Reklama

Niedziela Częstochowska

Zmarł Juliusz Łuciuk – wybitny kompozytor muzyki religijnej

prof Juliusz Łuciuk

Anna Wyszyńska

prof Juliusz Łuciuk

W sobotę 17 października 2020 r. zmarł w Krakowie kompozytor Juliusz Łuciuk - jeden z najwybitniejszych polskich twórców muzyki religijnej i utworów do tekstów Ojca Świętego Jana Pawła II.

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Miał 94 lata, pracował niemal do ostatnich chwil życia. M.in. konsultował z wykonawcami interpretację swojego utworu „Prasakrament. Medytacja o Praźródle Miłości” na głos i fortepian do drugiej części „Tryptyku rzymskiego” Jana Pawła II, który będzie wykonany w Krakowie 22 października podczas tegorocznego Międzynarodowego Krakowskiego Festiwalu Kompozytorów.

Juliusz Łuciuk urodził się w 1926 r., był najmłodszym synem Andrzeja Łuciuka, który wcześniej pracował jako organista na Jasnej Górze. Po latach rodzina wróciła do Częstochowy, gdzie Andrzej Łuciuk pracował jako organista w parafii pw. św. Jakuba, uczył w szkole muzycznej, a podczas okupacji – na tajnych kompletach. Był nauczycielem i mistrzem syna, który od dziecka zdradzał talent muzyczny.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

Zaraz po wojnie Juliusz Łuciuk rozpoczął naukę w Średniej Szkole Muzycznej w Częstochowie w klasie fortepianu – bo wtedy zamierzał zostać pianistą. Studiując w Państwowej Wyższej Szkole Muzycznej w Krakowie połączył kilka kierunków studiów. Kształcił się w klasie fortepianu, grę na organach doskonalił u Józefa Chwedczuka, studiował teorię muzyki u Aleksandra Frączkiewicza, a na Uniwersytecie Jagiellońskim – muzykologię pod kierunkiem Zdzisława Jachimeckiego. Jego mistrzem był też wybitny pedagog i kompozytor Stanisław Wiechowicz, u którego odbył studia w zakresie kompozycji, uwieńczone dyplomem w 1956 r.

Reklama

Juliusz Łuciuk porzucił jednak plany wirtuozowskie i już w czasie studiów, w 1954 r., zadebiutował jako kompozytor „Trzema pieśniami do słów Leopolda Staffa”. W latach 1958-59 studiował za granicą: w Paryżu u sławnej Nadii Boulanger i Maxa Deutscha, na seminariach Oliviera Messiaena oraz na międzynarodowych kursach kompozytorskich w Darmstadt.

Po powrocie do Krakowa zaczęła się własna i trudna, bo indywidualna, droga kompozytorska artysty. Niektórzy muzykolodzy określali ją jako „osobność” Juliusza Łuciuka, który zawsze był wierny swoim upodobaniom i artystycznemu sumieniu, nie należał do żadnej grupy twórczej i odrzucał propozycje niezgodne z jego artystycznym credo. – Szukałem własnej drogi, swoje kompozycje wysyłałem na konkursy, proponowałem je konkretnym wykonawcom i dyrygentom – podkreślał kompozytor w rozmowie z „Niedzielą”.

Konsekwentne poświęcenie się wyłącznie kompozycji zaowocowało bogatą i różnorodną twórczością, ciągłym poszukiwaniem nowych brzmień i nowych wyzwań. Juliusz Łuciuk pisał dla Wrocławskiego Teatru Pantomimy im. Henryka Tomaszewskiego muzykę. Wniósł wiele w rozwój pedagogicznej muzyki dziecięcej, napisawszy „Improwizacje dziecięce na fortepian”, do których wprowadził elementy muzyki współczesnej. Te utwory znają uczniowie szkół muzycznych na całym świecie.

Reklama

Najobszerniejszy rozdział w twórczości Juliusza Łuciuka stanowi muzyka sakralna. Należy tu wymienić m.in. utwory: „Msza polska”, „Apocalypsis”, „Suita maryjna”, „Litania do Matki Bożej z Supraśla”, „Preludia maryjne” na organy. A przede wszystkim oratoria, m.in.: „Św. Franciszek z Asyżu” do tekstu Marka Skwarnickiego, „Sanctus Adalbertus Flos Purpureus”, „Chrystus Pantokrator”, „Św. Rafał Kalinowski – pielgrzym Boży”.

Inspiracją do wielu utworów stały się osoba i dzieło Jana Pawła II. Jeden z nich – „Sonet słowiański” do słów Karola Wojtyły ma swoją historię. – W zbiorach po Mieczysławie Kotlarczyku odnaleźliśmy młodzieńcze wiersze Karola Wojtyły – mówił podczas uroczystości 90. urodzin kompozytora w Pałacu Arcybiskupów Krakowskich dr Stanisław Dziedzic. – Kiedy zapytaliśmy Ojca Świętego, czy wyraża zgodę na opublikowanie tych wierszy, oraz czy któryś z tych tekstów możemy pokazać Juliuszowi Łuciukowi. Papież odpowiedział: „Łuciukowi – tak!”. Te słowa Ojca Świętego są najpiękniejszą i najbardziej stosowną rekomendacją dla kompozytora.

