Reklama

Unikalny rocznik „Gońca Częstochowskiego”

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Częstochowski antykwariusz Zbigniew Biernacki, właściciel Antykwarni-Księgarni „Niezależna” przy ul. Kopernika w Częstochowie, zaprezentował dziennikarzom i badaczom historii regionu pełny pierwszy rocznik „Gońca Częstochowskiego” z 1907 r. z przyklejonymi (na pierwszej stronie każdego kolejnego numeru gazety) dokumentami potwierdzającymi ingerencję carskiej cenzury i dopuszczenie do druku. To jedyny w Polsce znany badaczom regionu kompletny pierwszy rocznik „Gońca Częstochowskiego”; drugi taki posiada tylko Ossolineum we Lwowie. Bardzo dobry stan zachowania oprawionego rocznika i dołączone doń dokumenty, mogą wskazywać, iż był to rocznik należący do redaktora naczelnego pisma, przechowywany w celu ewentualnego wylegitymowania się przed władzami carskimi. Rocznik ten jest nie lada gratką zarówno dla historyka, jak i dla bibliofila. Powinien jednak trafić do zbiorów Biblioteki Publicznej im. dr. Wł. Biegańskiego w Częstochowie.
„Goniec Częstochowski” - niegdyś najbardziej znany w mieście dziennik, ukazywał się pod różnymi tytułami do 1939 r. (od 1906 r. „Wiadomości Częstochowskie”, „Dziennik Częstochowski”). Dodatkiem do niego była „Gazeta Częstochowska” (ukazująca się jako samodzielny tytuł od 1956 r.). Pismo założył znany ze swego patriotyzmu dziennikarz i wydawca Franciszek Dionizy Wilkoszewski (1875-1941). Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości wybudował w Alei Najświetszej Maryi Panny 52 w Częstochowie okazałą drukarnię. „Goniec Częstochowski” był najważniejszym dziennikiem ukazującym się w Częstochowie w okresie II RP. Wilkoszewski, zaangażowany w życie społeczne i kulturalne Częstochowy, w „Gońcu Częstochowskim” wiele miejsca poświęcał sprawom Kościoła. Częste kontakty z częstochowską Kurią biskupią oraz fakt, że w drukarni Wilkoszewskiego tłoczono większość wydawnictw diecezjalnych, m.in. „Niedzielę”, spowodował, że dziennik uważany był przez duchowieństwo za pismo katolickie. Jako jedna z nielicznych lokalnych polskich gazet prenumerowany był przez bibliotekę watykańską. Wilkoszewski w 1941 r. został zamordowany przez Niemców w obozie Buchenwald. W „Niedzieli” z 29 września 1981 r. zamieszczono wspomnienie Haliny Łodzińskiej o Franciszku Dionizym Wilkoszewskim.
Biernacki - bibliofil, kolekcjoner i wydawca, nie tak dawno po raz kolejny trafił na pierwsze strony lokalnych gazet. Stało się tak za sprawą sensacyjnego odkrycia nieznanego dotąd planu przestrzennego rozwoju naszego miasta z 1878 r., który antykwariusz nabył - podobnie jak pierwszy rocznik „Gońca Częstochowskiego” - od prywatnego kontrahenta. Mapa, rysowana ręcznie, z niezwykłą precyzją, zaskakuje wielkością (80 na 120 cm, skala 1:4200). Do tej pory nie znano żadnych materiałów kartograficznych z tego okresu, a - jak można się przekonać studiując mapę - plan z 1878 r. zrealizowano tylko częściowo. Mapa z 1878 r., jako ważne źródło wiedzy o rozwoju Częstochowy, trafiła do zbiorów Muzeum Częstochowskiego.
Znane są zasługi Biernackiego dla społeczności Częstochowy. Jego Antykwarnia, istniejąca 19 lat, to jedyny antykwariat w regionie, który działa na rzecz kultury (notabene prowadzić antykwariat w mieście o niewielkich tradycjach antykwarskich, gdzie zainteresowanie dawną książką jest znikome - jest bardzo trudno). Takie antykwariaty, jak ten przy ul. Kopernika 4, istniały w naszym mieście przed wojną i tuż po niej - np. Antykwarnia Badory. Gromadziły one prawdziwe bibliofilskie skarby - „białe kruki” i narodowe pamiątki, wyrzucane niekiedy na śmietnik. Antykwariusze prowadzili skup takich właśnie przedmiotów. Podobnie czyni Biernacki, który w ten sposób ocalił od zniszczenia i przekazał Klasztorowi Jasnogórskiemu wyrzuconą chorągiew Stowarzyszenia Młodzieży Polskiej Żeńskiej w Rozprzy z wizerunkiem Matki Bożej Częstochowskiej i Orła w koronie (tę chorągiew przyniósł do Antykwarni zbieracz makulatury). Biernacki organizuje cotygodniowe spotkania Klubu Miłośników Historii Częstochowy i Okolicy im. Jana Pietrzykowskiego; współpracuje także z Biblioteką Publiczną w Częstochowie, której podarował m.in. pierwsze wydanie „Myśli i aforyzmów o etyce lekarskiej” dr. Władysława Biegańskiego z 1898 r. Antykwariusz wydał albumy: „Częstochowa na dawnej pocztówce”, „Jasna Góra na dawnej pocztówce” i „Ziemia Częstochowska na dawnej pocztówce”; ma w planach wydanie kolejnego albumu: „Matka Boska Częstochowska na dawnej pocztówce jako symbol patriotyzmu”. Został uhonorowany Nagrodą Prezydenta Miasta w dziedzinie kultury, w kategorii „promocja i ochrona kultury”.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

