Wszystkim, którzy chcieliby poszerzyć swoją wiedzę z zakresu teologii i nauk pokrewnych, różne uczelnie i ośrodki warszawskie oferują wiele możliwości. Wystarczy zapał, dobre chęci, trochę czasu i już można zostać studentem - często niezależnie od wieku i wykształcenia.

Papieski Wydział Teologiczny

Uczelnia ta powstała z połączenia Akademickiego Studium Teologii Katolickiej z Wydziałem Teologicznym Towarzystwa Jezusowego "Bobolanum" . Została erygowana przez Stolicę Apostolską w 1988 r. Na mocy umowy między Kościołem i państwem, nadawane na PWT stopnie naukowe są uznawane przez państwo. Uczelnia składa się z 2 sekcji, z których każda posiada osobowość prawną.

W Sekcji św. Jana Chrzciciela przy ul. Dewajtis 3 można podjąć zaoczne studia teologiczne. Trwają one 6 lat i zawierają przedmioty z zakresu teologii i filozofii. Po ich ukończeniu i obronieniu pracy magisterskiej otrzymuje się dyplom magistra teologii. Egzamin wstępny obejmuje pisemny sprawdzian ogólnych wiadomości z Katechizmu Kościoła Katolickiego (I część) oraz literatury religijnej. Kto nie chce studiować aż 6 lat, może ukończyć jedynie 3-letnie Studium Teologii dla świeckich. Uwieńczeniem nauki jest tu dyplom ukończenia Studium. Warunkiem przyjęcia jest rozmowa kwalifikacyjna. Kandydaci na oba kierunki studiów powinni złożyć w sekretariacie PWT do 30 lipca br. następujące dokumenty: podanie, życiorys, kartę zdrowia, świadectwo maturalne, opinię proboszcza z parafii i 4 zdjęcia. Egzaminy wstępne i rozmowy kwalifikacyjne odbędą się we wrześniu.

Dla zainteresowanych teologią duchowości i mistyką ciekawe studia proponuje funkcjonujący w ramach PWT Prymasowski Instytut Życia Wewnętrznego. Zajęcia trwają 3 lata i odbywają się w cyklu stacjonarnym w środy w godz. 10.00-17.00, a w cyklu zaocznym w ostatnim tygodniu września, stycznia, kwietnia i czerwca, od wtorku do soboty w godz. 9.00-17.00. Wykłady obejmują m.in. następujące tematy: teologia życia wewnętrznego, historia duchowości, kierownictwo duchowe, wprowadzenie do teologii dogmatycznej, teologia mistyczna, psychologia osobowości religijnej. Po zakończeniu nauki studenci otrzymują dyplom Instytutu.

W ramach PWT działa również Instytut Szkolenia Organistów. Ma on charakter studium zawodowego. Naukę, trwającą 5 lat, podejmują głównie osoby uczące się już gdzie indziej lub pracujące. Na I rok przyjmowani są kandydaci w wieku od 15 do 35 lat, w kolejności zgłoszeń, w miarę wolnych miejsc. Wykładane przedmioty to m.in.: zasady muzyki, ćwiczenia solfeża, kształcenie słuchu oraz lekcje indywidualne na fortepianie i emisja głosu. Zajęcia wspólne odbywają się w środy w godz. 16.00-18.00. Do nauki niezbędne jest posiadanie własnego pianina lub fortepianu, bądź stały dostęp do instrumentu w celu ćwiczeń. Uczestnictwo w zajęciach I roku nie gwarantuje dalszej nauki. O przyjęciu na II rok decyduje egzamin kwalifikacyjny. Kandydaci powinni złożyć w sekretariacie Instytutu następujące dokumenty: podanie, życiorys, opinia proboszcza, 3 zdjęcia, kopię matury lub ostatniego świadectwa szkolnego. Absolwenci Instytutu uzyskują dyplom organisty i równocześnie mogą podjąć studia na PWT, gdzie zdobędą pełne wykształcenie wyższe.

Studium Życia Rodzinnego to kolejna propozycja PWT. Celem Studium jest ukazanie młodym wielkości i piękna chrześcijańskiego powołania do życia w małżeństwie i w rodzinie, pomoc małżonkom w godnym przeżywaniu miłości i odpowiedzialnego rodzicielstwa, a także przygotowanie osób świeckich do pracy w katolickich poradniach rodzinnych. Studium funkcjonuje w systemie zaocznym i trwa 2 lata. Wykłady odbywają się w drugie soboty i niedziele miesiąca, od października do maja. Zajęcia w formie wykładów i ćwiczeń mają miejsce w Liceum Sióstr Zmartwychwstanek przy ul. Ks. Popiełuszki 9 i obejmują następujące przedmioty: teologia dogmatyczna, etyka życia małżeńskiego, prawo kanoniczne, antropologia, etyka, podstawy socjologii, demografii i polityki społecznej, prawo rodzinne, zagadnienia biomedyczne, naturalne planowanie rodziny, seksuologia, psychologia, pedagogika, poradnictwo rodzinne. O przyjęciu decyduje rozmowa kwalifikacyjna, przed którą należy złożyć dokumenty: podanie, życiorys, opinię proboszcza, kserokopię świadectwa dojrzałości, ostatnie świadectwo z katechizacji oraz 3 fotografie.

