Nieprzypadkowo miejscem uroczystości związanych z zakończeniem
Roku Prymasa Tysiąclecia w Oddziale Zachodniopomorskim była parafia
św. Andrzeja Boboli w Szczecinie. To w tej parafii przebywał Ksiądz
Prymas od 29 listopada do 1 grudnia 1952 r., na zaproszenie legendarnego
duszpasterza akademickiego - o. dr. Władysława Siwka TJ. Ksiądz Prymas
w swoich zapiskach Pro memoria (Znaki Czasu, nr 13, 1989 r.) odnotowuje: "
Przed domem Ojców Jezuitów, przy ul. Pocztowej, stanęliśmy w dobrej
formie na godz. 17.30". Dalej Ksiądz Prymas pisze: "Około godz. 18.00
przyszedł ks. inf. Szelążek z grupą kapłanów - z ´życzeniami´. Dowiedziałem
się od nich, że radio podało wiadomość o dokonanych przez Ojca Świętego
nominacjach w Kolegium Kardynalskim. Wśród nowych kardynałów jest
wymieniony Prymas Polski. Księża wyrażają życzenia ´Kardynałowi Szczecińskiemu"
.
Depesza mons. Montiniego dotarła do adresata w niedzielę,
30 listopada. Na Mszy św. o godz. 12.00 ks. inf. Z. Szelążek poinformował
o tym wiernych. Ksiądz Prymas wygłosił wtedy kazanie, o czym tak
pisze: "Wygłaszam kazanie. Poprzedzam je podzięką za życzenia. Wdzięczność
swoją zwracam ku Ojcu Niebieskiemu, ku Chrystusowi, ku Ojczyźnie
mej katolickiej, ku Rodzicom. Podkreślam fakt radosny, że właśnie
ze Szczecina wysyłam depeszę dziękczynną do Ojca Świętego, z tego
Szczecina, o którym - obok Wrocławia, Opola, Gorzowa i Olsztyna -
tyle mówiłem Ojcu Świętemu. Papież zna mój sposób myślenia i rozumowania
w sprawie Ziem Zachodnich. Jeżeli więc dziś obdarza mnie purpurą,
to widzę w tym aprobatę dla moich myśli".
Przy ul. Pocztowej kard. S. Wyszyński spożywa obiad "
w gronie kapłanów miasta", a o godz. 19.00 w kościele św. Andrzeja
Boboli wygłasza kazanie do tłumów dzieci. Jak głoszą dokumenty kościelne
i ówczesnych władz państwowych, pierwsze wizyty duszpasterskie Prymasa
Polski w Szczecinie były przede wszystkim spotkaniami z młodzieżą
akademicką. Również obchody milenijne 5 listopada 1966 r. były przewidziane
jako spotkanie z młodzieżą akademicką, czego ukoronowaniem było zorganizowane
przez o. Władysława Siwka spotkanie przedstawicieli tej młodzieży
z Księdzem Prymasem w parafii Świętej Rodziny, przy ul. Królowej
Korony Polskiej. Pisze o tym Ksiądz Prymas w Zapiskach milenijnych.
Uroczystości zakończenia Roku Prymasowskiego rozpoczęła
Msza św. koncelebrowana pod przewodnictwem abp. Zygmunta Kamińskiego,
ordynariusza szczecińsko-kamieńskiego, w intencji rychłego wyniesienia
na ołtarze sługi Bożego Stefana Kardynała Wyszyńskiego. W koncelebrze
udział wzięli m. in.: proboszcz parafii pw. św. Andrzeja Boboli -
o. Jerzy Kacprzyk TJ, który powitał zgromadzonych, liczni księża
Szczecina, m. in.: dziekan ks. kan. Jan Kazieczko - proboszcz Bazyliki
Archikatedralnej św. Jakuba Ap., ks. prał. dr Aleksander Ziejewski
- proboszcz parafii farnej pw. św. Jana Chrzciciela, ks. prał. Wenancjusz
Borowicz - proboszcz parafii pw. Świętego Krzyża, ks. kan. Józef
Cyrulik - proboszcz parafii pw. św. Józefa i ks. kan. Władysław Deryng
z Jastrowia.
Podczas homilii Ksiądz Arcybiskup powiedział m. in.: "(
...) pragniemy wyprosić u Boga potrzebne łaski słudze Bożemu Stefanowi
Kardynałowi Wyszyńskiemu, aby został wyniesiony na Ołtarze. Czynimy
to w roku, który jest poświęcony jego setnej rocznicy urodzin. Rok
Prymasowski - Rok Prymasa Tysiąclecia. Nasza modlitwa przez pośrednictwo
Niepokalanej do Boga w Trójcy Świętej Jedynego abyśmy potrafili wszystko
zrobić, by ten Sługa Kościoła, chwalący i czczący bez reszty samego
Boga, a równocześnie wielki syn polskiego narodu, znalazł godne miejsce
na Ołtarzach Pańskich".
Po skończonej Eucharystii Ksiądz Arcybiskup dokonał odsłonięcia
i poświęcenia umieszczonej na frontonie kościoła tablicy pamiątkowej
następującej treści:
"W Parafii Św. Andrzeja Boboli w Szczecinie w dniach
29 XI - 1 XII 1952 r. przebywał Sługa Boży Stefan kardynał Wyszyński
Prymas Polski.
W Roku Prymasa Tysiąclecia Parafianie i Katolickie Stowarzyszenie
´Civitas Christiana´ 8 XII 2001 r.".
Bożena Glaza i Zbigniew Szymański - przedstawiciele wychowanków
o. dr. Władysława Siwka, który zaprosił Księdza Prymasa do Szczecina,
złożyli pod tablicą wiązankę kwiatów.
