Rok 2001 był ogłoszony przez Sejm Rzeczypospolitej Polskiej Rokiem Kardynała Stefana Wyszyńskiego. Liczne publikacje przypominały osobę Prymasa Tysiąclecia, jego wkład w życie Kościoła w ojczyźnie. W roku bieżącym mija 50. rocznica pobytu Księdza Prymasa Stefana Wyszyńskiego na Pomorzu Zachodnim. Osobiste zapiski Prymasa i amatorskie zdjęcia z tamtych dni to materialny znak, który w tej publikacji przybliżamy. Ksiądz Prymas starał się o to, aby wydarzenia, których był uczestnikiem, nie przeminęły bezpowrotnie. Niemal codziennie sporządzał staranne notatki ze spotkań i rozmów, opatrując je często wnikliwym komentarzem. Zapiski te są obrazem życia Kościoła, świadectwem codziennych zmagań o prawo narodu do wyznawania Boga. Ksiądz Prymas nazwał je Pro memoria. Z tamtych chwil pozostał jeszcze jeden ślad duchowy - do sakramentu bierzmowania przystąpiło wówczas w dekanacie Kamień Pomorski 3555 osób.

Wizyta Prymasa Polski abp. Stefana Wyszyńskiego na Pomorzu Zachodnim (w dniach 28 kwietnia - 3 maja 1952 r.), w wybranych miejscowościach dekanatu kamieńskiego, związana była właśnie z posługą udzielenia sakramentu bierzmowania. Dla Prymasa było to także spotkanie z duszpasterzami i wiernymi żyjącymi po wojnie w rzeczywistości ziem odzyskanych.

Pierwsze w okresie powojennym bierzmowanie w dekanacie Kamień Pomorski miało się odbyć w maju 1951 r. 16 kwietnia 1951 r. dziekan dekanatu Kamień Pomorski - ks. Michał Kaspruk wysłał do Kurii Ordynariatu w Gorzowie Wielkopolskim propozycję bierzmowania w dekanacie. Plan obejmował odwiedziny w następujących miejscowościach: Kamień Pomorski, Świnoujście, Ładzin, Kołczewo, Międzyzdroje, Wolin, Stepnica, Przybiernów, Golczewo. Jednocześnie Ksiądz Dziekan informował, iż Biskup i osoby towarzyszące winny posiadać specjalne pozwolenie na wjazd do powiatów Kamień Pomorski i Świnoujście, gdyż są to tereny pograniczne. Na ponowne zapytanie o możliwość udzielenia bierzmowania Ksiądz Dziekan otrzymał z Kurii odpowiedź, że jest ono na ten czas odwołane, a nowy termin zostanie podany w późniejszym okresie. Jest to pierwsza informacja, dzięki której dowiadujemy się o chęci przyjazdu Prymasa na Pomorze Zachodnie. Wizyta połączona z sakramentem bierzmowania została przesunięta równo o rok.

Bezpośrednim powodem przesunięcia terminu bierzmowania był wyjazd abp. S. Wyszyńskiego do Rzymu w dniach od 3 kwietnia do 3 maja 1951 r. Był to pierwszy wyjazd abp. S. Wyszyńskiego jako Prymasa Polski w ramach wizyty "Ad limina apostolorum". Prymasowi towarzyszyli biskup łódzki Michał Klepacz i osobisty sekretarz ks. Antoni Baraniak. Podczas audiencji abp S. Wyszyński przedstawił papieżowi Piusowi XII sytuację w Polsce i na ziemiach odzyskanych. Ojciec Święty wyraził aprobatę dla dotychczasowego postępowania Kościoła i Episkopatu w Polsce. Ksiądz Prymas wrócił do Polski z dekretem, w którym Papież Pius XII udzielił mu 18 kwietnia specjalnych pełnomocnictw w kierowaniu Kościołem w Polsce.

Po powrocie z Rzymu, 12 maja Ksiądz Prymas przeprowadził rozmowy z prezydentem Rzeczypospolitej Polskiej Bolesławem Bierutem na temat regulacji administracji kościelnej na Ziemiach Zachodnich.

Tymczasem na mocy upoważnienia Prymasa Polski z 11 maja 1951 r. ordynariusz gorzowski - ks. prał. Tadeusz Załuczkowski, erygował kanonicznie na terenie ordynariatu gorzowskiego 132 parafie, w tym w dekanacie Kamień Pomorski (1 czerwca 1951 r.) następujące wspólnoty parafialne pw.: św. Andrzeja Boboli w Golczewie, Najświętszego Serca Pana Jezusa w Ładzinie, św. Piotra w Międzyzdrojach, Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Przybiernowie i św. Jacka w Stepnicy.

8 lipca 1951 r. w Gnieźnie Ksiądz Prymas udzielił sakry biskupiej ks. Antoniemu Baraniakowi, sufraganowi archidiecezji gnieźnieńskiej. Później już razem, dzieląc się obowiązkami i zadaniami, wizytowali północne tereny Pomorza Zachodniego.

1 września 1951 r. do Kurii Ordynariatu w Gorzowie przyszło pismo informujące o fakcie udzielenia sakramentu bierzmowania w parafii pw. św. Ottona w Kamieniu Pomorskim. Dziekan i jednocześnie proboszcz podał do wiadomości, że 30 czerwca i 1 lipca 1951 r. sakrament ten przyjęło 1355 osoby. Szafarzem był bp Lucjan Biernacki z Gniezna. Tak więc, gdy Ksiądz Prymas przyjechał po raz pierwszy na Pomorze Zachodnie do dekanatu Kamień Pomorski sakramentu bierzmowania udzielał poza siedzibą dekanatu.

Podczas odwiedzin na Pomorzu Zachodnim oprócz księży dekanatu kamieńskiego abp. S. Wyszyńskiemu i bp. A. Baraniakowi towarzyszył ks. prał. Zygmunt Szelążek, który 15 marca 1952 r. objął po śmierci ks. prał. T. Załuczkowskiego obowiązki ordynariusza.

Powyższy fragment pochodzi ze wstępu do książki autorstwa ks. Grzegorza Wejmana i ks. Artura Rasmusa pt. Pomorskie "Pro memoria" wydanej w szczecińskim wydawnictwie archidiecezjalnym "Ottonianum" . Pozycja ta poświęcona jest pierwszej na Pomorzu Zachodnim wizycie Prymasa Polski kard. Stefana Wyszyńskiego. Książkę można nabyć w Księgarni św. Ottona w Szczecinie.