Od roku akademickiego 2000/2001 przestało istnieć Archidiecezjalne Kolegium Katechetyczne. Na jego miejsce, decyzją Rady Wydziału PWT, został utworzony nowy typ studiów o nazwie Wyższe Zawodowe Studia Katechetyczne. Są one przeznaczone dla nauczycieli religii, którzy po ukończeniu studiów uzyskują wyższe kwalifikacje, awans zawodowy i co się z tym wiąże, wyższą pensję. Komplet dokumentów, w tym kwestionariusz, maturę, świadectwo lekarskie, opinię proboszcza, kandydaci składają w sekretariacie WZSK przy ul. Dickensa 5 lub w Wydziale Nauki Katolickiej przy ul. Miodowej 17/19. Egzaminy wstępne odbędą się we wrześniu i obejmą: pisemny sprawdzian z języka polskiego, ustny z teologii i rozmowę kwalifikacyjną.

Instytut Studiów nad Rodziną

Założony przez abp. Kazimierza Majdańskiego Instytut działa od 1975 r. w Łomiankach pod Warszawą. Przyjmuje kandydatów na studia o kierunku nauki o rodzinie: stacjonarne, zaoczne i podyplomowe. Absolwenci zdobytą wiedzę i doświadczenie mogą wykorzystać w pracy podejmowanej w placówkach oświatowych i wychowawczo-opiekuńczych, w parafialnych poradniach rodzinnych, w diecezjalnych i krajowych redakcjach pism, rozgłośniach radiowych i telewizji. Studia dzienne dla osób świeckich i konsekrowanych trwają 5 lat. Studia są nieodpłatne. Zajęcia w trybie studiów zaocznych, które również trwają 5 lat, odbywają się raz w miesiącu przez 2 dni, świeccy spotykają się w soboty i niedziele, duchowni w środy i czwartki. Studia zaoczne są płatne 1000 zł za rok. Podstawą przyjęcia na studia w ISNaR jest rozmowa kwalifikacyjna i egzamin wstępny z literatury polskiej oraz wiadomości religijnych. Egzaminy odbędą się w lipcu, dokumenty należy złożyć do czerwca.

Post DA

Kto nie ma czasu, ani ochoty na podjęcie regularnych studiów i tak może pogłębić swoją wiedzę teologiczną. Przy wielu parafiach organizowane są, otwarte dla wszystkich tzw. konwersatoria. Odbywają się one regularnie, np. raz w miesiącu, ale na każdym spotkaniu podejmowany jest inny temat. Konwersatorium rozpoczyna się od krótkiej prelekcji prowadzącego kapłana, następnie możliwa jest swobodna dyskusja. Zakres podejmowanych zagadnień jest bardzo szeroki: od tematów ściśle teologicznych, poprzez wyjaśnianie trudnych zagadnień moralnych, na zwykłych problemach życia codziennego skończywszy. Takie regularne konwersatoria odbywają się m.in. przy parafii Nawrócenia św. Pawła na ul. Kobielskiej. Prowadzi je ks. Henryk Zieliński, redaktor odpowiedzialny Niedzieli Warszawskiej.

W lutym br. przy sekcji "Bobolanum" PWT powstało "Otwarte Studium Akademickie". W jego ramach wszyscy zainteresowani mogą uczęszczać raz w tygodniu na wybrane wykłady tematyczne. Ojcowie jezuici podejmują m.in. następujące zagadnienia: Jak żyć po chrześcijańsku w XXI w.?; Przetrwanie ludzkości - lęki i nadzieje; Dekalog w kontekście biblijnym; Dialog międzyreligijny szansą dla Kościoła?; Stolica Apostolska a Unia Europejska; Ważne decyzje życiowe w świetle wiary; Teologiczna wizja Szekspira. Wykłady odbywają się do 29 maja w salach "Bobolanum" przy ul. Rakowieckiej 61. Dla studentów studiów dziennych zajęcia są bezpłatne, pozostali za jeden semestralny wykład płacą 50 zł. Kto chciałby uczęszczać na więcej niż jeden wykład zapłaci 100 zł.

