Reklama

Zagrożenia ze strony reklamy leków

Kilkanaście lat temu Ranitydyna, czyli reklamowany Ranigast mógł być stosowany u chorych tylko na receptę i dopiero po wykonanej gastrofiberoskopii, która miała wykluczyć chorobę nowotworową. Obecnie reklamowany jest jako środek zwalczający zgagę, do kupienia bez recepty, chociaż w ulotce jest informacja, że przyjęty lek może znacznie opóźniać prawidłową diagnozę choroby wrzodowej, a to zagraża życiu

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Reklamy leków są obecne na co dzień w czasopismach, radiu i telewizji. Prawie dla połowy rodaków (według OBOP) telewizyjne reklamy stanowią źródło informacji o lekach. Zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Zdrowia w sprawie reklamy produktów leczniczych do publicznej wiadomości mogą być kierowane wyłącznie reklamy leków, które są sprzedawane bez recepty (OTC) i sprzedaż tych leków w dużej mierze zależy od skuteczności reklamy i promocji systematycznie wzrastając. W 2010 r. Polacy wydali na leki OTC prawie 8 mld zł, a nakłady na reklamę wyniosły 2,4 mld, natomiast GIS znalazł aż 47 nielegalnych reklam.
Według ekspertyz zakładu promocji zdrowia (PZH) reklamodawca w Polsce ma wyjątkową swobodę w przekonywaniu odbiorców o przeznaczeniu swojego leku bezrecepturowego w porównaniu z zaleceniami UE. Reklamy leków nie dotyczą tylko chorych, ale także lekarzy, którzy są edukowani artykułami publikowanymi w fachowych czasopismach medycznych sponsorowanych także przez firmy farmaceutyczne. Reklama przybiera różnorakie formy także poprzez darowane darmowe próbki produktów czy poprzez kontakty przedstawicieli medycznych, konferencje i szkolenia, spotkania promocyjne, reklamy elektroniczne, ale także prezenty oraz strony internetowe o lekach i inne promocyjne pomysły. Reklamowe hasła są odpowiednio preparowane przez specjalistów także w oparciu o fachowe badania zachowań różnych typów osobowych określanych jako hipochondrycy albo spolegliwi wobec reklam, nazywani „konsumentami leków”. Jedynym ostrzeżeniem, jakie towarzyszy reklamie, jest informacja „Przed użyciem przeczytaj ulotkę lub skonsultuj się z lekarzem bądź farmaceutą, gdyż każdy lek niewłaściwie stosowany zagraża twojemu życiu i zdrowiu”.
Reklamowane leki określane jako OTC, paraleki i suplementy obecne są nie tylko w aptekach i drogeriach, ale w sklepie spożywczym, kiosku, supermarkecie, na stacji benzynowej, gdzie brakuje możliwości konsultacji z farmaceutą, a także warunków do ich przechowywania. Często przytaczanym przykładem nieetycznego działania koncernów jest promocja Vioxx, którego producent ukrywał kilka lat informację o skutkach ubocznych przed wycofaniem leku. Innym przykładem zbyt słabej informacji o zagrożeniu jest paracetamol reklamowany jako bezpieczny dla żołądka i bez efektów ubocznych, który jednak może uszkadzać wątrobę zwłaszcza w przypadku kojarzenia nawet z niewielkimi dawkami alkoholu. Kilkanaście lat temu Ranitydyna, czyli reklamowany obecnie dość nachalnie w TV Ranigast, mógł być stosowany u chorych tylko na receptę i dopiero po wykonanej gastrofiberoskopii, która miała wykluczyć chorobę nowotworową. Obecnie Ranigast - jako lek na zgagę, można kupić bez recepty, choć w ulotce jest informacja, że w przypadku podejrzenia choroby wrzodowej przed rozpoczęciem terapii należy bezwzględnie wykluczyć chorobę nowotworową, gdyż lek może zmniejszać objawy i znacznie opóźniać prawidłową diagnozę, co zagraża życiu. Szczególnie u ludzi starszych może powodować szereg objawów ubocznych. Lek wchodzi w interakcje z innymi lekami szczególnie kardiologicznymi, przeciwastmatycznymi, przeciwdepresyjnymi i uspokajającymi należącymi do grupy trakwilizerów oraz przeciwpadaczkowymi.
Podawane w reklamie trwającej około 30 sekund ogólne informacje o leku nie zawierają ostrzeżeń o skutkach ubocznych i o ryzyku związanym ze stosowaniem środka, co dotyczy nie tylko leków OTC, ale i suplementów, w tym witamin, które spożywane w nadmiarze mogą być szkodliwe. Nie bez znaczenia jest 100 prcentowy koszt preparatów OTC, podobnie jak wysokie ceny suplementów diety i paraleków dodatkowo wprowadzanych bez kontroli, jakim poddawane są leki. Niedawno w prasie pojawiały się informacje o ukaraniu firmy produkującej jogurty Actimel i Activia. Firma Danone musiała zapłacić 21 mln dolarów tytułem odszkodowania za reklamy wprowadzające w błąd, które głosiły, że bakterie zawarte w jogurtach wspomagają regularne funkcjonowanie przewodu pokarmowego i odporność.
Mimo towarzyszących reklamom ostrzeżeń, wiele osób przyjmujących samodzielnie leki nie ma wiedzy o swoim stanie zdrowia lub nie rozumie zawartych na ulotkach informacji. Bez recepty można obecnie kupić wiele powszechnie reklamowanych niesteroidowych leków przeciwzapalnych, nie tylko wymieniany Paracetamol, ale Aspirynę, Ibuprofen czy Etopirynę oraz szczepionki Loperamid i inne preparaty, jak ACC niedawno sprzedawany wyłącznie na receptę, zawierający acetylocysteinę i przeciwwskazany nie tylko w chorobie wrzodowej, ale w starszym wieku i w stanach astmatycznych oraz chorobach związanych z nadreaktywnością oskrzeli.
W lekach dostępnych bez recepty są obecne substancje psychoaktywne ostatnio wykorzystywane przez młodzież do uzyskania odmiennych stanów świadomości. Pochodne efedryny występują w różnych preparatach stosowanych w leczeniu objawów przeziębienia czy grypy i na stronach internetowych przekazywane są informacje, w jakich preparatach farmakologicznych zawarte są substancje pobudzające, po których może dojść do wzrostu ciśnienia, zaburzeń rytmu serca, tachykardii, bezsenności, a nawet udaru mózgu, poza występującą nadpobudliwością, drażliwością lub drgawkami.
Nawet w panującym liberalizmie i wszechwładnych prawach wolnego rynku możliwe są działania ochronne nie tylko poprzez ukazującą się formułkę pod nachalnie reklamowanymi lekami, jednak potrzeba to tego determinacji i woli politycznej. Propagowana neoliberalna koncepcja opieki zdrowotnej nie ma nic wspólnego z troską o zdrowie i życie. Chociaż samoleczenia nie da się odwrócić, warto pamiętać o odpowiedzialności za swoje zdrowie i ogromnym ryzyku nadużywania leków oraz o efektach ubocznych, jakie mogą być nawet powodem zgonu.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

