Reklama

Historie Kresowian

Skarby z Kresów

Niedziela wrocławska 43/2011

Razem z repatriantami ze Wschodu na Dolny Śląsk przybyło po II wojnie światowej wiele cennych dzieł sztuki, dziedzictwo kulturowe i religijne. Wiele śladów kresowych pozostało we Wrocławiu do dziś. Przedstawiamy państwu kilka wybranych, najsłynniejszych

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Pomnik hr. Aleksandra Fredry

Pomnik Aleksandra Fredry wykonany został w 1879 r. przez profesora Politechniki Lwowskiej Leonarda Marconiego, a ufundowało go Lwowskie Koło Literacko-Artystyczne. We Lwowie pomnik stanął 24 października 1897 r. Po wojnie monument trafił do Wilanowa, skąd dopiero po odwilży, w 1956 r., udało się go sprowadzić do Wrocławia. W 80. rocznicę śmierci pisarza, czyli 15 lipca 1956 r., został ponownie odsłonięty. Monument przedstawia hrabiego w czamarze, z rulonem papieru i gęsim piórem w dłoni. Wpisał się na trwałe w pejzaż miasta, jest ulubionym miejscem spotkań i centrum wydarzeń artystycznych.

Matka Boża Zwycięska z Mariampola

Reklama

Nazywana jest Matką Bożą Zwycięską, Hetmańską, Mariampolską. Kult tego wizerunku rozpoczął się w XVII w., odkąd stał się własnością hetmana wielkiego koronnego Stanisława Jabłonowskiego. W 1737 r. komisja kościelna zaliczyła obraz do cudownych wizerunków maryjnych. Po II wojnie światowej ostatni proboszcz Mariampola, ks. Mikołaj Witkowski, przywiózł obraz na Ziemie Odzyskane: trafił najpierw do Głubczyc, później do Wrocławia.
2 września 1965 r. wizerunek Zwycięskiej Pani intronizował kard. B. Kominek, w obecności Prymasa Tysiąclecia w kościele Najświętszej Marii Panny na Piasku we Wrocławiu. Obraz w procesji niósł wówczas abp Karol Wojtyła, a kard. Kominek w tym dniu zawierzył Matce Zwycięskiej całą archidiecezję wrocławską. 10 września 1989 r. obraz koronowali kard. Glemp, kard. Macharski i kard. Gulbinowicz.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

Panorama Racławicka

Pomysłodawcą tego monumentalnego malowidła był znany lwowski malarz Jan Styka, który zaprosił do współpracy znakomitego batalistę Wojciecha Kossaka. Autorom pomysłu zależało głównie na upamiętnieniu tradycji narodowych w setną rocznicę Insurekcji Kościuszkowskiej i zwycięskiej bitwy stoczonej w 1794 r. pod Racławicami. Organizowana w roku 1894 we Lwowie Powszechna Wystawa Krajowa była dobrą okazją do realizacji projektu Styki. Olbrzymie malowidło powstało w ciągu zaledwie 9 miesięcy, a uroczyste otwarcie Panoramy Racławickiej nastąpiło we Lwowie 5 czerwca 1894. Po II wojnie światowej, w 1946 r. malowidło wraz z częścią zbiorów Ossolineum trafiło do Wrocławia. Tu kolejne Społeczne Komitety czyniły starania o konserwację i ekspozycję płótna. Oczekiwania wielu Polaków spełniły się dopiero 14 czerwca 1985 r. Ogromna atrakcja starego Lwowa stała się natychmiast główną atrakcją Wrocławia. Panorama Racławicka to pierwsze i jedyne zachowane do dziś polskie dzieło tego rodzaju.

Matka Boża z Podkamienia

Reklama

Obraz ten dużym kultem cieszył się w Podkamieniu na Podolu. 15 sierpnia 1727 r. papież Benedykt XIII wydał zgodę na jego uroczystą koronację - była to piąta na prawie papieskim koronacja na ziemiach Rzeczypospolitej. Po II wojnie światowej uratowany z rzezi banderowskiej obraz przewieziono do Dominikanów we Lwowie, potem do Krakowa, a w 1957 r. do Wrocławia, gdzie dalej odbiera cześć w kościele Dominikanów pw. św. Wojciecha.

Matka Boża Pocieszenia

Obraz ten został namalowany w Rzymie ok. 1570 r., przekazano go później Jezuitom we Lwowie. Przed nim modlili się: Zygmunt III Waza, Władysław IV, Jan Kazimierz, Stefan Czarnecki. W 1656 r. król Jan Kazimierz ślubował, że wraz z całym narodem czcić będzie Najświętszą Marię Pannę jako Królową Korony Polskiej. Po ślubach orszak królewski przeszedł do kaplicy z obrazem, i przed nim legat papieski dodał po raz pierwszy do Litanii Loretańskiej wezwanie: Matko Boska Królowo Korony Polskiej, módl się za nami. 28 maja 1905 r. obraz został ukoronowany, a w 1947 r. przywieziono go do Wrocławia - znajduje się w kościele św. Klemensa Dworzaka.