Podziel się:

Oceń:

2010-12-31 00:00

Wybrane dla Ciebie

Papież: znaczące kroki naprzód w sprawie Strefy Gazy

2025-10-05 17:59
Papież Leon XIV

Vatican Media

Papież Leon XIV

Papież Leon XIV oświadczył w niedzielę, że pojawiły się znaczące kroki naprzód w rokowaniach w sprawie zakończenia wojny w Strefie Gazy. Wezwał rządzących, by zaangażowali się w te działania, by doprowadzić do zawieszenia broni i uwolnienia zakładników

Więcej ...

Ile można spóźnić się do kościoła?

2025-10-04 21:04

Karol Porwich/Niedziela

Zwierzał mi się ktoś, że ma kłopoty z punktualnością. W zasadzie wszędzie się spóźnia, w tym również na niedzielne Msze św. Ta osoba, świadoma swojej wady, zapytała mnie, ile można się spóźnić do kościoła, żeby Msza św. niedzielna mogła być zaliczona jako spełniony obowiązek chrześcijański - pisze abp Andrzej Przybylski.

Więcej ...

Włochy/ Premier potępiła akt wandalizmu w Rzymie, gdzie pomazano pomnik Jana Pawła II

2025-10-05 16:35

Vatican Media

Więcej ...

Reklama

Najpopularniejsze

Komunikat ws. medialnych wystąpień o. Wojciecha...

Kościół

Komunikat ws. medialnych wystąpień o. Wojciecha...

Nowenna za młodzież do św. Carlo Acutisa

Wiara

Nowenna za młodzież do św. Carlo Acutisa

Każdy, kto sobie tego życzy, może przyjąć Komunię...

Wiara

Każdy, kto sobie tego życzy, może przyjąć Komunię...

Skarby Serca Jezusowego objawione światu: nowenna do św....

Wiara

Skarby Serca Jezusowego objawione światu: nowenna do św....

Modlitwa św. Jana Pawła II o pokój

Wiara

Modlitwa św. Jana Pawła II o pokój

Nowenna do św. Franciszka z Asyżu

Wiara

Nowenna do św. Franciszka z Asyżu

Co najmniej 36 osób zginęło, a 200 zostało rannych w...

Wiadomości

Co najmniej 36 osób zginęło, a 200 zostało rannych w...

Święci Archaniołowie – Michał, Rafał i Gabriel

Święta i uroczystości

Święci Archaniołowie – Michał, Rafał i Gabriel

Czy jesteśmy gotowi przyznać, że jesteśmy nieużyteczni?

Wiara

Czy jesteśmy gotowi przyznać, że jesteśmy nieużyteczni?