Reklama

Wielkopostna metanoia

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Czas przygotowań do świąt Wielkanocy obejmował pierwotnie tylko 40 godzin. Dopiero w IV w. mamy ukształtowany zasadniczy okres przygotowania do Paschy, czyli Wielki Post jako "czterdziestnicę" ze znamienną symboliką "czterdziestu dni". Liczba 40 posiada głęboką wymowę biblijną: 40 dni to czas potopu (Rdz 7, 17), pobytu Mojżesza na Synaju (Pwt 9, 11) i wędrówki Eliasza przez pustynię (1 Krl 19, 8) to również ogłoszony przez Jonasza okres nawrócenia i pokuty dla mieszkańców Niniwy (Jon 3, 4), a wreszcie czas, jaki Pan Jezus spędził na pustkowiu, poświęcając go na modlitwę i post, oraz walcząc z szatanem ( Mk 1,12; Łk 4, 1). 40 lat trwała również tułaczka ludu wybranego przed wejściem do Ziemi Obiecanej (Lb 14, 33-34). Sama liczba 40 oznacza dość długi, bliżej nie określony wycinek czasu - lub też jako symbol wyraża trwanie jednego pokolenia ludzkiego. Jest to więc w pewnym sensie symbol całego życia człowieka. Przez grzech, który zaistniał w raju człowiek stał się uczestnikiem nieporządku moralnego, znalazł się na pustyni. Aby zbawić, uratować człowieka, Jezus poddaje się doświadczeniu pustyni. 40-dniowy post jest naśladowaniem Chrystusa, który przez 40 dni i nocy modlił się, pościł i walczył z szatanem, przygotowując się do publicznej działalności, a także do swojej Paschy - przejścia przez mękę i śmierć do chwały zmartwychwstania. W pojęciu Biblii pustynia była najpierw miejscem zamieszkałym przez szatana, przez demonów nieprzyjaznych człowiekowi, miejscem gdzie panuje nieporządek, gdzie nie obowiązują normy i reguły. Pan Jezus, który wziął na siebie grozę ludzkiego grzechu i wydał temu grzechowi walkę, który chciał wprowadzić nowy porządek - udał się na pustynię. Jaka była to walka? " Nie" dla grzechu, "nie" dla pokusy płaskiego pragmatyzmu ("powiedz, żeby te kamienie stały się chlebem"), "nie" dla pokusy fideizmu (" jeśli jesteś Synem Bożym, rzuć się na dół") "nie" dla pokusy konformizmu, kooperacji ("Dam Ci to wszystko, jeśli upadniesz i oddasz mi pokłon"

(Mt 4, 3).



Nic więc dziwnego, że walka z grzechem, zasadnicza zmiana mentalności, jest pierwszym elementem przygotowania do Wielkanocy. Żeby z Chrystusem Zmartwychwstać, trzeba umrzeć dla grzechu. Tę zmianę określa się słowem zaczerpniętym z języka greckiego: metanoia - przemiana, odejście od grzechu, powrót do nowości życia, do życia ofiarowanego nam w chrzcie świętym. Walka nie oznacza czegoś negatywnego, ale troskę o przemianę człowieka, jego sposobu postępowania, odwrócenie się od zła i czynienie dobra. Nie ma owocnego przeżycia tego czasu bez zerwania z grzechem. Papież Leon Wielki tak mówił: "Nie tyle uszczuplajmy nasze pożywienie, ale przede wszystkim powstrzymujmy się od grzechu".

Kiedy przeciwdziałamy grzechom lub je niszczymy przez pokutę, walczymy z szatanem. Stajemy w ten sposób w szeregu walczących po stronie dobra, a więc Boga, przeciw mocom ciemności. Wyraża tę myśl modlitwa poety:

W wojnie, którą Ci wydał, szturmując do nieba

Ażeby tron Twój posiąść, Archanioł strącony,

Wiem, Panie, że każdego żołnierza Ci trzeba,

I dlatego w tej chwili staję z Twojej strony.

Weź mnie do Twych szeregów, choć wyznać Ci muszę,

Żem nieraz Cię odstąpił,

bo mnie wróg Twój łudził

l po rożnych manowcach prowadził mą duszę,

Nimem głos Twój rozpoznał i wreszcie się zbudził.

(Jan Lechoń)

Nawrócenie, fundamentalny wymiar Wielkiego Postu, zakłada pewne pomoce i weryfikację tego procesu. Teks modlitw liturgicznych przypominają słynną triadę: modlitwa, post i jałmużna.

Wszelkie zło działa w człowieku jak zakażenie. Modląc się, odnajdujemy nową skalę wartości, odkrywamy nasze pokrewieństwo z drugim człowiekiem, odczuwamy jego potrzebę. Prostym środkiem w tej walce z grzechem jest post. Pan Jezus powiedział, że pewne ludzkie demony opuszczą człowieka tylko przez post i modlitwę (Mt 17, 21) .

Post Chrystusa na pustyni nie odegrał tylko roli przykładu powstrzymywania się od pokarmów. Chrystus raczej zrelatywizował post fizyczny przez podkreślenie postu jako stwarzania przestrzeni dla Boga, spotkania się z Jego łaską, synowskiego kontaktu z Bogiem. Tak więc post nie jest rozumiany jako ćwiczenie o charakterze dietetyczno-medycznym, lecz jest formą uczczenia Boga, otwarcia osobistej przestrzeni dla osobowego kontaktu z Bogiem.

