Czuwanie nad wypełnianiem zobowiązań mszalnych
Obowiązek i prawo czuwania nad wypełnianiem zobowiązań mszalnych
w kościołach diecezjalnych należy do ordynariusza miejsca, w kościołach
zakonnych lub stowarzyszeniach życia apostolskiego do przełożonych (
kan. 957). Możemy więc powiedzieć, że autorytetem kompetentnym do
kontroli wypełniania zobowiązań mszalnych we wszystkich kościołach
diecezjalnych jest ordynariusz miejsca, a w kościołach zakonnych
- odpowiedni przełożony.
Jeżeli chodzi o parafie zakonne, gdzie ordynariusz miejsca
powierza jakiemuś zakonowi lub stowarzyszeniu życia apostolskiego
prowadzenie parafii, to w myśl normy kodeksowej niezależnie od tego,
czy zakonnicy prowadzą parafię czy też nie, autorytetem kompetentnym
do kontroli w ich przypadku jest ich własny przełożony. Poprzez taką
normę prawodawca ujednolica przepisy dla konkretnych kościołów, aby
nie było nigdy wątpliwości, kto powinien czuwać nad prawidłową realizacją
przyjmowanych zobowiązań mszalnych.
Prowadzenie księgi intencji i ofiar mszalnych
W końcowym kan. 958 regulującym kwestie związane z ofiarami
mszalnymi znajdujemy dyspozycję: Proboszcz oraz rektor kościoła lub
innego pobożnego miejsca, w których zwykło się przyjmować stypendia
mszalne, powinni posiadać specjalną książkę, w której dokładnie mają
zapisywać liczbę Mszy św. przyjętych do odprawienia, intencje, jak
również złożoną ofiarę i odprawianie. Ordynariusz jest zobowiązany
każdego roku sprawdzać osobiście lub przez innych te księgi.
O odpowiedniej księdze intencji i ofiar mszalnych była
już mowa w kan. 955, wówczas jednak odnosiło się to do osób prowadzących "
własną" kancelarię, tzn. osobiście przyjmujących intencje mszalne.
Obecny przepis dotyczący przyjmowania intencji i ofiar mszalnych
w sposób "instytucjonalny", tzn. w kościołach parafialnych, rektorskich
czy w innych pobożnych miejscach, tam gdzie kapłani sami osobiście
nie przyjmują dla siebie zobowiązań mszalnych. Odpowiedzialnym za
realizację tych zobowiązań jest osoba odpowiedzialna za to miejsce,
ale prawodawca dodaje jeszcze jeden warunek: powinna być tam prowadzona
odpowiednia księga intencji. Należy w niej dokładnie zapisywać liczbę
Mszy św. przyjętych do odprawienia, intencje, w jakich mają być odprawione,
wysokość ofiar i wreszcie, już po fakcie, zrealizowanie tego zobowiązania.
W naszych parafiach najczęściej prowadzona jest taka
księga w formie kalendarza. Wierni proszą wówczas o odprawienie Mszy
św. w ich intencjach w ściśle określony dzień i o określonej porze.
Do roztropności należy wówczas odnotowanie również danych umożliwiających
kontakt z tymi wiernymi, aby w razie zaistnienia jakiejś trudności
w realizacji tego zobowiązania móc ewentualnie je przenieść na inny
dzień czy godzinę.
Prawodawca kościelny zobowiązuje jednocześnie ordynariuszy,
aby każdego roku sprawdzali osobiście albo przez innych te księgi.
Często zobowiązanie to ordynariusz wypełnia poprzez dziekanów. Jeśli
chodzi o ordynariuszy, to należy mieć na uwadze obserwacje poczynione
w poprzednim kanonie. Właściwy autorytet odpowiedzialny za realizację
zobowiązań mszalnych jest również odpowiedni do kontroli prowadzonych
ksiąg.
***
Sprawa ofiar mszalnych w naszych polskich warunkach budzi nieraz
pewne kontrowersje, najczęściej związane są one z wysokością czy
też niejasnością przedstawiania kwestii związanych z przyjmowaniem
i realizacją ofiar mszalnych. Wiąże się to przede wszystkim z nieokreśloną
sytuacją materialną kapłanów, dla których ofiary mszalne niejednokrotnie
są podstawą utrzymania. Jednak problemy czy kontrowersje powstające
przy okazji ewentualnych nadużyć nie mogą przesłaniać ważności i
konieczności sprawowania Mszy św. w określonych intencjach. Jawi
się tutaj konieczność odpowiedniej formacji wiernych, opartej o rzetelną
wiedzę na ten temat. To właśnie było celem prezentowanego tekstu:
ukazanie aktualnej dyscypliny Kościoła w dziedzinie ofiar mszalnych.
Jego lektura, jak i analiza obowiązujących norm prawnych zapewne
pozwoli przybliżyć dyscyplinę Kościoła w tym względzie.
Dyscyplina ta, jak mogliśmy zauważyć, opiera się w znacznej
mierze na tradycji Kościoła, która była wyrażana w ustawodawstwie
powszechnym i partykularnym przez całe wieki, a ostatnio czy to w
Kodeksie Prawa Kanonicznego z 1917 r., czy w obecnie obowiązującym
Kodeksie Jana Pawła II z 1983 r. Ustawodawstwo to z całą mocą podkreśla,
że najistotniejszą stroną w sprawie ofiar mszalnych pozostaje cały
czas ofiarodawca. Ponadto realizacja przyjętego zobowiązania mszalnego
jest rzeczą świętą.
Pomóż w rozwoju naszego portalu