Stając wobec takiej nieprzyjemnej prawdy, można przyjąć zasadniczo dwie postawy – albo skapitulować, albo stawić czoła przeciwnościom. Oczywiście tylko ta druga postawa jest chrześcijańska, tego nie trzeba chyba tłumaczyć. Jej zasadniczym elementem jest nadzieja. Ta sama nadzieja, którą wyśmiewa polskie przysłowie, mówiąc, że jest matką głupich. Pewnie w doczesnej perspektywie człowiek mający w sercu niezachwianą nadzieję uchodzi za głupca, kiedy np. będzie gotów oddać życie za Chrystusa. Ale to właśnie druga z cnót Boskich chroni nas przed wywieszeniem białej flagi, kiedy po ludzku wszystko wydaje się być przegrane.

No dobrze, mamy w sobie nadzieję i nie poddajemy się nawet wobec ogromu zła oraz błędów współczesności. Teraz rodzi się pytanie - jak konkretnie mamy się temu przeciwstawić? Jaką obrać „taktykę”? W moim przekonaniu droga jest jedna, chociaż trzypasmowa, a każdy z pasów równie istotny.

Po pierwsze „słowo”. W końcu to właśnie ono było na samym początku. Wiara przecież rodzi się z tego, co się słyszy. Pisząc „słowo” mam na myśli także to, do czego wzywa nas św. Piotr – „Bądźcie zawsze gotowi do obrony wobec każdego, kto domaga się od was uzasadnienia tej nadziei, która w was jest”. Nasza wiara jest pod ciągłym ostrzałem, a naszym obowiązkiem jest jej bronić. Bronić z mądrością. Tak, jak staramy się poznać jak najlepiej ludzi, których kochamy, tak samo winniśmy poznawać Chrystusa i wiarę, którą On nam dał. Jednak nie mamy się „słowem” tylko bronić, kiedy ktoś nas zaczepi. Musimy wychodzić również z własną inicjatywą, czyli głosić Słowo wszędzie, gdzie to możliwe (unikając jednak nachalności), poczynając od naszego najbliższego otoczenia.

Po drugie świadectwo życia. Słowa co prawda uczą, jednak to przykłady pociągają. Można mówić najpiękniej i najmądrzej, ale kiedy to, co głosimy, nie pokrywa się z tym, jak żyjemy, robimy tylko antyreklamę naszej sprawie. Ileż słyszymy głosów w rodzaju „nie będę chodzić do Kościoła, bo ledwo Ci ludzie wyjdą z Kościoła i żyją, jakby Boga nie było”. Im bardziej świat będzie wyrzucał Boga poza nawias, tym bardziej wyróżniać się będą ludzie, którzy swoim życiem i prawdziwym szczęściem płynącym z wiary, będą wzbudzać wśród reszty tęsknotę za nieskończonością, do której wszyscy są stworzeni.

Po trzecie modlitwa. Powinna być obecna w naszym życiu zawsze, ale szczególnie wtedy, kiedy zarówno nasze słowa jak i świadectwo wydają się nie działać. Jakże pokrzepiające są słowa kard. Josepha Ratzingera: „Nie istnieje nieodwołalne przeznaczenie, (...) wiara i modlitwa to potężne siły, które mogą oddziaływać na historię, (...) ostatecznie modlitwa okazuje się potężniejsza od pocisków, a wiara od dywizji”. Nawet kiedy wydaje się, że jesteśmy bez szans wobec naporu zła, wówczas pozostaje nam ta potężna siła.

Owe trzy pasy jednej drogi oporu wobec zła, tworzą jedność w naszym chrześcijańskim powołaniu, zaś nadzieja jest paliwem na tej drodze. Owszem, jest ona trudna, wymagająca i pracochłonna, jednak tylko tak osiągniemy cel, którym nie jest bynajmniej utopijny raj tu na ziemi, ale wieczność z Bogiem. Na koniec znowu przytoczę słowa nieocenionego abp. Sheena – „Niebo jest miastem na wzgórzu, dlatego nie możemy po prostu wjechać do niego; musimy się wspinać. Ci, którzy są zbyt leniwi, aby się wdrapywać, mogą go nie zdobyć, podobnie jak źli ludzie, którzy nie chcą go szukać”.