Niezwykłej inspiracji twórczej dostarczył Juliuszowi Łuciukowi poemat Jana Pawła II „Tryptyk Rzymski”. Pracy nad monumentalnym cyklem oratoriów: „Strumień Boży”, „Medytacje nad Księgą Rodzaju na progu Kaplicy Sykstyńskiej” i „Wzgórze w krainie Moria” kompozytor poświęcił kilkanaście lat.

Reklama

Dorobek kompozytorski Juliusza Łuciuka jest imponujący. We wcześniejszych latach twórczości pozostawał w nurcie muzyki awangardowej. Skomponował m.in.: balet-pantomimę „Niobe”, „Maraton”, „Medeę” oraz operę „Demiurgos”. Z czasem coraz częściej szukał natchnień w Piśmie Świętym oraz w tekstach liturgicznych i religijnych, a w jego twórczości pojawiły się wielkie dzieła oratoryjne, m.in.: „Św. Franciszek z Asyżu” „Chrystus Pantokrator”, „Św. Rafał Kalinowski - Pielgrzym Boży”, a przede wszystkim wspomniany, monumentalny cykl „Tryptyk Rzymski” do poematu Jana Pawła II. Skomponował również wiele utworów chóralnych, wśród nich popularną pieśń „O, ziemio polska” na chór a cappella.

Juliusz Łuciuk jest laureatem licznych nagród, m.in. „Pro Ecclesia et Pontifice” i medalu „Gloria Artis”. Zdobył wiele nagród na konkursach kompozytorskich w kraju i za granicą, otrzymał liczne nagrody o charakterze państwowym.

Podczas jubileuszu 90. lecia kompozytora kard. Stanisław Dziwisz powiedział: – Dla Juliusza Łuciuka ważny jest związek muzyki z wiarą, jego muzyka jest wyznaniem wiary, jest wewnętrzną potrzebą wyznania wiary i niesienia posłannictwa poprzez muzykę.

Kompozytor pamiętał o rodzinnej Częstochowie, często podkreślał swoje związki z miastem, gdzie się wychował. Przez wiele lat był członkiem rady programowej organizowanego tutaj Międzynarodowego Festiwalu Muzyki Sakralnej „Gaude Mater”. Był również zaprzyjaźniony z „Niedzielą” - zapraszał nas na swoje najważniejsze uroczystości i prawykonania utworów, czy to w Krakowie, czy w Częstochowie.

Podziel się:

Oceń:

2020-10-19 10:14

[ TEMATY ]

Wybrane dla Ciebie

Zmarła Danuta Michałowska, aktorka, przyjaciółka Karola Wojtyły

Danuta Michałowska

Moniak Hyla

Danuta Michałowska

W wieku 92 lat zmarła Danuta Michałowska, aktorka, reżyser teatralny, pedagog, związana m.in. z Teatrem Rapsodycznym, w którym zaprzyjaźniła się z Karolem Wojtyłą.

Więcej ...

Niezbędnik Katolika miej zawsze pod ręką

red

Do wersji od lat istniejącej w naszej przestrzeni internetowej Niezbędnika Katolika, która każdego miesiąca inspiruje do modlitwy miliony katolików, dołączamy wersję papierową. Każdego miesiąca będziemy przygotowywać niewielki i poręczny modlitewnik, który dotrze do Państwa rąk razem z naszym tygodnikiem w ostatnią niedzielę każdego miesiąca. Dostępna jest również wersja PDF naszego Niezbędnika!

Więcej ...

Jubileusz wspólnot charyzmatycznych

2025-09-27 19:59

Renata Czerwińska

W kościele Podwyższenia Krzyża Świętego w Grudziądzu miał miejsce diecezjalny jubileusz wspólnot charyzmatycznych.

Więcej ...

Reklama

Najpopularniejsze

Każdy, kto sobie tego życzy, może przyjąć Komunię...

Wiara

Każdy, kto sobie tego życzy, może przyjąć Komunię...

Nowenna do św. Michała Archanioła

Wiara

Nowenna do św. Michała Archanioła

Nowenna do św. Franciszka z Asyżu

Wiara

Nowenna do św. Franciszka z Asyżu

Watykan: włoski kapłan drugim sekretarzem osobistym Leona...

Kościół

Watykan: włoski kapłan drugim sekretarzem osobistym Leona...

Ksiądz zmarł na zawał serca podczas Mszy św.

Kościół

Ksiądz zmarł na zawał serca podczas Mszy św.

Modlitwa św. Jana Pawła II o pokój

Wiara

Modlitwa św. Jana Pawła II o pokój

Ksiądz, powstaniec, patriota. Powieszony przez Niemców na...

Kościół

Ksiądz, powstaniec, patriota. Powieszony przez Niemców na...

Nowenna do św. Ojca Pio

Wiara

Nowenna do św. Ojca Pio

Bóg pomnaża dobro tych, którzy je czynią już teraz

Wiara

Bóg pomnaża dobro tych, którzy je czynią już teraz