W Duszpasterstwie Akademickim Jezuitów przy Rakowieckiej 61 odbywają się regularnie otwarte dla wszystkich spotkania z cyklu Kościół - ale jaki? Rozważane są tutaj aktualne problemy Kościoła w Polsce, analizowane pod kątem dokumentów II Polskiego Synodu Plenarnego. Podjęto już zagadnienia diakonatu stałego, Komunii św. na rękę, kwestii ekumenizmu.

W obu warszawskich klasztorach dominikańskich działają duszpasterstwa osób dorosłych. Przy ul. Freta 10 jest to Duszpasterstwo Postakademickie. Spotkania odbywają się w 2 cyklach: spotkań "większych" raz w miesiącu, w sobotę - w skład takiego spotkania wchodzi Eucharystia oraz spotkanie i dyskusja na wybrany temat. Drugi cykl - spotkań " mniejszych" - które mają formę wspólnej kolacji, odbywa się raz w miesiącu w piątek wieczorem. Duszpasterstwo ma swojego opiekuna - o. Adama Sulikowskiego OP. Członkowie wspólnie ustalają tematy spotkań oraz zakres materiału do przygotowania. Materiały referowane są przez wybrane osoby i służą za wstęp do dyskusji. Rozważane były już następujące tematy: poszukiwania teologiczne a wierność nauce Kościoła, rozróżnienie problemów psychologicznych i duchowych, samotność, wybrane zagadnienia komunikacji międzyludzkiej, o szatanie, święci w naszym życiu, cnoty, cierpienie, wola.

DDD. Ten tajemniczy skrót oznacza Dominikańskie Duszpasterstwo Dorosłych, które od 1998 r. funkcjonuje przy klasztorze Dominikanów na Służewiu. "Chcemy, żeby chrześcijaństwo naprawdę w nas żyło, nie jako zbiór abstrakcyjnie brzmiących dogmatów, ale jako prawda, która bliska jest naszej codzienności - czytamy na stronie internetowej duszpasterstwa. - Próbujemy dobrze zrozumieć nauczanie Kościoła, co oznacza także, że nie unikamy trudnych pytań. Wspierają nas swoją mądrością i wiedzą zapraszani na spotkania goście: teolodzy, bibliści, dziennikarze mediów katolickich. Jesteśmy w różnym wieku, z różnych środowisk, mamy różne zawody i zainteresowania. Najwięcej jest wśród nas trzydziesto- i czterdziestolatków, ale na spotkania przychodzą również osoby starsze i młodsze. Najogólniej rzecz biorąc - jesteśmy ludźmi, którzy żyją już innymi sprawami niż młodzież, którzy mają na utrzymaniu rodziny i szarpać się muszą z ´prozą życia´, ale którzy jednocześnie chcą, żeby ich wiara, religijność były czymś więcej niż tylko chodzeniem do kościoła".

Dyskusje w DDD obejmują szeroki zakres tematów. Był cykl Dzieci pytają. Ponieważ większość uczestników ma dzieci, które zaczynają zadawać tzw. "zasadnicze" pytania dotyczące prawd wiary, omawiano właśnie takie, może z pozoru proste i naiwne, ale jednocześnie dla każdego człowieka religijnego bardzo ważne i często trudne. Tak więc zastanawiano się m.in. nad tym Skąd się wziął Bóg?; Na czym polega grzech pierworodny?; Jak jest w Niebie? Obecnie na spotkaniach omawiana jest konstytucja Gaudium et spes. Duchowym opiekunem grupy jest o. Tadeusz Bartoś OP. Spotkania odbywają się najczęściej co 2 tygodnie, w soboty, o godzinie 19.00 w sali przy krużgankach kościoła Dominikanów na Służewiu. Grupa jest otwarta.

Oto adresy i telefony uczelni oraz ośrodków opisanych w tekście:

Papieski Wydział Teologiczny, Sekcja św. Jana Chrzciciela, ul. Dewajtis 3, 01-815 Warszawa, tel. 869-98-90.

Studium Życia Rodzinnego, ul. Miodowa 17/19, 00-246 Warszawa, tel. 53-17-244.

Instytut Studiów nad RodzinąUKSW, ul. Baczyńskiego 9, 05-092 Łomianki, tel. 751-38-99.

Wyższe Zawodowe Studia Katechetyczne PWT, ul. Dickensa 5, Warszawa, tel. 0-602 74-24-17 lub też 53-17-222.

Otwarte Studium Akademickie sekcji "Bobolanum" PWT, ul. Rakowiecka 61, 02-532 Warszawa, tel. 542-87-17.

Duszpasterstwo Postakademickie Dominikanów, ul. Freta 10, 00-227 Warszawa, tel. 635-47-00.

Dominikańskie Duszpasterstwo Dorosłych, ul. Dominikańska 2, 02-741 Warszawa, tel. 843-62-11.