Drugą część uroczystości rozpoczął występ zespołu ze
Szkoły Podstawowej nr 44 ze Skolwina pod kierownictwem Janusza Głowackiego.
Młodzież przestawiła piękny program słowno-muzyczny, na motywie biografii
Prymasa Tysiąclecia. Następnie rozpoczęło się uroczyste ogłoszenie
wyników konkursu Kościoła nad Odrą i Bałtykiem i Katolickiego Stowarzyszenia "
Civitas Christiana" na wspomnienie o Prymasie S. Wyszyńskim. Ks.
Grzegorz Wejman ogłosił wyniki konkursu. Pierwszą nagrodę - pielgrzymkę
do Matki Bożej w Ostrej Bramie w Wilnie - zdobył Józef Flak. Redaktor
KnOB - ks. G. Wejman oraz przewodniczący Oddziału Zachodniopomorskiego
Katolickiego Stowarzyszenia "Civitas Christiana" Krzysztof Puc wręczyli
nagrody laureatom oraz nagrody pocieszenia uczestnikom ogólnopolskiego
konkursu "Na grani Tysiącleci". O godz. 12.00 uczestnicy przyłączyli
się do ogólnopolskiej modlitwy w "Godzinie Łas- ki", którą poprowadził
o. Jerzy Kacprzyk TJ.
Sesję popularno-naukową rozpoczął ks. kan. Władysław
Deryng, proboszcz z Jastrowia, który jako młody kapłan, rok po święceniach,
nie chciał milczeć, kiedy aresztowano Prymasa (w następnych odcinkach
naszego tygodnika ukażą się wywiady przeprowadzone z ks. kan. W.
Deryngiem i prof. P. Raina oraz teksty - wspomnienia dwóch laureatów
konkursu). Kolejnym prelegentem był znakomity historyk, biograf Prymasa
Tysiąclecia - prof. - Peter Raina z Berlina, który wygłosił wykład
nt. Prymas Tysiąclecia, Ziemie Odzyskane a stosunki polsko-niemieckie.
Poddał druzgocącej krytyce uległą politykę władz polskich wobec Niemiec
na przestrzeni ostatniego dziesięciolecia.
Następnie prof. US Kazimierz Kozłowski, dyrektor Archiwum
Państwowego w Szczecinie, wygłosił wykład Prymas Wyszyński wobec
obchodów milenijnych państwa i Kościoła na Ziemiach Zachodnich i
Północnych. Sesję zakończyło wystąpienie przewodniczącego Oddziału
Zachodniopomorskiego Krzysztofa Puca, który zamknął uroczystość oraz
podsumował obchody Roku Prymasa Tysiąclecia, mówiąc m. in.: "Przez
cały rok w kilkunastu Oddziałach terenowych, licznych parafiach obu
diecezji, szkołach, bibliotekach podejmowaliśmy liczne inicjatywy,
poświęcone realizacji różnych aspektów nauczania i pasterskiej posługi
Prymasa Tysiąclecia. Poprzez organizację konferencji, sympozjów,
odczytów, konkursów, wystaw staraliśmy się upowszechniać w społecznej
świadomości pamięć i wiedzę o tym wielkim Mężu Kościoła i Polski.
Pozostawiamy po tym Roku trwałe ślady. Trwałe ślady w postaci chociażby
wmurowanych tablic pamiątkowych w Kamieniu Pomorskim i (...) w parafii
św. Andrzeja Boboli w Szczecinie, publikacji naukowych, wystaw, prac
plastycznych, poetyckich, wykonanych przez młodzież, co szczególnie
cieszy...".
Uroczystościom towarzyszyły dwie wystawy: malarstwa Heleny
Grablis-Kwas, zatytułowana Impresje Roku Prymasowskiego, oraz opracowana
i wykonana przez Marię Włodkowską i niżej podpisanego wystawa poświęcona
pobytom Prymasa Tysiąclecia na Pomorzu Zachodnim w dokumentach, prasie,
fotografii czy obiektywie Służby Bezpieczeństwa. Na wystawie znalazły
się kserokopie dokumentów Referatu ds. Wyznań PWRN w Szczecinie na
temat jednego z pobytów Księdza Prymasa na Pomorzu Zachodnim. Całość
wystawy zamykały plansze poświęcone obchodom Roku Prymasa Tysiąclecia
w Katolickim Stowarzyszeniu "Civitas Christiana". Otwarto również
stoisko z książkami, przygotowano specjalny zeszyt zawierający m.
in. kalendarium wizyt duszpasterskich Stefana Kardynała Wyszyńskiego
na Pomorzu Zachodnim, był też okolicznościowy stempel z treścią odsłoniętej
tablicy pamiątkowej. W przerwie poczęstowano młodzież gorącymi kiełbaskami,
a uczestników uroczystości gorącymi napojami oraz ciastkami.
Specjalne uznanie i podziękowania za uczestnictwo i pomoc
należą się Młodzieży Wszechpolskiej, a za życzliwość i modelową wręcz
współpracę parafii z naszym Stowarzyszeniem Ojcom Jezuitom, z ks.
proboszczem Jerzym Kacprzykiem na czele.
PS W następnym numerze zamieścimy zestawienie dwóch wersji pobytu Prymasa Tysiąclecia w Szczecinie w listopadzie 1952 r.: sprawozdania sytuacyjnego Referatu ds. Wyznań przy Prezydium WRN w Szczecinie i zapisków samego Księdza Prymasa.
Pomóż w rozwoju naszego portalu