Ojcowie Kościoła byli bardzo konkretni w swoich wskazaniach dotyczących przeżywania tego okresu. Jan Chryzostom wyrażał obawę, że można pościć nie poszcząc. Dokonuje się to wówczas, kiedy poszcząc nie wstrzymujemy się od grzechu. Prawdziwy post to "post" od obrażania Boga. Leon Wielki wskazuje pozytywną stronę tego zagadnienia: "pośćmy nie przez sterylną dietę, którą sami sobie dyktujemy, lecz przez wspaniałomyślność - miłość". Chodzi tutaj o wzajemną tolerancję, liczenie się z odmiennością drugiego człowieka, rozumienie jego dążeń i praw, życzliwość na co dzień.

Jest rzeczą charakterystyczną, że jałmużna do późnego średniowiecza nie oznaczała tylko datku rzeczowego. Zawierała w sobie troskę o wyrównanie różnic stanowych i to nie tylko typu materialnego. Św. Augustyn przypomina, że post bez miłosierdzia jest niczym (nihil est): "Wstrzemięźliwość wasza niech będzie pokarmem dla biednych" .

A zatem głównym celem chrześcijańskiej pokuty jest nawiązanie żywej więzi z Bogiem osobowym transcendentnym, więzi egzystencjalnej i ewoluującej ku pełni człowieczeństwa. "Trimonium ´post - jałmużna modlitwa´ - mówi nie tylko o pewnych działaniach (czynności pokutne), ale świadczy o żywotnym odniesieniu Boga w samym sposobie bytowania człowieka wierzącego. Wtedy bowiem odniesienie to zostaje przepojone ´metanoią´ - "(...) Nie ma bowiem innej drogi do radykalnego przezwyciężenia grzechu - w każdej jego postaci i każdym wymiarze - jak tylko to ewangeliczne wezwanie: ´metanoia´: droga pojednania przez pokutę czyli nawrócenie" (Jan Paweł II 29 października 1983 r.).

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

Podziel się:

Oceń:

0 0
2002-12-31 00:00

Wybrane dla Ciebie

Ponad 50 tysięcy widzów w polskich kinach na pokazach 4. sezonu "The Chosen"

2024-03-28 11:39

Materiały promocyjne/thechosen.pl

Serial o Jezusie z kolejnym sukcesem. W polskich kinach 4. sezon zebrał ponad 50 000 widzów, a licznik wciąż rośnie. Kolejne odcinki serialu, co stało się całkowitym fenomenem w branży filmowej, wciąż wyświetlane są w kinach.

Więcej ...

Abp Galbas w Sosnowcu przeprosił wiernych za każde zgorszenie, które kiedykolwiek spowodowali księża

2024-03-28 23:35
Abp Adrian Galbas

flickr.com/episkopatnews

Abp Adrian Galbas

- Kościelne postępowanie w bulwersującej sprawie sprzed miesięcy dobiega końca - powiedział abp Adrian Galbas SAC, administrator apostolski diecezji sosnowieckiej sede vacante. W czasie Mszy Wieczerzy Pańskiej, którą odprawił w sosnowieckiej bazylice katedralnej, przeprosił wiernych za każde zgorszenie, które kiedykolwiek spowodowali księża.

Więcej ...

Kościoły z całej Polski biorą udział w tegorocznej edycji Nocy Konfesjonałów

2024-03-29 11:56

Karol Porwich/Niedziela

W Wielkim Tygodniu w 100 kościołach księża będą spowiadać do północy lub przez całą noc w ramach 14. edycji nocy konfesjonałów. Akcja ma umożliwić spowiedź wiernym, którzy z różnych powodów nie mogą w dzień przystąpić do sakramentu pokuty i pojednania.

Więcej ...

Reklama

Najpopularniejsze

Nowenna do Miłosierdzia Bożego

Wiara

Nowenna do Miłosierdzia Bożego

Przerażające dane: 1937 osób między 15. a 17. rokiem...

Wiadomości

Przerażające dane: 1937 osób między 15. a 17. rokiem...

Dziś Wielki Czwartek – początek Triduum Paschalnego

Kościół

Dziś Wielki Czwartek – początek Triduum Paschalnego

Dziś Wielki Piątek - patrzymy na krzyż

Kościół

Dziś Wielki Piątek - patrzymy na krzyż

Bratanek Józefa Ulmy o wujku: miał głęboką wiarę,...

Kościół

Bratanek Józefa Ulmy o wujku: miał głęboką wiarę,...

Jak przeżywać Wielki Tydzień?

Wiara

Jak przeżywać Wielki Tydzień?

Abp Galbas: Mówienie, że diecezja sosnowiecka jest...

Kościół

Abp Galbas: Mówienie, że diecezja sosnowiecka jest...

Świadectwo Abby Johnson: to, że zobaczyłam aborcję na...

Wiara

Świadectwo Abby Johnson: to, że zobaczyłam aborcję na...

Komisja Liturgiczna: apel do kapłanów o wygłaszanie...

Kościół

Komisja Liturgiczna: apel do kapłanów o wygłaszanie...