Podziel się:

Oceń:

2011-12-31 00:00

Wybrane dla Ciebie

Finaliści Konkursu Aktywna Parafia 2025 – Parafia pw. Matki Bożej Częstochowskiej i św. Kazimierza w Mońkach

2025-10-16 19:13

mat. prasowy

Jury konkursu „Aktywna Parafia 2025” wybrało 10 parafii, które już 18 października spotkają się w Warszawie, prezentując lokalną kulturę, tradycje, potrawy, stroje i śpiewy, a także biorąc udział w konkursach sprawnościowych. Finaliści wyróżniają się aktywnością w niejednej dziedzinie. Poznajmy ich bliżej. W gronie finalistów znalazła się Parafia pw. Matki Bożej Częstochowskiej i św. Kazimierza w Mońkach, gdzie proboszczem jest ks. Wojciech Wojtach.

Więcej ...

Niezbędnik Katolika miej zawsze pod ręką

red

Do wersji od lat istniejącej w naszej przestrzeni internetowej Niezbędnika Katolika, która każdego miesiąca inspiruje do modlitwy miliony katolików, dołączamy wersję papierową. Każdego miesiąca będziemy przygotowywać niewielki i poręczny modlitewnik, który dotrze do Państwa rąk razem z naszym tygodnikiem w ostatnią niedzielę każdego miesiąca. Dostępna jest również wersja PDF naszego Niezbędnika!

Więcej ...

Nikt nie jest na sprzedaż” – wstrząsający film o handlu ludźmi. Premiera 18 października

2025-10-17 14:17

Materiał prasowy

„Nikt nie jest na sprzedaż” – to nie tylko tytuł filmu, ale wołanie o godność, które rozbrzmiewa z serc tych, którzy codziennie walczą z jednym z najbardziej wstrząsających zjawisk naszych czasów – handlem ludźmi

Więcej ...

Reklama

Najpopularniejsze

Nowenna do św. Jana Pawła II

Modlitwa

Nowenna do św. Jana Pawła II

Dziecko, które Jezus trzymał na rękach

Święci i błogosławieni

Dziecko, które Jezus trzymał na rękach

Różaniec w trudnych sprawach ze świętą Ritą

Wiara

Różaniec w trudnych sprawach ze świętą Ritą

Nowenna do bł. ks. Jerzego Popiełuszki

Wiara

Nowenna do bł. ks. Jerzego Popiełuszki

Modlitwa św. Jana Pawła II o pokój

Wiara

Modlitwa św. Jana Pawła II o pokój

Nowenna do św. Teresy od Jezusa

Wiara

Nowenna do św. Teresy od Jezusa

Skarby Serca Jezusowego objawione światu: nowenna do św....

Wiara

Skarby Serca Jezusowego objawione światu: nowenna do św....

Niezbędnik Katolika miej zawsze pod ręką

Wiara

Niezbędnik Katolika miej zawsze pod ręką

Nowenna za młodzież do św. Carlo Acutisa

Wiara

Nowenna za młodzież do św. Carlo Acutisa