Szczegółowy harmonogram trasy peregrynacyjnej otrzymają księża od Wydziału Duszpasterskiego w późniejszym terminie.

Utrwalenie owoców po peregrynacji

Peregrynacja trwać będzie w archidiecezji około 2 lat, co każe nam przewidywać możliwość i konieczność owocnego wykorzystania czasu rozpoczynając od dnia nawiedzenia.

Ksiądz proboszcz powinien omówić ze swymi współpracownikami cały program peregrynacyjny, zarówno zadania do wykonania przed peregrynacją, jak i tuż po jej zakończeniu.

* Należy przygotować akt zawierzenia rodziny przez jej głowę (ojca lub matkę), który powinien się odbyć w każdej rodzinie nazajutrz po odwiezieniu obrazu Matki Bożej Jasnogórskiej z parafii.

* Peregrynację prywatną ("mniejszą") kopii Obrazu Jasnogórskiego ( lub obrazu - figury, słynącej łaskami, czczonej we własnym kościele), należy rozpocząć, poczynając od plebanii, zaraz po pożegnaniu Obrazu Nawiedzenia. Peregrynacja ta powinna stworzyć okazję do sąsiedzkich odwiedzin, krótkiej, wspólnej modlitwy sąsiedzkiej w wieczór nawiedzenia i dłuższej modlitwy rodzinnej, różańcowej oraz lektury Pisma Świętego w rodzinie przyjmującej obraz.

Ksiądz proboszcz powinien uprzednio przygotować godny ( najlepiej malowany na desce) obraz Matki Bożej Częstochowskiej (znacznie mniejszych jednak rozmiarów niż oryginał, aby można go było umieścić nawet w skromnych mieszkaniach). Z obrazem powinien wędrować podręcznik nawiedzenia (może być ten z dnia peregrynacji) dla ułatwienia czasu modlitewnego. Do tej peregrynacji można wykorzystać obraz Matki Bożej Częstochowskiej czczony w kościele, o ile jest odpowiedni (ważną sprawą jest, aby był to poważny przedmiot kultu religijnego a nie oleodruk o zanikających kolorach). Konieczną jest także rzeczą przygotowanie odpowiednich uchwytów (i podstawy) do przenoszenia tegoż obrazu.

Należy omówić rolę tej "peregrynacji parafialnej" jako okazji do pogłębienia życia modlitewnego i przełamywania anonimowości religijnej w relacjach sąsiedzkich. Przyjęcie bowiem tego obrazu z natury rzeczy stanie się wyznaniem wiary, którą jednak praktykujemy w szczególny sposób we własnej rodzinie.

4. Kolejne zadania najbliższego roku duszpasterskiego

* obecność Kościoła i moja jako człowieka wierzącego w świecie, powinna stanowić temat powracających często refleksji w przepowiadaniu;

* niedzielna Msza św., jej wartość i obowiązek w życiu chrześcijanina, nawet podczas wyjazdów świątecznych, bądź w miejscu emigracji zarobkowej;

* świętowanie niedzieli i dni świątecznych;

* etyka pracy i uczciwość pracodawców oraz pracowników;

* czystość według stanów;

* wrażliwość na biedne, zaniedbane dzieci umotywowana nie tyle litością, co wiarą, że w biednym żyje Chrystus. On się z nim wprost utożsamia: bo byłem głodny, a daliście mi jeść (Mt 25, 35n).

Społeczna nauka Kościoła

Proszę zwrócić szczególną uwagę na inicjatywy i pomoce, jakie z niemałym wysiłkiem diecezja nasza dostarcza księżom i wiernym w celu pogłębienia wiedzy i inspiracji działań w odniesieniu do społecznej nauki Kościoła.

Temat ten stoi w centrum formacji prowadzonej przez:

* Ludowy Uniwersytet Katolicki

* i Akcję Katolicką

Pragniemy bowiem obudzić lub pogłębić społeczną odpowiedzialność naszych środowisk tak często zapomnianych i pomijanych przy tworzeniu nowych miejsc pracy lub przy szukaniu rynku zbytu dla produkcji rolnej.

Konieczne jest głębsze zainteresowanie księży inicjatywami społecznymi podejmowanymi przez LUK, Akcję Katolicką i KSM.

We wszystkich miejscowościach należałoby intensywniej zainteresować się bezrobociem i wychodzić do bezrobotnych (zwłaszcza młodych), tworząc "sale dla bezrobotnych" czy "spotkania" w poszukiwaniu zarobkowych zajęć lub innych inicjatyw pomocy dla ludzi znajdujących się w trudnych warunkach, aby budzić w nich samych inicjatywę i pomagać w przełamaniu beznadziejności, spychającej człowieka w nietrzeźwość lub w środowisko świata przestępczego.

* * *

Zdaję sobie sprawę, że nie we wszystkich parafiach możliwe będzie zrealizowanie każdej z wyżej zaproponowanych inicjatyw, ale niepodjęcie żadnej z nich byłoby zmarnowaniem czasu pracy duszpasterskiej. Dlatego proszę wszystkich Księży oraz członków Akcji Katolickiej o poważne i odpowiedzialne ustosunkowanie się przynajmniej do niektórych z powyżej przedstawionych propozycji programu duszpasterskiego na rok 2001/2002.

Matce Najświętszej polecam Księży i Diecezjan, a na pracę w zrealizowaniu programu duszpasterskiego błogosławię

Przemyśl, 23 listopada 2001 r.