Zakład Narodowy im. Ossolińskich

Fundacja pod nazwą Zakład Narodowy im. Ossolińskich została utworzona w 1817 r. przez Józefa Maksymiliana hr. Ossolińskiego. Ten zasłużony dla polskiej nauki i kultury Instytut był jednym z najważniejszych ośrodków kultury polskiej, o czym decydowały przede wszystkim niezwykle bogate zbiory biblioteczne, pod względem wartości drugie w kraju po Bibliotece Jagiellońskiej. Przed II wojną światową biblioteka Ossolineum liczyła przeszło 220 tys. dzieł, ponad 6 tys. rękopisów, ponad 9 tys. autografów, ponad 2 tys. dyplomów i ponad 3 tys. map, a także największy w Polsce kompletny zbiór prasy polskiej z XIX i XX wieku. Wybuch II wojny światowej odmienił los Ossolineum, które podobnie jak i inne placówki nauki w Polsce, okupanci poddali represjom. W latach 1946-47 Ukraińcy dokonali podziału zbiorów lwowskich Ossolineum, część została przekazana do Wrocławia jako „dar narodu ukraińskiego dla narodu polskiego”. Ze Lwowa przysłano wówczas 217.450 woluminów, w tym 7.068 rękopisów i 41.505 woluminów starych druków. Szacuje się, że ok. 70% przedwojennego zasobu Ossolineum pozostało we Lwowie. Od 1990 r. Ossolineum odzyskuje dawny blask i pozycję liczącej się w kraju placówki naukowej i kulturalnej.

Podziel się:

Oceń:

2011-12-31 00:00

Wybrane dla Ciebie

Różaniec w trudnych sprawach ze świętą Ritą

2025-10-16 20:58

Bożena Sztajner/Niedziela

Można powiedzieć, że w tych rozważaniach św. Rita nie jest obecna przez przywoływanie jej myśli lub szczegółów życia, ale ona po prostu do nich była zapraszana. I przychodziła. Przychodziła do ludzi, którzy modlili się o rozwiązanie swoich beznadziejnych spraw. Dawała zrozumienie, dotykała indywidualnie serc.

Więcej ...

Język polski wszedł do grona głównych języków Watykanu

2025-10-17 07:55

Vatican Media

Język polski został oficjalnie włączony do grupy siedmiu głównych języków komunikacji medialnej Watykanu. Oznacza to, że informacje o działalności Ojca Świętego i Stolicy Apostolskiej w języku polskim będą teraz dystrybuowane na równi z materiałami w językach tak powszechnych jak włoski, angielski czy hiszpański.

Więcej ...

Sąd nie zgodził się na ekstradycję Wołodymyra Ż. "Jest Pan wolny!"

2025-10-17 14:37
Jest pan wolny - powiedział do Wołodymyra Ż. polski sędzia podczas rozprawy

PAP

Jest pan wolny - powiedział do Wołodymyra Ż. polski sędzia podczas rozprawy

Sąd postanowił odmówić władzom niemieckim wydania Wołodymyra Ż., a także uchylić środek zapobiegawczy w postaci tymczasowego aresztowania i nakazać jego niezwłoczne zwolnienie - poinformował w piątek sędzia Dariusz Łubowski.

Więcej ...

Reklama

Najpopularniejsze

Nowenna do św. Jana Pawła II

Modlitwa

Nowenna do św. Jana Pawła II

Dziecko, które Jezus trzymał na rękach

Święci i błogosławieni

Dziecko, które Jezus trzymał na rękach

Różaniec w trudnych sprawach ze świętą Ritą

Wiara

Różaniec w trudnych sprawach ze świętą Ritą

Nowenna do bł. ks. Jerzego Popiełuszki

Wiara

Nowenna do bł. ks. Jerzego Popiełuszki

Modlitwa św. Jana Pawła II o pokój

Wiara

Modlitwa św. Jana Pawła II o pokój

Nowenna do św. Teresy od Jezusa

Wiara

Nowenna do św. Teresy od Jezusa

Skarby Serca Jezusowego objawione światu: nowenna do św....

Wiara

Skarby Serca Jezusowego objawione światu: nowenna do św....

Niezbędnik Katolika miej zawsze pod ręką

Wiara

Niezbędnik Katolika miej zawsze pod ręką

Nowenna za młodzież do św. Carlo Acutisa

Wiara

Nowenna za młodzież do św. Carlo Acutisa