Paweł Siciński: - Całkiem niedawno świat obiegła informacja, że brytyjscy naukowcy wpadli na genialny pomysł, żeby rodziły się zdrowe dzieci. Polega to na tym, że dokonują zapłodnienia in vitro iluś zarodków, badają genetycznie pod kątem różnych schorzeń. Ten zarodek, który ma „najzdrowszy” genotyp, jest wszczepiany matce. Czy nie uważa Ksiądz, że to przypomina historię frankensteina?

Ks. dr Janusz Czarny: - Czemu? Założenie wyjściowe, żeby rodziły się zdrowe dzieci należałoby pochwalić, bo to jest pragnienie każdego rodzica i przedmiot zabiegów całej medycyny. Ale... tak bardzo chlubne założenie może być zupełnie zniweczone przez środki, które się dobiera do jego realizacji. No chyba, że przyjmie się zasadę, iż cel uświęca środki, ale w zdroworozsądkowym odczuciu moralnym każdy z nas od tej zasady ucieknie.

- Czy nie jest to jednak ingerowanie w „palec Boży”?

- To jest zupełnie inna kwestia. Natomiast trzeba zwrócić uwagę na to, jakie środki tutaj wybrano. Jest to selekcja wśród embrionów. Powstaje więc pytanie, co z pozostałymi, które są „zdefektowane” wedle uczonych? One po prostu giną. A zatem ileś tam istot ludzkich ginie, żeby narodził się jeden zdrowy, piękny, wyselekcjonowany „nadczłowiek”. Czyżby więc ideałem był „zdrowy aż do śmierci”, dobrze zbudowany, spełniający określone kryteria antropologiczne - żeby nie powiedzieć rasowe - człowiek? Takie kryteria pomijają zupełnie warstwę uczuć, intelektu i moralności. Ingerencja genetyczna na tym etapie może dotyczyć tylko ludzkiej cielesności, nie mentalności. Poza tym osiągamy tutaj pożądany cel zbrodniczymi metodami.

- No tak, tylko, że już jesteśmy w stanie sprawdzić, czy embrion - człowiek, który ma się urodzić, będzie wolny od mutacji genetycznej związanej z określonym schorzeniem. Patrząc na rozwój nauki, wkrótce dla genetyków nie będzie problemem sprawdzić, czy człowiek będzie np. wytrzymały fizycznie... W prostej drodze rzeczywiście może to prowadzić do produkcji wyselekcjonowanego nadczłowieka.

- Wedle wielu badań istotę człowieczeństwa sprowadza się tylko do cielesności, krzepkiej, zdrowej. Ale zauważam tutaj jeszcze bardziej niebezpieczne zjawisko - choć przemycane po cichu. U podłoża takiego przekonania, że człowiek ma być piękny, silny i zdrowy - zdawałoby się uzasadnionego - leży przeciwne, jeśli idzie o biegun moralności, przekonanie, że człowiek jakoś tam zdefektowany, czy to mentalnie, czy fizycznie, jest jakby mniej człowiekiem. Jest istotą mniej wartościową, godną pogardy czy wreszcie godną wyeliminowania. Jak to się ma do haseł głoszonych przez to samo „oświecone” środowisko, też chlubnych i szczytnych - bo tego wymaga poprawność polityczna, o integracji osób niepełnosprawnych ze zdrowym społeczeństwem? Otóż okazuje się, że na sztandarach można wypisać, że człowiek niepełnosprawny jest w pełni wartościowym człowiekiem - bo to jest prawda. A z drugiej strony - w imię jakoś tam pojmowanej wolności - twierdzi się, że istoty niepełnosprawne na etapie embrionalnym nadają się do eliminacji. To jest straszliwa hipokryzja całej współczesnej nauki i kultury zachodniej.

- Zgodzę się z tym twierdzeniem, ale jeżeli popatrzymy na cud poczęcia, to jest w tym „palec Boży”, który doprowadza do tego, że plemnik łączy się z komórką jajową i powstaje nowy człowiek, ten konkretny, wybrany, który rozwija się w łonie matki.

- Oczywiście jest ów „palec Boży”, bo Bóg jest Pierwszą Przyczyną wszystkiego, co jest, a więc i ludzi, ale we współpracy z przyczynami drugimi.

- Oczywiście musi być ojciec i matka...

- Tak, rodzice są współpracownikami Boga. Jednakże Stwórcą człowieka jest Bóg. I rzeczywiście próby ingerencji współczesnej nauki w ten proces, jeżeli nie są to próby, które mają na celu terapię konkretnych schorzeń, są próbami na kształt budowania wieży Babel, albo zagarnięcia prerogatyw Boga. Znowu musimy rozróżnić ingerencje, nawet w sensie inżynieryjno-genetycznym, które mają na celu uratowanie życia poczętego, czy wyleczenie chorób, które są zarejestrowane na etapie embrionalnym. Zupełnie natomiast czym innym jest ingerencja w sensie inżynieryjno-genetycznym, która ma na celu wyselekcjonowanie jakiegoś supermana. Oznacza to, i tak to trzeba odczytywać, eliminację bardzo dużej liczby żyjących i już rozwijających się osobników.

- Czy to oznacza, że ludzkość pójdzie w kierunku „produkcji superludzi”, czy też jest to po prostu chwilowe zachwianie naturalnej kolei rzeczy?

- Mam nadzieję, że jest to chwilowe zachwianie, które obrazuje stan moralności. Stan moralności nauki jest taki, jak to z niepokojem obserwował Ojciec Święty Jan Paweł II, który powiadał, że nauka, czy postęp naukowy jest pojmowany jako coś na kształt bożka. W jednej z wypowiedzi bardzo wyraźnie powiedział, że wartości poznawcze nauki są bardzo wysokie, ale nigdy nie mogą przerosnąć wartości ludzkiego życia. Jednym słowem - nauka jest dla ludzkiego życia, a nie człowiek dla nauki.